Ο αγώνας των Ελλήνων για την ελευθερία από τον τουρκικό ζυγό απαιτούσε θυσίες και είχε ανάγκη από πολλές ηρωικές πράξεις για να έρθει σε πέρας. Ένας από τους πολλούς ήρωες του αγώνα και ένας από τους ανθρώπους που συνέβαλαν τα μέγιστα και πλήρωσε με την ίδια του τη ζωή αυτήν την δίψα για ελευθερία ήταν και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο επονομαζόμενος και πρίγκιπας. Έφυγε μόλις σε ηλικία 35 ετών έχοντας υπηρετήσει ως υπασπιστής του Τσάρου και ως αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας ύστερα από την άρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια. Τα γεγονότα που περιγράφονται στο βιβλίο από την συγγραφέα και ιστορικό Μαρία Σκιαδαρέση αποδεικνύουν το μεγαλείο της ψυχής του Υψηλάντη που έβαλε μπροστά το συμφέρον της πατρίδας του και άφησε πίσω το δικό του.
Ο ξεχωριστός δρόμος ενός σύγχρονου Λεωνίδα
Θα μπορούσε άνετα να συνεχίσει να υπηρετεί τον Τσάρο και να βρεθεί μακριά από περαιτέρω συρράξεις – μην ξεχνάμε πως είχε χάσει το χέρι του στους Ναπολεόντειους πολέμους – και να απολαύσει μια ζωή γεμάτη άνεση και πλούτη μιας και καταγόταν και από αριστοκρατική οικογένεια. Και όμως η ανιδιοτέλειά του, η ανδρεία του και το θάρρος του τον οδήγησαν όχι μόνο να αναλάβει τις τύχες του αγώνα στην πλάτη του αλλά να κινητοποιήσει δυνάμεις και χρήματα για να υπηρετήσει έναν σκοπό, μία αποστολή ιερή. Ο Ιερός Λόχος ήταν το έναυσμα της δράσης του και συγκέντρωσε Έλληνες σπουδαστές εθελοντές από όλες τις τότε σχολές της Ευρώπης για να επανδρώσουν το σώμα των Ιερολοχιτών. Γενναίος, ακούραστος και ηγέτης δεν δίστασε ούτε στιγμή μπροστά στην επίτευξη της μεγάλης ιδέας που δεν ήταν άλλη από την ανεξαρτησία του γένους.
Στο βιβλίο, με μόνο μυθοπλαστικό χαρακτήρα τον Γιακωβάκη Κυριακού, ξεδιπλώνεται όλη η ιστορία του Αλέξανδρου Υψηλάντη έτσι όπως καταγράφεται από τον φανταστικό συνοδοιπόρο του, μέσα από τα σημειωματάρια του οποίου μαθαίνουμε για άγνωστες πτυχές του βίου του. Το κείμενο με ιδιαίτερη γλαφυρότητα αλλά και συναισθηματισμό από εκείνες τις δύσκολες μέρες προσφέρει στον αναγνώστη την δυνατότητα να έρθει σε επαφή με τις προσπάθειες που ξεκίνησαν από τις Παραδουνάβιες ηγεμονίες της Βλαχίας και της Μολδαβίας ώστε να λάβει ο αγώνας σάρκα και οστά. Ουσιαστικά, όλα όσα έπραξε ο Υψηλάντης ήταν σχεδιασμένα στο στρατηγικό του μυαλό μιας και μην ξεχνάμε πως η εμπειρία του από τους Ναπολεόντειους πολέμους υπήρξε πέρα από πολύτιμη για την οργάνωση του εγχειρήματος. Αλλά ακόμα και όταν ο Τσάρος του αρνήθηκε να τον στηρίξει εκείνος συνέχισε μόνος με τις δυνάμεις που είχε καταφέρει να συγκεντρώσει.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο παππούς Λουκάς Καρατζάς, ο εκ των πρωταγωνιστών της ιστορίας, αναφέρει χαρακτηριστικά για το πρόσωπο του Υψηλάντη απευθυνόμενος στον εγγονό του Στέφανο, ο οποίος και σπουδάζει στο εξωτερικό όπου και βρίσκει τα περίφημα σημειωματάρια του Κυριακού: “Ο άνθρωπος, Στέφανε, εύκολα βολεύεται και σπάνια χαλαλίζει την ήσυχη κι ακύμαντη ζωή του για να ριχτεί στα μαύρα κύματα ενός πολέμου άγριου κι αβέβαιου. Το πιο συνηθισμένο είναι να βγαίνουν στον αγώνα άνθρωποι που κάτι έχουν να κερδίσουν απ’ αυτόν, για το κοινό καλό αναντίρρητα, μα και με την ελπίδα και η θέση η δική τους να καλυτερέψει. Είναι όμως σπάνιο, για να μην πω μοναδικό, δίχως να περιμένεις κάτι, ένα όφελος προσωπικό ανάμεσα στα οφέλη άλλων, να θυσιάσεις όσα η ζωή σου χάρισε απλόχερα για μια ιδέα, για ένα όνειρο!”. Και βέβαια αυτή είναι η πεμπτουσία της αγάπης του Υψηλάντη για την πατρίδα του, όντας στο εξωτερικό και υπηρετώντας την από εκείνο το μετερίζι.
