Πιο συγκεκριμένα, οι φανατικοί αναγνώστες του Σουηδού συγγραφέα θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά έναν από τους καλύτερους στιλίστες του ευρωπαϊκού νουάρ. Την Πέμπτη 1 Νοεμβρίου 2018, στο βιβλιοπωλείο IANOS (Σταδίου 24), στις 8:30 το βράδυ, συζητά με τον συγγραφέα Πέτρο Μάρκαρη, ενώ την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018, στον Ευριπίδη στην Κηφισιά (Λ. Κηφισίας 310), στις 7 το βράδυ, συζητά με τον συγγραφέα Γρηγόρη Αζαριάδη. Παράλληλα, ο Arne Dahl θα συνομιλήσει με εκπροσώπους του Τύπου στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας (πλατεία Κοτζιά), την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018, στις 12 το μεσημέρι.

Οι εκδηλώσεις εντάσσονται στον κύκλο εκδηλώσεων «Οι Βόρειες Χώρες αφηγούνται, Η αστυνομική λογοτεχνία των Βορείων Χωρών: Μυθοπλασία ή καθρέφτης της κοινωνίας τους;» στο πλαίσιο της Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, μια διεθνή διάκριση που έλαβε ο δήμος της Αθήνας από την UNESCO (23 Απριλίου 2018-22 Απριλίου 2019).

Arne Dahl

Ο Arne Dahl –ψευδώνυμο του Γιαν Άρναλντ– κατάφερε να διατηρήσει μυστική την ταυτότητά του για αρκετά χρόνια, αλλά στο έκτο βιβλίο της αστυνομικής σειράς του, στην οποία πρωταγωνιστεί η Ομάδα Άλφα –μια ομάδα ειδικά εκπαιδευμένων, ικανότατων αστυνομικών, που παίζουν και τον ρόλο του ήρωα-ντετέκτιβ των βιβλίων του–, το πρόσωπό του αποκαλύφθηκε. Γεννημένος το 1963 εργαζόταν ως κριτικός και δημοσιογράφος, ενώ με το Misterioso καθιερώθηκε διεθνώς ως ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους συγγραφείς αστυνομικού στην Ευρώπη. Ήταν επίσης πανεπιστημιακός δάσκαλος και μολονότι στα νιάτα του είχε διαβάσει πολύ αστυνομική λογοτεχνία, στη συνέχεια μάλλον τη σνόμπαρε.

Το πρώτο του μυθιστόρημα το έγραψε στα 27 του με το πραγματικό του όνομα και με θέμα εμπνευσμένο από τη σφαγή του 1822 στη Χίο, όμως παρά τις θετικές κριτικές δεν εγκατέλειψε την ακαδημαϊκή του καριέρα. Ταινίες όπως η Σιωπή των αμνών και το Seven, ωστόσο, τον οδήγησαν εκ νέου στο δημοφιλές λογοτεχνικό είδος. Όταν λοιπόν θέλησε να αναγεννηθεί, αποφάσισε να ξεκινήσει από το μηδέν, επινοώντας ένα alter ego που αντλούσε από τις νουάρ ρίζες του. Αναφέρει ο ίδιος: «Κατ’ εμέ, το αστυνομικό μυθιστόρημα είναι ο ιδεώδης τρόπος για να εντρυφήσεις στη σύγχρονη κοινωνία και τον ανθρώπινο ψυχισμό. Μα, πρωτίστως, είναι φορέας ηδονής, είναι η αναπαραγωγή όλων των υπέροχων προσωπικών μου αναγνωστικών εμπειριών, τα ταξίδια σε κόσμους τους οποίους δεν θέλεις να εγκαταλείψεις ποτέ. Γράφω τα βιβλία που θα ήθελα να διαβάσω».

Ο Dahl, ήδη διάσημος ως ένας από τους ανανεωτές του ευρωπαϊκού νουάρ, διαθέτει μια γραφή με νεύρο και ανατροπές που δίνει μια άλλη γοητεία στις αστυνομικές ιστορίες του. Πρόκειται για έναν αληθινά ανήσυχο συγγραφέα σε σταθερή πρόοδο, που προσπαθεί συνεχώς να ανακαλύψει καινούργια μονοπάτια στη ζούγκλα της αστυνομικής λογοτεχνίας, ώστε να μην καταντούν τα βιβλία του βαρετά και επαναλαμβανόμενα.

Η πιο σημαντική ίσως συμβολή του είναι η αποκάλυψη μιας άλλης Σουηδίας, μιας χώρας που κάποτε ήταν πρότυπο για τις περισσότερες ευρωπαϊκές και τώρα μοιάζει να έχει προσβληθεί από μια εκτός ελέγχου εγκληματικότητα. Χρησιμοποιεί τη φόρμα του αστυνομικού μυθιστορήματος με σκοπό να ανοίξει διάλογο με τις εγκάρσιες πληγές της σουηδικής και γενικότερα της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Παράλληλα, προσδοκά να θέσει καυτά πολιτικά ζητήματα, που επηρεάζουν το διαρκώς εναλλασσόμενο κοινωνικό περιβάλλον. Έτσι, πραγματεύεται άμεσα ή έμμεσα διάφορα θέματα αιχμής, από τις άδικες και στημένες από την αστυνομία καταδίκες μέχρι εικόνες της κρίσης που ταλανίζει τη Σουηδία και όχι μόνο, ενώ ορισμένα ζητήματα που τον απασχολούν συχνά εμφανίζονται στα περισσότερα έργα του, όπως ο ρατσισμός, η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση, η διαφθορά, η έκπτωση της ηθικής και των κοινωνικών αξιών, η δύναμη της εξουσίας και του χρήματος.

