Ράντγιαρντ Κίπλινγκ: Από την Ινδική Ζούγκλα στα Παιδικά Ράφια

Σε κάποιο τυχαίο τηλεοπτικό κανάλι, το βράδυ πριν τον ύπνο ή σε μία προσκοπική συγκέντρωση, το «Βιβλίο της Ζούγκλας» είναι ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα παιδικά βιβλία. Αν και ο Μόγλι και η παρέα του είναι φιγούρες γνωστές για κάθε παιδί λίγα είναι ευρέως γνωστά για τη ζωή του συγγραφέα του βιβλίου. Έχοντας πάρει το βραβείο Νόμπελ για το ποίημά του “If” το 1907 και με τα βιβλία του να έχουν πουλήσει χιλιάδες αντίτυπα, ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ είναι ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του 20ου αιώνα.

Με φόντο τις Ινδίες

Ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ γεννήθηκε στη Βομβάη της Ινδίας το 1865. Οι γονείς του ήταν Άγγλοι που μετακόμισαν στην Ινδία μέσω της Βρετανικής κατάληψης των Ινδιών. Μέχρι τα έξι του, ζούσε περιτριγυρισμένος από την πολυπολιτισμικότητα, τους ήχους και τις έντονες μυρωδιές της Βομβάης, μία παιδική ηλικία που εκτιμούσε πολύ. Η μητέρα του, όμως, επέμεινε αυτός και η αδελφή του να λάβουν μία αγγλικής φύσεως εκπαίδευση και τα παιδιά στάλθηκαν στο Σάουθσι της Αγγλίας, ενώ οι γονείς τους παρέμειναν στην Ινδία. Την ανατροφή τους ανέλαβε η οικογένεια Χόλογουεϊ τα μέλη της οποίας φέρονταν με σκληρότητα στο δύο παιδία. Εκείνος και η αδελφή του αποκαλούσαν την οικία των Χόλογουεϊ «Το Σπίτι της Απόγνωσης». Τα δύσκολα αυτά χρόνια ο μικρός Ράντγιαρντ βρήκε καταφύγιο στην ανάγνωση. Με τη μητέρα του να τον απομακρύνει από το σπίτι των Χόλογουεϊ το 1877, ο Κίπλινγκ μπόρεσε να ανακαλύψει την κλίση του στη γραφή.

Το 1882, μετά τις σπουδές του στο United Services College στην Αγγλία, επέστρεψε στην Ινδία και εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στο Λαχόρ. Με τη βοήθεια του πατέρα του κατάφερε να βρει δουλειά σε μία τοπική εφημερίδα, γεγονός που του επέτρεψε να βιώσει την χώρα στην οποία μεγάλωσε με διαφορετικά μάτια. Ήταν δεκτός τόσο από Άγγλους όσο και από ντόπιους που του επέτρεπαν πρόσβαση σε μέρη που δεν σύχναζαν άλλοι Βρετανοί. Με τις εμπειρίες του, συνέθεσε την πρώτη σειρά μικρών ιστοριών του, που εκδόθηκε το 1888 με τίτλο “Plain Tails from the Hills”. Το βιβλίο του έγινε αρκετά διάσημο στην Αγγλία. Στους σταθμούς των τραίνων, πωλούμενα σε φτηνές εκδόσεις, τα βιβλία του “The Phantom Rickshaw and Other Tales”, “The Story of the Gadsbys”, “Soldier Three” και “Under the Deodars” συνέβαλαν στην αναγνώρισή του.

Ο Νέος Κόσμος

Με αφορμή την επιτυχία του, επέστρεψε στην Αγγλία το 1889 όπου και γνώρισε τον εκδότη Γουόλκοτ Μπαλεστιέρ, ο οποίος θα γινόταν ένας από τους καλύτερούς του φίλους και συνεργάτες. Μαζί ταξίδεψαν στην Αμερική όπου έγραψε και εξέδωσε τη δεύτερη συλλογή του με διηγήματα το 1888, “Wee Willie Winkie”, το “American Notes” το 1991, μία σειρά από τις εμπειρίες του στη νέα ήπειρο, και την ποιητική συλλογή “Barack-Room Ballads”του 1892. Η φιλία τους όμως έληξε άδοξα όταν το 1891 ο Γουόλκοτ πέθανε από τύφο. Με την επιστροφή του Κίπλινγκ στην Αγγλία, ήρθε και ο γάμος του με την αδελφή του Γουόλκοτ, Κάρι, ένας γάμος που από πολλούς περιγράφηκε ως βουτηγμένος στη θλίψη.

