Το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης μας καλεί στην ομιλία «Οι γενίτσαροι και η μουσουλμανική κοινότητα της Κρήτης»

την Πέμπτη 19/04/2012 στις 19.30.

Κατά τον Πόλεμο της Κρήτης (1645-1669) η οθωμανική κυβέρνηση έστειλε χιλιάδες γενιτσάρους στο νησί για να αντιμετωπίσει τα βενετικά στρατεύματα και παράλληλα, στην προσπάθειά της αυτή, προσεταιρίστηκε χιλιάδες ντόπιους κατοίκους εντάσσοντάς τους στις τάξεις του οθωμανικού στρατού.

Τα στρατιωτικά σώματα αποτέλεσαν για όσους ντόπιους επέλεγαν να εξισλαμιστούν ένα μέσο κοινωνικής και οικονομικής ανόδου και το κλειδί για τη συμμετοχή στη νέα διοίκηση που εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Μέσα σε λίγες δεκαετίες δημιουργήθηκε στη νέα οθωμανική επαρχία μία μεγάλη μουσουλμανική κοινότητα που αποτελούνταν κυρίως από ντόπιους εξισλαμισμένους κατοίκους, τους γνωστούς ως «Τουρκοκρητικούς».

Μέχρι το 1826, το έτος κατάργησης των γενιτσαρικών σωμάτων της Αυτοκρατορίας από το σουλτάνο Μαχμούντ Β΄, το όνομα της μουσουλμανικής κοινότητας της Κρήτης παρέμεινε άρρηκτα συνδεδεμένο με τα γενιτσαρικά σώματα που έδρευαν στο νησί. Ωστόσο, ελάχιστα γνωρίζουμε για τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις αυτής της σχέσης και το βαθύτερο ρόλο της στη δημιουργία μιας ισχυρής μουσουλμανικής κοινότητας στην Κρήτη μέχρι την Επανάσταση του 1821.

Η παρουσίαση αυτή, βασισμένη κατά κύριο λόγο στις οθωμανικές πηγές της εποχής, σκοπεύει να ρίξει φως σε κάποιες από τις πτυχές αυτής της πολύπλοκης σχέσης, και να παρουσιάσει το γενιτσαρικό θεσμό στην πολυλειτουργική διάσταση του, έξω από τις σύγχρονες προκαταλήψεις που περιβάλλουν το παρελθόν των γενιτσάρων αλλά και των «Τουρκοκρητικών».

Ο Γιάννης Σπυρόπουλος είναι υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης.