Το Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων παρουσιάζει το έργο της Kathrine Kressmann Taylor, Παραλήπτης Άγνωστος (Address Unknown), σε σκηνοθεσία Νάντιας Φώσκολου από τις 21 μέχρι τις 31 Μαΐου 2014.

Σαν Φρανσίσκο (ΗΠΑ) / Μόναχο (Γερμανία), 1932

Μέσα από την αλληλογραφία δύο αδελφικών φίλων, επιτυχημένων μεταναστών στην Αμερική, ο ένας εκ των οποίων αποφασίζει να επιστρέψει στη Γερμανία, το έργο αιχμαλωτίζει μια φιλία — και την ανθρωπότητα ολόκληρη — σε μια στιγμή ιστορικής μεταμόρφωσης.

Καθώς ο Χίτλερ αναρριχάται στην εξουσία, η σχέση των δύο φίλων φθίνει ανεπανόρθωτα και καταλήγει στην προδοσία.

Παρακολουθώντας με κομμένη την ανάσα μια κλασική ιστορία προδοσίας και εκδίκησης, δομημένη με κινηματογραφικό σασπένς, η παράσταση διερευνά το ζήτημα της προσωπικής ευθύνης σε περιόδους κρίσεων.

Κλασική νουβέλα δι’ αλληλογραφίας, αιχμηρό, λιτό και προφητικό κείμενο για τις απαρχές του Τρίτου Ράιχ, την άνοδο του ναζισμού, τη διείσδυση της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας στις συνειδήσεις, η νουβέλα Παραλήπτης άγνωστος (Address Unknown), πρώτο βιβλίο της αμερικανίδας συγγραφέως Kathrine Kressmann Taylor, γράφτηκε και δημοσιεύτηκε το 1938 στις Ηνωμένες Πολιτείες, ένα χρόνο πριν από το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Κυκλοφόρησε πρώτα ως short story σε ένα αμερικάνικο περιοδικό και αναδημοσιεύτηκε γρήγορα από το Reader’s Digest σε μορφή βιβλίου. Οι πωλήσεις ξεπέρασαν τα 50.000 αντίτυπα και το κείμενο απαγορεύτηκε αμέσως στη Γερμανία.

Η νουβέλα έπεσε ύστερα σε μια σχετική λήθη, μέχρι τη δεύτερή της αναδημοσίευση, το 1995, με αφορμή την 50η επέτειο της απελευθέρωσης των στρατοπέδων συγκέντρωσης, ένα χρόνο πριν από το θάνατο της Kathrine Kressmann Taylor.

Η συγγραφέας Kathrine Kressmann Taylor (1903-1996)

Η Kathrine Kressmann γεννήθηκε το 1903 στο Πόρτλαντ της Πολιτείας Όρεγκον. Αφού αποφοίτησε από το University of Oregon, μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο, όπου εργάστηκε στον χώρο της διαφήμισης. Το 1928, η Kathrine Kressmann παντρεύτηκε τον Elliott Taylor, ιδιοκτήτη διαφημιστικής εταιρείας. Δέκα χρόνια αργότερα, το ζευγάρι μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου δημοσιεύτηκε το Address Unknown. Τόσο ο εκδότης όσο και ο σύζυγός της θεώρησαν ότι η νουβέλα ήταν «πολύ δυνατή για να εμφανιστεί ως υπογεγραμμένη από γυναίκα», και δημοσίευσαν το έργο με την υπογραφή Kressmann Taylor, αφαιρώντας το μικρό όνομα της Kathrine — η οποία επρόκειτο να κρατήσει σε όλη της την καριέρα το νέο αυτό ονοματεπώνυμο. Η στηλίτευση του ναζισμού αποτελεί το θέμα και του επόμενου βιβλίου της Taylor, Until That Day (1942). Το 1947, η συγγραφέας άρχισε να διδάσκει δημοσιογραφία και δημιουργική γραφή στο Gettysburg College της Πενσυλβανία.

