Οι ιστορικές επέτειοι αποτελούν ευκαιρία όχι μόνο για εορτασμούς, αλλά και για τη μελέτη, την ιστορική γνώση και τον αναστοχασμό. Έτσι, ενόψει της συμπλήρωσης 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία αποφάσισε να οργανώσει ευρύ κύκλο δράσεων.

Συγκρότησε, για τον σκοπό αυτό, ειδική επιστημονική επιτροπή και σχεδίασε ένα σύνολο δραστηριοτήτων (ερευνητικά προγράμματα, εκδόσεις και συνέδρια), που κινούνται στο τρίπτυχο «Ιστορία-Αρχεία-Μνήμη» και εκτείνονται στα έτη 2019-2021. Στόχος είναι να καλυφθούν υπαρκτά κενά στην αρχειακή και ιστορική έρευνα, την εκδοτική δραστηριότητα και τη διερεύνηση της συλλογικής μνήμης, ώστε να υπάρξει μια έγκυρη επιστημονική προσέγγιση της Επανάστασης του 1821. Ο κύκλος αυτός εγκαινιάζεται τον Μάρτιο του 2019, με ένα διήμερο συνέδριο και μια έκδοση. Το συνέδριο με τίτλο «1821 και Απομνημόνευμα. Ιστορική χρήση και ιστοριογραφική γνώση» θα διεξαχθεί στο Αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος» (Προπύλαια Πανεπιστημίου Αθηνών).

Εκκινώντας από τα ερευνητικά προγράμματα και τις εκδόσεις που προγραμματίζει το Ίδρυμα για το 1821, χωρίς όμως να περιορίζεται σε αυτά, το συνέδριο θα κινηθεί στους εξής βασικούς άξονες:

α) Το απομνημόνευμα ως ιστορική πηγή
β) Οι χρήσεις και οι αναγνώσεις των απομνημονευμάτων
γ) Εκδοτικά των απομνημονευμάτων του Αγώνα
δ) Μνήμη και απομνημόνευση

Στο συνέδριο συμμετέχουν:

Αθανάσιος Αγγελίδης, Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Κώστας Γιαννακόπουλος, Άντα Διάλλα, Δημήτρης Δημητρόπουλος, Έλλη Δρούλια, Ελευθερία Ζέη, Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Όλγα Κατσιαρδή-Hering, Παρασκευάς Κονόρτας, Χριστίνα Κουλούρη, Σοφία Λαΐου, Δήμητρα Λαμπροπούλου, Χρήστος Λούκος, Νίκη Μαρωνίτη, Παναγιώτης Μιχαηλάρης, Παντελής Μπουκάλας, Αλέξης Πολίτης, Νίκος Ροτζώκος, Βαγγέλης Σαράφης, Μαρίνος Σαρηγιάννης, Francesco Scalora, Παναγιώτης Στάθης, Γεράσιμος Στεφανάτος, Διονύσης Τζάκης.

Το συνέδριο συμπίπτει με την κυκλοφορία των Απομνημονευμάτων της δευτέρας πολιορκίας του Μεσολογγίου του Αρτέμιου Μίχου, σε επιστημονική επιμέλεια της Μαρίας Ευθυμίου και του Βαγγέλη Σαράφη (α΄ έκδ.: 1883). Το έργο αποτελεί τον πρώτο τόμο των «Κειμένων Μνήμης» (διευθυντής: Παντελής Μπουκάλας), που αποτελούν τον κορμό του εκδοτικού προγράμματος του Ιδρύματος για το 1821.