Σε έναν κόσμο που ολισθαίνει όλο και περισσότερο στην αδικία, την ανηθικότητα, την ασυνέπεια και την ασυδοσία έχουμε ανάγκη τους ανθρώπους στους οποίους αναφέρεται ο Νίσσιμ, ανθρώπους δίκαιους που υπηρετούν τις αρχές και τις αξίες τους πιστοί στα δικά τους ιερά πιστεύω και μακριά από προπαγάνδες και ιδιοτέλειες. Ο συγγραφέας και ιδρυτής του κήπου των Δικαίων είναι ένας εμπνευσμένος άνθρωπος που αποτίνει φόρο τιμής σε ανώνυμους θαρραλέους και γενναίους ανθρώπους που μακριά από θρησκευτικές, φυλετικές ή άλλες διαφορές ύψωσαν το ανάστημά τους, έπραξαν τα δέοντα και δεν ζήτησαν ποτέ τίποτε ακόμα και αν η αναγνώριση στο πρόσωπό τους ήταν μία κάποια ηθική ανταμοιβή για το καλό που έκαναν. Πρόκειται για περιπτώσεις που ξεπέρασαν τα στεγανά και τα στερεότυπα και έβαλαν πάνω από όλα το ανθρώπινο δείχνοντας τον δρόμο της ανθρωπιάς σε μία εποχή που το ηθικό λιγοστεύει.

Στο μονοπάτι των Δίκαιων που αντιστέκονται στο κακό

Ο Νίσσιμ με μοχλό και σημείο εκκίνησης τους μεγάλους δασκάλους όπως ο Σωκράτης, ο Σπινόζα, ο Μάρκος Αυρήλιος, ο Διογένης ο Κυνικός και με απέραντη αγάπη για την γνώση που θεραπεύει με την σοφία της και τα διδάγματά της μας παίρνει από το χέρι για να μας κάνει κοινωνούς της ανάδειξης των ανθρώπων που υπηρετούν το δίκαιο πολλές φορές με κόστος την ίδια τους την ζωή όχι γιατί έχουν κάποια υποχρέωση ή κάτι να αποδείξουν αλλά γιατί πιστεύουν στο καλό και στις ενάρετες πράξεις. Άνθρωποι σε κάθε μεριά του κόσμου στέκονται αγέρωχοι απέναντι στην νέα απειλή του ακραίου ισλαμισμού που δολοφονεί και σκοτώνει αθώους ανθρώπους, Εβραίους, Χριστιανούς ή ακόμα και Μουσουλμάνους γιατί απλά έτυχε να πιστεύουν σε κάτι άλλο διαφορετικό ή γιατί απλά δεν συμφωνούν με το όνομα της βίας. Η διαφορετικότητα, όπως κάποτε συνέβαινε με τους Ναζί, είναι αυτή που και σήμερα τιμωρείται.

“Όποιος κάνει καλό στον συνάνθρωπό του και συμπεριφέρεται με έναν ενάρετο τρόπο, θα πρέπει να νιώθει ευτυχισμένος γιατί δίνει τον καλύτερο εαυτό του, απαρνούμενος μια εφήμερη ευχαρίστηση για μια ζωή γεμάτη και πλούσια σε αξίες” υποστηρίζει ο Διογένης ο Κυνικός ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ο Μάρκος Αυρήλιος διακήρυττε πως “όποιος κάνει μια έντιμη πράξη δεν έχει ανάγκη καμίας ανταμοιβής, γιατί πραγματώνει τη φυσική του κλίση. Όχι μόνο βρίσκει την ευτυχία και το νόημα της ίδιας του της ύπαρξης αλλά το κάνει σχεδόν χωρίς να το συνειδητοποιεί, γιατί το καλό είναι σύμφυτο με την ανθρώπινη φύση. Είναι σαν το αμπέλι που γεννάει ένα τσαμπί σταφύλια, ένα άλογο που τρέχει, ένα σκυλί που κυνηγάει, μια μέλισσα που παράγει μέλι”.