Όσα μαρτυρούνται εδώ έρχονται να φωτίσουν το έργο αυτού του σπουδαίου Έλληνα, ο οποίος όπως και πολλοί άλλοι σαν τον Λόρδο Βύρωνα αφιερώθηκαν σε έναν υπέρτατο σκοπό. Και ο Υψηλάντης που θέλησε να έρθει στην πατρίδα για να συνεχίσει τον αγώνα μαζί με τους υπόλοιπους δυστυχώς δεν τα κατάφερε αφού η μοίρα ήθελε άλλο να είναι το τέλος του και τα λόγια του είναι ιδιαίτερα συγκινητικά όταν και βρίσκεται στο κρεβάτι του πόνου ανήμπορος πια να προσφέρει όσα είχε φανταστεί. Με τόση αυταπάρνηση και γενναιοδωρία και ενάντια σε μίση και εχθρούς συγχωρεί τους πάντες και δηλώνει περήφανος και γεμάτος: “Πεθαίνω, μα η αγαπημένη μου πατρίδα σώζεται. Ο εχθρός της ταπεινώθηκε, οι συμπολίτες μου θα πάρουν εκδίκηση ως το τέλος για την τυραννία αυτή. Κι η μόνη μου λύπη είναι πως δε θα μπορέσω να αγκαλιάσω όλους εκείνους που πολέμησαν μαζί μου για την πατρίδα”.
Το παράδειγμα του Υψηλάντη σχεδόν διακόσια χρόνια μετά δείχνει τον δρόμο της ανιδιοτέλειας και της αγνής αγάπης προς την πατρίδα σε όλους μας, είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση και ο θάνατός του, αφού είχε προηγηθεί η πολύχρονη φυλάκισή του, καταγράφεται στην ιστορία ως μία κίνηση συμβολική που εν τοις πράγμασι οδήγησε τον αγώνα στην μετέπειτα επιτυχία του μιας και ο αντιπερισπασμός που πέτυχε ήταν αυτό που χρειαζόταν εκείνη την στιγμή. Μια ζωή λοιπόν στην θυσία της πατρίδας όπως συνέβη με τον Υψηλάντη αλλά και με πολλούς ήρωες του ’21, όπως ο Αθανάσιος Διάκος ή ο Μπότσαρης είναι η απάντηση σε εκείνους που επιβουλεύονται την τυραννία και την κατάκτηση με ανήθικα μέσα. Αξίζουν συγχαρητήρια στην συγγραφέα για την σειρά που εμπνεύστηκε και αφορά σε αυτές τις δυναμικές προσωπικότητες που έβαλαν τα θεμέλια ενός ελεύθερου Έθνους.
Αποσπάσματα του βιβλίου
Όλοι οι ήρωες κάνουν λάθη, ακόμα και οι ήρωες κι ίσως αυτοί, που διαθέτουν συναίσθημα αυξημένος, κάνουν ακόμα περισσότερα.
Κατάλαβα λοιπόν πως ο άνθρωπος αυτός, από παιδί, γαλουχήθηκε με το όραμα της απελευθέρωσης του γένους των Ελλήνων – έτσι αποκαλεί πάντα τους Έλληνες. Ο πρίγκιπας έρχεται από μεγάλη και τρανή φαμίλια, που κρατάει από μια δυναστεία του Πόντου. Αυτοί, λοιπόν, χρόνια τώρα, πιστεύουν πως τους έχει πέσει ο κλήρος να ελευθερώσουν την πατρίδα τους από τον Οθωμανό ͘ κι ας δούλεψαν γι’ αυτόν αιώνες, όπως πολλοί άρχοντες, εξάλλου.
