Για εγκυκλοπαιδικές λεπτομέρειες της ζωής του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, υπάρχει το ίντερνετ. Για το πώς όμως αυτές θα μπορούσαν να αποδοθούν σε μια ταινία που έχει ως προτεραιότητα να μοιάζει με τις δικές του, υπάρχει το γενναίο αυτό φιλμ του Όσκαρ Ρέλερ, ένας αυθεντικός και αντισυμβατικός φόρος τιμής στο «τρομερό παιδί» του γερμανικού σινεμά, 40 χρόνια μετά τον θάνατό του.

Σύνοψη

Όταν το 1967 ο 22χρονος Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ αναλαμβάνει τη θεατρική σκηνή του Anti-Theatre του Μονάχου, κανείς δεν υποψιάζεται ότι αυτός ο αυθάδης τύπος θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς Γερμανούς σκηνοθέτες. Το πάθος και ο δυναμισμός του ελκύουν ένα τσούρμο αφοσιωμένων θαυμαστών. Σαν να το αισθάνεται ότι δεν έχει πολύ καιρό μπροστά του, γυρίζει μανιωδώς τη μια ταινία μετά την άλλη. Ταινίες του ανοίγουν στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου, και λατρεύονται ή μισιούνται από κοινό, κριτικούς και συναδέλφους. Η οργή του μαζί με την βαθιά επιθυμία του για αγάπη, τον κάνουν τον πιο σημαντικό και ριζοσπαστικό σκηνοθέτη, ένα enfant terrible.

Λίγα λόγια για την ταινία

Μια ταινία-ωδή στον εμβληματικό σκηνοθέτη Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ. Με περίτεχνο χρώμα και αριστουργηματική φωτογραφία, ο σκηνοθέτης Όσκαρ Ρέλερ προσεγγίζει και καταφέρνει να μπει στο σύμπαν του “τρομερού παιδιού” του γερμανικού σινεμά. Παρουσιάζει με ξεχωριστό τρόπο τη ζωή και το έργο του, σε όλες του τις εκφάνσεις: από τη σκηνοθετική του ευφυΐα, στην απελπισμένη αναζήτηση της αγάπης, την τάση του για θυματοποίηση. Και για όλα αυτά μπορεί και βασίζεται απόλυτα στον χαρισματικό πρωταγωνιστή του: ο Όλιβερ Μασούτσι όχι μόνο υποδύεται τον μεγάλο σκηνοθέτη, αλλά γίνεται ένα με τον Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ.

Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, ένα enfant terrible

Γερμανός σκηνοθέτης, συγγραφέας και ηθοποιός, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της μεταπολεμικής Γερμανίας, που μαζί με τον Βιμ Βέντερς και τον Βέρνερ Χέρτζογκ αποτελούν τους μεγάλους σκηνοθέτες του νέου γερμανικού σινεμά της δεκαετίας του ‘70. Οι ταινίες του χαρακτηρίζονται για την κοινωνική και πολιτική κριτική ευαισθησία τους, και αναφέρονται κυρίως στα θέματα της καταπίεσης και της απόγνωσης. Στο επίκεντρό τους τα ήθη και οι αξίες της μεσοαστικής τάξης.

Γεννήθηκε στις 31 Μαΐου 1946 στο Μπαντ Βερισχόφεν της Βαυαρίας. Μανιακός με το σινεμά από τα παιδικά του χρόνια, εγκατέλειψε το σχολείο σε ηλικία 16 ετών για να αφιερωθεί ψυχή τε και σώματι στον κινηματογράφο, στο θέατρο και στην τηλεόραση. Το 1967 ίδρυσε στο Μόναχο το Αντιθέατρο (Antitheater), το οποίο λειτούργησε έως το 1970 και παρουσίασε νέα πρωτότυπα έργα αλλά και τολμηρές διασκευές έργων κλασικών συγγραφέων (Γκαίτε, Σοφοκλής κ.ά).