Είναι μία διττή φύση ο άνθρωπος και ακροβατεί ανάμεσα στο καλό και το κακό, παλεύει με αντίρροπες δυνάμεις και οι πράξεις του αιώνες τώρα αποδεικνύουν πως είναι ικανός για το καλύτερο μα και για το χειρότερο. Ωστόσο, ο Νίσσιμ πιστεύει στο καλό και στο δίκαιο ως μέρος της ύπαρξής μας και με την πρωτοβουλία του, η οποία έχει πια την στήριξη του ΟΗΕ και ανθρώπων ανά την υφήλιο επιχειρεί να το προβάλει, να το εξυψώσει και να δώσει στην νεολαία παραδείγματα προς μίμηση, σύγχρονα πρότυπα που δυστυχώς τόσο λείπουν. Με τα παραπάνω αποσπάσματα των δύο αυτών σπουδαίων πνευματικών ανθρώπων ο συγγραφέας καταφέρνει και πετυχαίνει να ξετυλίξει το κουβάρι της σκέψης γύρω από την έννοια του δίκαιου έτσι όπως οφείλουμε να το αντιλαμβανόμαστε σε έναν κόσμο που δυστυχώς έχει χάσει το μέτρο και παρεκκλίνει όλο και περισσότερο.

Άνθρωποι σαν τον Μοσέ Μπέισκι, την Μιλένα Γιεσένκα, τον Χο Φενγκ, τον Αντουάν Λερίς, τον Χαμάντι μπεν Αμπντεσλέμ, τον Φαράτζ Χουσεΐν, τον Σαλάχ Φάραχ, για να αναφέρω μόνο κάποια φωτεινά παραδείγματα αντίστασης στο κακό που βασιλεύει, μας γεμίζουν ελπίδα πως ο κόσμος έχει ακόμα υπερασπιστές σύγχρονων Θερμοπυλών μιας και η μάχη πλέον έχει αλλάξει γραμμή πλεύσεως. Αυτό που κάποτε πέτυχαν ο Θεμιστοκλής και ο Λεωνίδας με την στρατιωτική τους ευφυΐα για να διώξουν μακριά τον τύραννο σήμερα το πράττουν άνθρωποι το ίδιο γενναίοι που τολμούν να τα βάλουν με το άδικο, το ακραίο και να γεφυρώσουν το χάσμα των θρησκειών που κάποιοι επίτηδες έχτισαν. Οι περιπτώσεις των ανθρώπων τις οποίες με εξαιρετικό και μοναδικό τρόπο μνημονεύει ο Νίσσιμ είναι οι λόγοι που το διαβολικό και το κακό ξεριζώνονται ενώπιον του καλού.

Η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε να υπάρχει και να στέκεται όρθια αν δεν υπήρχαν δίκαιοι Εβραίοι, Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί ή Βουδιστές που απλά υπηρετούν το καλό και δεν τους απασχολεί ποιος είναι ο άνθρωπος που πρέπει να σώσουν. Η Έττυ Χίλλεσουμ που αγωνίστηκε για το δίκαιο ενάντια στον ναζισμό ήταν πεπεισμένη πως “όποιος γίνεται διώκτης και ενστερνίζεται παράλογες ιδεολογίες, όπως τον ναζισμό, πάει ενάντια στην ανθρώπινη φύση του και αργά ή γρήγορα θα πληρώσει ένα βαρύ τίμημα”. Αναμφίβολα, ο λόγος του Νίσσιμ είναι πραγματικά συναρπαστικός και δεν αφήνει τον αναγνώστη σε κανένα σημείο της αφήγησης ασυγκίνητο καθώς εξιστορεί τις περιπτώσεις όχι σε μορφή δοκιμίου αλλά σαν σε μυθιστόρημα που κανείς δεν επιθυμεί να τελειώσει. Ο ίδιος μάλιστα στην αρχή του βιβλίου με την αμφιβολία να τον διακατέχει ως αυθεντικός αναζητητής της γνώσης υπογραμμίζει χαρακτηριστικά: “Μήπως αντιμετωπίζω ένα θέμα σαφώς απαιτητικό, όπως εκείνο των δικαίων, σα να είμαι ένας ιεροκήρυκας που έχει την αξίωση να διακρίνει το καλό από το κακό; Με ποια ιδιότητα άραγε μιλάω γι’ αυτό το θέμα;”.

Αποσπάσματα από το βιβλίο

“…να παραδειγματιζόμαστε παρατηρώντας την εικόνα των άλλων. Μόνο έτσι μπορούμε να βρούμε τον δρόμο και το ερέθισμα για να δρούμε με έντιμο τρόπο”

“Το τέλος του τυράννου έρχεται όταν οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω του αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους και αποφασίσουν να μην τον υπηρετούν πια”

Διαβάστε επίσης:

Ούτε Άγιοι Ούτε Ήρωες: Το νέο βιβλίο του Γκαμπριέλε Νίσσιμ