Τα Ίχνη της Βίας: Το συναρπαστικό δικαστικό θρίλερ σε σκηνοθεσία Γιαν Ματουζίνσκι

Πολωνία, 1983. Η χώρα συγκλονίζεται από την υπόθεση του Γκζέγκος Πσέμικ, μαθητή που ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από την πολιτοφυλακή. Βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, η ταινία ακολουθεί την ιστορία του μοναδικού μάρτυρα του ξυλοδαρμού, ο οποίος εν μια νυκτί γίνεται ο νούμερο ένα εχθρός του κράτους. Το καταπιεστικό καθεστώς χρησιμοποιεί ολόκληρο τον μηχανισμό του – μυστικές υπηρεσίες, πολιτοφυλακή, Μέσα ενημέρωσης και δικαστήρια – ώστε να στριμώξει τον ίδιο και άλλους ανθρώπους σχετικούς με την υπόθεση, όπως τους γονείς του, αλλά και τη μητέρα του Γκζέγκος Πσέμικ.

Δικαστικό θρίλερ με φόντο την αληθινή ιστορία που οδήγησε σε ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά σκάνδαλα της κομμουνιστικής περιόδου. Η πρόταση της Πολωνίας για τα Όσκαρ ξεχώρισε στο Φεστιβάλ Βενετίας, διανύοντας την απόσταση ανάμεσα στην αστυνομική βία και την αντικειμενική αλήθεια.

Το 1983, στην Κομμουνιστική Πολωνία επικρατεί αναταραχή ύστερα από τον θάνατο του 18χρονου Γκζέγκος Πσέμικ, μετά τον ξυλοδαρμό του από την αστυνομία. Ο μοναδικός αυτόπτης μάρτυρας του γεγονότος γίνεται νούμερο ένα εχθρός του κράτους.

Σημείωμα σκηνοθέτη 

Η κάθε ταινία είναι ένα περίεργο είδος καθρέφτη. Μπορεί να βουτήξει βαθιά στην ψυχή κάποιου. Είτε του κεντρικού χαρακτήρα, είτε του θεατή. Ο καθένας μπορεί να δει κάτι διαφορετικό στον καθρέφτη και αυτή είναι η μαγεία του κινηματογράφου. Αυτή την ελευθερία έχουμε ανάγκη. Ο Γκζέγκος Πσέμικ νοιάστηκε για την ελευθερία του όταν οι αστυνομικοί τού ζήτησαν την ταυτότητά του στις 12 Μαΐου 1983. Ήξερε ότι δεν ήταν υποχρεωμένος να τους τη δείξει, γιατί ο στρατιωτικός νόμος είχε ήδη ανασταλεί. Οπότε δεν το έκανε.

Κανείς δεν ξέρει ποιος έριξε την τελική, θανατηφόρα γροθιά που τον σκότωσε. Είναι καφκικό και ταυτόχρονα θυμίζει πολλές σύγχρονες περιπτώσεις. Ο μόνος λόγος που αποκαλύφθηκε αυτή η ιστορία είναι ότι υπήρχε αυτόπτης μάρτυρας.

Η ταινία μού έδωσε την ευκαιρία να εξετάσω διαφορετικές πλευρές του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Πολωνία τη δεκαετία του ’80. Αυτός είναι ένας πραγματικά πολυεπίπεδος καθρέφτης. Και πρέπει να προσπαθήσουμε να μην τον σπάσουμε. Μόνο αν θυμόμαστε, μπορούμε να διατηρήσουμε την ελπίδα για κάτι να μην ξανασυμβεί.

Γιαν Ματουζίνσκι

Ο Γιαν Ματουζίνσκι γεννήθηκε το 1984. Αποφοίτησε από το τμήμα Σκηνοθεσίας Κινηματογράφου της Σχολής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης Krzysztof Kieślowski του Πανεπιστημίου της Σιλεσίας στο Κατοβίτσε Πολωνίας και ολοκλήρωσε το Μάθημα Ντοκιμαντέρ στη Σχολή Wajda. Το ντοκιμαντέρ του Deep Love βραβεύτηκε, μεταξύ άλλων, με το Βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ στο 36ο Διεθνές Φεστιβάλ Μόσχας και το Αργυρό Βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους στο 54ο Φεστιβάλ Κρακοβίας. Το ντεμπούτο του μεγάλου μήκους, The Last Family, έκανε πρεμιέρα στο Λοκάρνο, όπου κέρδισε το Βραβείο καλύτερου ηθοποιού, και προβλήθηκε σε πάνω από 100 φεστιβάλ παγκοσμίως, αποσπώντας πολλά διεθνή βραβεία. Στην τηλεόραση, η πιο πρόσφατη σειρά του με τίτλο The King of Warsaw, παραγωγή του CANAL+, κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο 2020. Τα Ίχνη της Βίας είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του.

Ταυτότητα ταινίας

Τα Ίχνη της Βίας / Leave No Traces / Zeby nie bylo sladów

Σκηνοθεσία: Γιαν Ματουζίνσκι
Σενάριο: Κάγια Κράγτζυκ-Γνουκ
Φωτογραφία: Κάσπερ Φέρτατς
Μοντάζ: Πρζέμισλαβ Κρυσιελέφσκι
Ήχος: Σιπριέν Βιντάλ, Κάσπερ Χαμπισιάκ
Μουσική: Ιμπραΐμ Μααλούφ
Παραγωγή: Aurum Film
Πρωταγωνιστούν: Τόμας Ζιέτεκ, Σάντρα Κορζένιακ, Γιάσεκ Μπράσιακ, Ανιέσκα Γκροτσόφσκα

Διάρκεια: 160’
Χώρα Παραγωγής: Πολωνία, Τσεχία, Γαλλία
Έτος Παραγωγής: 2021