Πληθωρικός και παραγωγικότατος δημιουργός, ο Φασμπίντερ σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους το 1969 με τίτλο Η Αγάπη Είναι Πιο Ψυχρή από τον Θάνατο (Liebe ist kalter als der Tod) και η συνολική του φιλμογραφία περιλαμβάνει 41 ταινίες και πολλά θεατρικά. Από τις πιο γνωστές και αξιόλογες ταινίες του είναι Ο Έλληνας Γείτονας (Katzelmacher, 1969), με θέμα έναν Έλληνα εργάτη ο οποίος σκανδαλίζει τους Γερμανούς αστούς, Ο Αμερικανός Στρατιώτης (Der amerikanische Soldat, 1970), Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ (Die bitteren Tranen der Petra von Kant, 1972), με θέμα τις εξουσιαστικές προσωπικές σχέσεις, Ο Φόβος Τρώει τα Σωθικά (Angst essen Seele auf, 1974), Η Χρονιά με τα 13 Φεγγάρια (In einem Jahr mit 13 Monden, 1978), πολιτική αλληγορία με θέμα ένα διεμφυλικό άτομο που μετανιώνει έπειτα από εγχείρηση αλλαγής φύλου, Ο Γάμος της Μαρίας Μπράουν (Die Ehe der Maria Braun, 1979), στο οποίο μέσα από την εξέλιξη ενός γάμου παρουσιάζεται η ιστορία της Γερμανίας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έως το «οικονομικό θαύμα» της δεκαετίας του ‘50, Λιλή Μαρλέν (Lili Marleen, 1981), Λόλα, μια γυναίκα από τη Γερμανία (Lola, 1981), μια δική του εκδοχή του μυθικού Γαλάζιου Άγγελου, Βερόνικα Φος (Die Sehnsucht der Veronika Voss, 1982), εμπνευσμένο από τη ζωή της γερμανίδας ηθοποιού Σίμπιλ Σμιτς και Ο Καβγατζής (Querelle, 1982), βασισμένο στο μυθιστόρημα του Ζαν Ζενέ, Ο Καβγατζής της Βρέστης. Μεγάλη επιτυχία γνώρισε η τηλεοπτική του διασκευή για το μυθιστόρημα του Άλφρεντ Ντέμπλιν, Βερολίνο Αλεξάντερπλατς (Berlin Alexanderplatz, 1980).

Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ πέθανε από ένα θανατηφόρο κοκτέιλ κοκαΐνης και βαρβιτουρικών στις 10 Ιουνίου 1982 στο διαμέρισμα του φίλου σκηνοθέτη Βολφ Γκρεμ στο Μόναχο, σε ηλικία μόλις 36 ετών. Την περίοδο εκείνη ετοίμαζε ένα φιλμ για την πολωνογερμανίδα επαναστάτρια Ρόζα Λούξεμπουργκ.

Σημείωμα του σκηνοθέτη Όσκαρ Ρέλερ

Για μένα ο Φασμπίντερ ήταν ο κομήτης στον βερολινέζικο νυχτερινό ουρανό, μια φωτεινή πινακίδα νέον που χτυπιέται από τον αέρα, ένας μονόλιθος που εφηύρε τα φωτεινά χρώματα, τα οποία όμως στην πραγματικότητα ήταν φτιαγμένα από το κρύο, γκρίζο θεμέλιο της μεταπολεμικής γερμανικής κοινωνίας. Με όλες τις σκοτεινές σκέψεις, τον πεσιμισμό και την αυτο-αμφιβολία που πάνε μαζί με αυτό.

Βιογραφικό του σκηνοθέτη

Ξεκίνησε την καριέρα του ως σεναριογράφος, ενώ ως σκηνοθέτης γνώρισε επιτυχία με τη δεύτερη ταινία του No Place To Go (2000), ένα πολύ προσωπικό πορτρέτο της μητέρας του που έκανε πρεμιέρα στις Κάννες και κέρδισε το Βραβείο καλύτερης ταινίας στα Γερμανικά Κινηματογραφικά Βραβεία (Lola). Στη συνέχεια γύρισε τα επίσης βραβευμένα Angst (2003), Agnes and His Brothers (2004), καθώς και τη μεταφορά του μυθιστορήματος του Μισέλ Ουελμπέκ Elementary Particles (2006). Το Jew Suss: Rise and Fall (2010) ήταν η πιο αμφιλεγόμενη ταινία του, ενώ στη συνέχεια ήρθαν τα Sources of Life (2018) και Outmastered (2018). Το Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ (Enfant Terrible) είναι η τελευταία του ταινία – ένας φόρος τιμής στον πιο εμβληματικό και ριζοσπαστικό Γερμανό σκηνοθέτη όλων των εποχών.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Όσκαρ Ρέλερ
Σενάριο: Κλάους Ρίχτερ
Φωτογραφία: Καρλ-Φρίντριχ Κόσνικ
Μοντάζ: Χανσγιόργκ Βάισμπρικ
Μουσική: Μάρτιν Τοντσάροου
Παραγωγή: Bavaria Filmproduktion, X Filme Creative Pool, WDR, BR, Arte
Πρωταγωνιστούν: Όλιβερ Μασούτσι, Χάρι Πριντς, Κάτια Ρίμαν, Γιόχεν Σρουπ, Ερνταλ Γιάντιζ, Φρίντα-Λοβίσα Χαμάν, Ντεσιρέ Νικ, Αντρέ Χένικ, Ίβα Μάτες, Αλεξάντερ Σίαρ
Διάρκεια: 134′
Χώρα | Έτος Παραγωγής: Γερμανία, 2020