Διαβάζοντας τα βιβλία του, μπορούμε να αντιληφθούμε την πολυπλοκότητα και τη δυναμική του κόσμου που μας περιβάλλει. Τέλος, στα βιβλία του θα συναντήσει κανείς άφθονες μουσικές παραπομπές από τον χώρο της τζαζ και του μπλουζ.

Τα βιβλία του

Οπαδός της συλλογικότητας, της νοοτροπίας της ομάδας και της υπεροχής της κοινής σκέψης, ο Arne Dahl επιλέγει, στη θέση του κυνικού αλκοολικού ντετέκτιβ, μια κολλεκτίβα αστυνομικών να πρωταγωνιστεί στα βιβλία του. Η σειρά βιβλίων του στην οποία πρωταγωνιστεί η ομάδα Άλφα αριθμεί σήμερα 10 τίτλους και έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα τρία εκατομμύρια αντίτυπα, χαρίζοντας στον δημιουργό της πάμπολλες διακρίσεις. Τα βιβλία της σειράς έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση και σημειώνουν τεράστια επιτυχία. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα εξής: Misterioso, Μίσος και αίμα, Τυχαίο θύμα, Τα μπλουζ της Ευρώπης, Πρελούδιο θανάτου, Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας (όλα σε μετάφραση του Γρηγόρη Κονδύλη).

Το 2011 ξεκινάει μια δεύτερη σειρά (τετραλογία) όπου πρωταγωνιστεί ένα νέο και μυστικό τμήμα της Europol, η ομάδα Opcop, της οποίας αρχηγός ορίζεται ο Πολ Γελμ (της ομάδας Άλφα), ενώ η σύνθεσή της αντανακλά την πολυμορφία της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας – στους κόλπους της μάλιστα συγκαταλέγεται κι ένας Έλληνας. Το αρχηγείο της είναι στη μικρή Χάγη, ωστόσο η ευθύνη της είναι πανευρωπαϊκή, καθώς διερευνά εγκλήματα που γίνονται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Στα ελληνικά κυκλοφορούν δύο βιβλία: Κινέζικοι ψίθυροι, Μουσικές καρέκλες.

Τέλος, καταφεύγοντας σε έναν ακόμα στενότερο κύκλο ηρώων, ο Dahl στήνει μια νέα σειρά που διαφέρει από τα προηγούμενα έργα του, με πρωταγωνιστές αυτή τη φορά ένα πρωταγωνιστικό δίδυμο (τον επιθεωρητή Σαμ Μπέργερ και τη μυστική αστυνομικό Μόλι Μπλουμ). Με γραφή πιο μεστή, πιο στιβαρή, πιο φιλόδοξη, σαν να γράφει αστυνομικό μυθιστόρημα που τείνει να απεκδυθεί τον μανδύα του αστυνομικού, ο Dahl θα μας εκπλήξει και από άποψη πλοκής. Το πρώτο βιβλίο της σειράς με τίτλο Επτά μείον ένα (αγγλικός τίτλος: Watching you / πρωτότυπος: Utmarker), που του χάρισε τη μεγάλη διεθνή αναγνώριση, μόλις έκανε την εμφάνισή του στα ράφια των ελληνικών βιβλιοπωλείων σε μετάφραση Γρηγόρη Κονδύλη.

Για άλλη μια φορά ο Dahl αποδεικνύει πως παίρνει το είδος στα σοβαρά και συνθέτει ένα πανέξυπνο θρίλερ με εκπληκτικές ανατροπές και ψυχολογική διορατικότητα. Το Επτά μείον ένα προσφέρει όλα όσα λαχταράει η ψυχή του καθενός: παραδοσιακό σασπένς, έξυπνη υπόθεση, περίπλοκα φονικά όπλα και εργαλεία βασανιστηρίων αλλά και μια λογοτεχνική ποιότητα που το τοποθετεί πάνω από τα συνηθισμένα πρότυπα της αστυνομικής λογοτεχνίας. Με αυτό το βιβλίο που αναμένεται να κυκλοφορήσει σε περισσότερες από 15 χώρες, ενώ σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση της λίστας των μπεστ σέλερ του Spiegel όπου παρέμεινε για πολλές εβδομάδες, ο Dahl μπαίνει στη μάχη για τον τίτλο του πρωταθλητή βαρέων βαρών της παγκόσμιας αστυνομικής λογοτεχνίας.