Η έκθεση “Σκιές” ξεκινά τη Τρίτη 12 Οκτωβρίου και θα συνεχιστεί μέχρι τις 4 Δεκεμβρίου 2021. Στην έκθεση αυτή παρουσιάζονται έργα από τη δεκαετία του ΄70, πολλά από αυτά για πρώτη φορά. Τα έργα αυτά αποτελούν την αρχή για την ενότητα ‘Επεισόδια στην Ύλη’, το καθοριστικό κεφάλαιο στη μεγάλη πορεία της εμβληματικής Ρένας Παπασπύρου.

“Αφετηρία αυτής της δουλειάς ήταν μια σειρά μικρά σχέδια από το φυσικό. Σχεδίαζα βότσαλα διάτρητα, μελετώντας τις σχέσεις ανάμεσα στα κενά και στα πλήρη, καθώς και τις σκιές που έριχνε το φως όταν περνούσε μέσα από τα κενά τους. Έπειτα άρχισα να τα προβάλλω μέσα στον καθημερινό χώρο (αργότερα έγινε και μια σειρά φωτοτυπίες). Οι σκιές τους προβάλλονταν πελώριες και παραμόρφωναν τελείως την οροφή, τους τοίχους, τις πόρτες, τα έπιπλα και τα αντικείμενα. Δουλεύοντας το θέμα φως – σκιά πάνω σε αυτές τις επιφάνειες και τα αντικείμενα, αντιμετώπισα το πρόβλημα της αυτοτέλειας της υλικής επιφάνειας. Πως δηλαδή θα διατηρηθεί ο ιδιαίτερος χαρακτήρας κάθε ύλης (ξύλο, τοίχος, χαρτόνι κλπ.), τόσο στο φωτεινό όσο και στο σκιασμένο μέρος, χωρίς να χαθεί κάτω από το στρώμα της χρωστικής ύλης (χρώμα, μελάνι κλπ.). Κάθε υλική επιφάνεια (τοίχος, ξύλο, άσφαλτος, λαμαρίνα κλπ.) αποτελείται από μια σειρά τυχαία ‘επεισόδια’ που οφείλονται στη σύσταση του υλικού, στη φθορά του από τη χρήση, στα ίχνη που άφησε το ανθρώπινο χέρι που το δούλεψε, όλα αυτά παραλλάσσουν ανάλογα με το πώς δέχεται κάθε φορά το φως. Ένας ασβεστωμένος τοίχος, ανάλογα με το πως σοβαντίστηκε, πόσα ΄χέρια’ περάστηκε και τι χρήση του έγινε, έχει διάφορες ανωμαλίες, βουρτσιές, χαραξιές και φθορές, εκτός από την ιδιαίτερη υφή του ασβέστη. Η άσφαλτος που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σαν μια γκρίζα, λεία λωρίδα, έχει μια ιδιαίτερη υλική υφή και μια μεγάλη ποικιλία επεισοδίων.

Μελετώ την ιδιομορφία της επιφάνειας κάθε υλικού, σαν να μελετούσα ένα ζωγραφικό θέμα, ένα τοπίο. Εξάλλου πιστεύω πως αποτελεί ένα μέρος από το τοπίο / περιβάλλον που βλέπει καθημερινά, και έχει πάψει να παρατηρεί, ο κάτοικος της πόλης.

Προσπάθησα να επέμβω όσο γινόταν λιγότερο πάνω στις επιφάνειες, χρησιμοποιώντας το μολύβι που αφήνει να προβάλλονται τα ‘επεισόδια’ της επιφάνειας, τα εντείνει χωρίς να καταστρέφει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της.

Συνήθως, ένα μέρος της επιφάνειας μένει χωρίς επέμβαση, για να μπορεί να το διατρέχει το μάτι του θεατή, συνεχίζοντας ίσως να παρατηρεί τα επεισόδια της ύλης στην αδούλευτη επιφάνεια.”

Ρένα Παπασπύρου, Θέματα Χώρου + Τεχνών 10 / 1979, σελ. 155 – 156, εκδότης Ορέστης Δουμάνης.

Επιμέλεια Έκθεσης: Χριστόφορος Μαρίνος
Οπτικοακουστική εγκατάσταση: Μάκης Φάρος