Για τον μήνα του μέλιτος, το ζεύγος ταξίδεψε στον Καναδά και στην Ιαπωνία όπου και έμαθαν για την χρεοκοπία της τράπεζας στην οποία στηρίζονταν οικονομικά. Έτσι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Αμερική, και συγκεκριμένα στο Βέρμοντ, την γενέτειρα της Κάρι. Εγκαταστάθηκαν εκεί το 1892, σε ένα κομμάτι γης που τους έδωσε ο αδελφός της Κάρι και το οποίο ονόμασαν “The Naulahka”, από το ομώνυμο βιβλίο του. Εκεί ξεκίνησαν και την οικογένεια τους με την γέννηση της κόρης τους Τζόζεφιν, το 1893, και της Έλσι, το 1896. Λόγω ενός διαπληκτισμού με τον αδελφό της Κάρι, η οικογένεια Κίπλινγκ επέστρεψε στην Αγγλία το 1896.

Κατά τη διαμονή του στην Αμερική, το 1894, ο Κίπλινγκ θα γράψει ένα από τα διασημότερα έργα της παιδικής λογοτεχνίας «Τα Βιβλία της Ζούγκλας». Με χαρακτήρες όπως ο Μόγλι, ο Μπαγκίρα, ο Μπαλού και ο Σερ Χαν, το βιβλίο και η ιστορία του μικρού χαμένου αγοριού που το μεγάλωσαν οι λύκοι θα γίνει αγαπητό από πολλά αγγλόφωνα παιδιά. Ακόμα και σήμερα όμως, οι ιστορίες του Μόγλι έχουν αποτελέσει έμπνευση για έναν μεγάλο αριθμό ταινιών ενώ αποτελούν και βασικό ιστορικό πλαίσιο στα παιχνίδια των Προσκόπων.

Τα ύστερα χρόνια

Το 1899, μια μεγάλη τραγωδία χτυπά την οικογένεια Κίπλινγκ, όταν, μετά από ένα ταξίδι στην Αμερική, ο Ράντγιαρντ και η Τζόζεφιν επιστρέφουν στη Αγγλία με βαριά πνευμονία. Αν και ο Ράντγιαρντ ανάρρωσε, η Τζόζεφιν υπέκυψε στην αρρώστια της, γεγονός που ο Κίπλινγκ δεν ξεπέρασε ποτέ.

Το 1902 έγραψε ένα βιβλίο αφιερωμένο στη μικρή Τζόζεφιν με τίτλο “Just So Stories”, μία συλλογή παραμυθιών που της αφηγούταν πριν πέσει για ύπνο. Με την αρχή του αιώνα, όμως, προηγήθηκε και η μετακόμιση των Κίπλινγκ στο σπίτι Bateman στο Σάσσεξ. Εκεί, μπόρεσε να αφιερώσει πολύ χρόνο στη συγγραφή του, εκδίδοντας έργα όπως τα “Kim”(1901), “Puck of Pook’s Hill” (1906), “Actions and Reactions” (1909), “Debts and Credits”(1926), “Try Servant a Dog” (1930), “Limits and Renewals”(1932).

Ο Κίπλινγκ, στα χρόνια της ύστερης ζωής του, έγινε υποστηρικτής της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Με το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, υποστήριξε με σθένος την Αγγλία και την επικείμενη μάχη, ενώ έστειλε τον γιό του, Τζον, να πολεμήσει. Παράλληλα ο ίδιος ταξίδεψε στη Γαλλία ως ρεπόρτερ για τις εξελίξεις στα χαρακώματα, ενώ ξεκίνησε να γράφει προπαγανδιστικά έργα. Παρόλα αυτά, το 1915 μαθαίνει πως ο γιος του αγνοείται στη Γαλλία και ταξιδεύει ώστε να τον βρει χωρίς αποτέλεσμα. Το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.

Τα χρόνια μέχρι τον θάνατό του, ο Κίπλινγκ συνέχισε να γράφει. Όμως οι ιστορίες του δεν είχαν πια τον χαρούμενο και παιδικό τόνο που είχαν κάποτε. Στις 18 Ιανουαρίου του 1936 έπαθε σοβαρή εσωτερική αιμορραγία και άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο του Σάσσεξ. Ο τάφος με τις στάχτες του βρίσκεται δίπλα σε αυτούς του Τόμας Χάρντι και του Τσαρλς Ντίκενς, στο Westminster Abbey, στη Γωνία των Ποιητών.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: File:Rudyard Kipling, by Elliott & Fry | Wikimedia