Το 1995, όταν η Taylor ήταν 91 ετών, το Address Unknown επανεκδόθηκε και έγινε πλέον διεθνές best-seller, χαρίζοντάς της έναν νέο γύρο αναγνώρισης. Πέθανε το 1996, έχοντας περάσει τον τελευταίο χρόνο της ζωής της δίνοντας συνεντεύξεις και υπογράφοντας αντίτυπα του βιβλίου της.

« Αγαπητέ Max… », « Αγαπητέ Martin… »

Ποιος είναι αυτός ο Αδόλφος Χίτλερ που δείχνει να αναρριχάται προς την εξουσία στη Γερμανία ; Δεν μου αρέσουν όσα διαβάζω γι’ αυτόν…
(21 Ιανουαρίου 1933)

Η νουβέλα Παραλήπτης Άγνωστος αποτελείται από 19 επιστολές που ανταλλάσσουν δύο φίλοι, ο Martin Schulse, 40 ετών, Γερμανός, παντρεμένος, πατέρας τριών παιδιών, και ο Max Eisenstein, 40 ετών, εργένης, πολιτογραφημένος Αμερικάνος εβραϊκής καταγωγής.

Χρόνια συνέταιροι, έχοντας ιδρύσει και διευθύνει μαζί μια γκαλερί έργων τέχνης στο San Francisco, ο Max και ο Martin χωρίζουν εν μέρει όταν, το 1932, ο Martin αποφασίζει να επιστρέψει στο Μόναχο με την οικογένειά του.
Από τις 12 Νοεμβρίου του 1932 μέχρι τις 18 Μαρτίου του 1934, οι δύο φίλοι, χωρισμένοι από έναν ωκεανό, αλληλογραφούν τακτικά. Ο Max μιλάει για τη μοναξιά του, για τις δουλειές της γκαλερί, και πληροφορείται από τον φίλο του για τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Ο Martin, με τη σειρά του, διηγείται την εγκατάσταση και την καινούργια του ζωή σε μια Γερμανία διαλυμένη από την οικονομική κρίση, μια Γερμανία που δυσκολεύτηκε να αναγνωρίσει κατά την επιστροφή του.

Είναι οι τελευταίοι μήνες της πρωθυπουργίας Hindenburg ˙ η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ρίχνει τα τελευταία της φώτα, αλλά κανείς δεν παίρνει ακόμη στα σοβαρά τους λόγους ενός άσημου φανατικού ονόματι Hitler. Καθώς η μια επιστολή διαδέχεται την άλλη, ένα απειλητικό βουητό αρχίζει να σκιάζει την αλληλογραφία των δύο φίλων.

Οι πολιτικές ισορροπίες αλλάζουν ξαφνικά τον Μάρτιο του 1933 και ο Eisenstein διαπιστώνει πως ο καρδιακός του φίλος, υπό την επιρροή μιας ναζιστικής ιδεολογίας που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, έχει αρχίσει να υιοθετεί τις αντιλήψεις του καινούργιου καθεστώτος. Μήπως πρόκειται όμως για μια προσποίηση, στην οποία προβαίνει ο Martin με στόχο να ξεγελάσει τη λογοκρισία του Τρίτου Ράιχ;

Η απορία αυτή λύνεται όταν ο Max ζητάει από τον Martin να παράσχει άσυλο και προστασία στη μικρή του αδερφή, τη Griselle, ανερχόμενη ηθοποιό στη Βιέννη, η οποία βρίσκεται, μετά από τη θέσπιση των νόμων που απαγορεύουν στους Εβραίους την άσκηση ορισμένων επαγγελμάτων, υπό τη διαρκή απειλή μιας σύλληψης.

Συντελεστές
Μετάφραση – σκηνοθεσία: Νάντια Φώσκολου
Σκηνογραφία – video design: Μικαέλα Λιακατά
Παίζουν: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Αλμπέρτο Φάις

Τα πνευματικά δικαιώματα του κειμένου εκπροσωπούνται από την εταιρεία / Agent : Macnaughton Lord Representation, 44 South Molton Street, London W1K 5RT