Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη. Ένα συγκλονιστικό μνημείο στην Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια. Ταινία που δεν βλέπεται απλώς, αλλά βιώνεται. Μια ταινία-σταθμός στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου. Μια κραυγή ελευθερίας από την καρδιά της κατεχόμενης Ρώμης.
Σύνοψη
Η ταινία διαδραματίζεται στη Ρώμη, το 1944, υπό ναζιστική κατοχή. Ο Τζόρτζιο Μανφρέντι, μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης, προσπαθεί να διαφύγει από τη Γκεστάπο. Βρίσκει βοήθεια από απλούς ανθρώπους: τον ιερέα Ντον Πιέτρο, που με αυτοθυσία στηρίζει το αντιστασιακό έργο, και την Πίνα, μια φτωχή αλλά αποφασισμένη γυναίκα που ετοιμάζεται να παντρευτεί τον σύντροφό της – επίσης αγωνιστή. Η ταινία κορυφώνεται με σκηνές βασανιστηρίων, εκτελέσεων και ηρωισμού, καταγράφοντας τον τρόμο της κατοχής αλλά και το μεγαλείο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Η ταινία, που γυρίστηκε σχεδόν αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ρώμης από τους Ναζί το 1944, με ελάχιστα μέσα και κυρίως με ερασιτέχνες ηθοποιούς και κάμερες από το εμπόριο, αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη φωνή του ιταλικού λαού μετά τη σιωπή της φασιστικής λογοκρισίας και τις φρικαλεότητες του πολέμου.
Ένα σπαρακτικό κινηματογραφικό ντοκουμέντο, βασισμένο σε αληθινά γεγονότα και μαρτυρίες, που διαδραματίζεται στη Ρώμη του 1944, λίγο πριν την απελευθέρωση. Στο επίκεντρο βρίσκεται η αντίσταση του λαού απέναντι στη ναζιστική κατοχή και η θυσία ανθρώπων της καθημερινότητας – ιερέων, εργατών, γυναικών, παιδιών – που ύψωσαν το ανάστημά τους απέναντι στον φασισμό.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Με πρωταγωνίστρια την Άννα Μανιάνι στον σπαρακτικό ρόλο της Πίνα, μιας γυναίκας του λαού που χάνει τον σύντροφό της λίγα λεπτά πριν τον γάμο τους, και τον Αλντο Φαμπρίτσι στον ρόλο του πατέρα Ντον Πιέτρο, η ταινία αποτυπώνει με ρεαλισμό, δύναμη και ανθρωπιά τη συλλογική μνήμη και αντίσταση ενός λαού.
Ο Ρομπέρτο Ροσελίνι, με αυτή την ταινία, εγκαινιάζει το κίνημα του ιταλικού νεορεαλισμού, φέρνοντας την κάμερα στους δρόμους, στις πλατείες, στα κατεστραμμένα σπίτια και τις ψυχές των ανθρώπων. Το αποτέλεσμα είναι ένα έργο που συνδυάζει τη συγκλονιστική δραματουργία με την αυθεντικότητα του ντοκιμαντέρ.
Βραβεία – Αναγνώριση
Η ταινία απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών το 1946, ενώ έκτοτε αναγνωρίζεται ως μία από τις σημαντικότερες στην ιστορία του κινηματογράφου.
Πολυβραβευμένη και διαχρονική, συνεχίζει να εμπνέει σκηνοθέτες και κοινό, υπενθυμίζοντας ότι ο κινηματογράφος μπορεί να γίνει όπλο αντίστασης και μνήμης.
Ανάλυση
Η «Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη» είναι ορόσημο στον παγκόσμιο κινηματογράφο, καθώς θεωρείται το έργο που εγκαινίασε τον ιταλικό νεορεαλισμό – ένα κίνημα που έδωσε φωνή στους απλούς ανθρώπους και έφερε την κάμερα έξω από τα στούντιο, μέσα στην καθημερινή ζωή, στα ερείπια και τους δρόμους.
Ο Ροσελίνι δεν ενδιαφέρεται να διηγηθεί μόνο μια ιστορία· ενδιαφέρεται να μαρτυρήσει. Χρησιμοποιώντας ερασιτέχνες ηθοποιούς, φυσικό φωτισμό και ελάχιστα μέσα, καταφέρνει να αποδώσει με αυθεντικότητα την αγωνία, την απόγνωση, αλλά και την ελπίδα που δεν σβήνει.
Ο ρόλος του ιερέα –που βασίζεται σε πραγματικό πρόσωπο– λειτουργεί ως ηθικό ανάστημα μέσα στο σκοτάδι της εποχής. Η Πίνα, που πέφτει νεκρή μπροστά στα μάτια του παιδιού της, γίνεται σύμβολο μητρότητας, πίστης και αντίστασης. Η ταινία δεν χαρίζεται σε συναισθηματισμούς· είναι σκληρή, ωμή, ανθρώπινη.
Γιατί παραμένει επίκαιρη
Σήμερα, η Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη διατηρεί όλη της τη δύναμη. Μιλά για την ηθική αντίσταση απέναντι στην καταπίεση, για τον απλό λαό που σηκώνει το βάρος της Ιστορίας, για τη συλλογική μνήμη που δεν πρέπει να σβήσει. Είναι μια ταινία που δεν περιγράφει απλώς τον πόλεμο· τον καταγγέλλει.
Ταυτότητα ταινίας
Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη / Rome, Open City / Roma città aperta
- Σκηνοθεσία: Ρομπέρτο Ροσελίνι
- Σενάριο: Σέρτζιο Αμιδέι, Φεντερίκο Φελίνι, Ρομπέρτο Ροσελίνι
- Πρωταγωνιστούν: Άννα Μανιάνι, Άλντο Φαμπρίτσι, Μαρτσέλλο Παλιέρο
-Μέγα Βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών 1946
