Ο Andy Warhol ξυπνά στο 2020 σε μία ρετροσπεκτίβα της Tate Modern

Μία νέα οπτική στην εξωπραγματική ζωή και το έργο ενός σούπερ σταρ της ποπ αρτ δίνει η νέα αναδρομική έκθεση της Tate Modern. Ο Andy Warhol ήταν γιος μεταναστών που έγινε ένα αμερικανικό είδωλο. Ένας ντροπαλός γκέι άντρας που έγινε το επίκεντρο της κοινωνικής ζωής της Νέας Υόρκης. Ένας καλλιτέχνης που ασπάστηκε τον καταναλωτισμό, τη διασημότητα και την αντι-κουλτούρα, αλλάζοντας στην πορεία του την έννοια της μοντέρνας τέχνης.

Αυτή η μεγάλη ρετροσπεκτίβα είναι η πρώτη έκθεση του Warhol στην Tate τα τελευταία 20 χρόνια. Περιλαμβάνει -πέρα από τις εμβληματικές ποπ εικόνες της Marilyn Monroe, της Coca-Cola και τις κονσέρβες από τις σούπες Campbell- έργα που δεν έχουν εκτεθεί ποτέ πριν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εικοσιπέντε έργα από τη σειρά “Ladies and Gentlemen”, με πορτρέτα Μαύρων και Λατίνων drag queens και τρανς γυναικών, θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια. Οι επισκέπτες μπορούν επίσης να παίξουν με τα αιωρούμενα “Silver Clouds” και να βιώσουν το ψυχεδελικό, πολυμεσικό περιβάλλον του “Exploding Plastic Inevitable”.

Διάσημα ριζοσπαστικός και ριζοσπαστικά διάσημος, ο Warhol ήταν ένας καλλιτέχνης που φαντάστηκε εκ νέου το τι θα μπορούσε να αποτελέσει τέχνη σε μια εποχή έντονων κοινωνικοπολιτικών και τεχνολογικών αλλαγών. Αυτή η έκθεση εξετάζει το αντικείμενο μελέτης του Warhol, τα πειράματά του με τα μίντια και τον τρόπο με τον οποίο δημιούργησε την δημόσια περσόνα του. Επιπλέον, ρίχνει φως στην προσωπική ιστορία του Warhol και στο πώς οι απόψεις του για τον κόσμο διαμόρφωσαν την τέχνη του.

Για να το πετύχει αυτό η έκθεση χωρίζεται σε 12 δωμάτια το καθένα με μία διαφορετική περίοδο της ζωής του και της τέχνης του. Εμείς θα επισκεφθούμε αυτά τα δωμάτια ένα προς ένα, εξερευνώντας μία έκθεση από απόσταση:

Δωμάτιο 1 – Andrew Warhola

Γεννήθηκε το 1928 στο Πίτσμπεργκ της Πενσιλβανία ως Andrew Warhola, από γονείς που ανήκαν στην εργατική τάξη με καταγωγή από τη σημερινή Σλοβακία. Ο Warhol ανετράφη ως καθολικός (Ruthenian Catholic), πηγαίνοντας στην εκκλησία σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Οι θρησκευτικές εικόνες και η αίγλη των Χολιγουντιανών ταινιών τον ενδιέφεραν από πολύ νεαρή ηλικία. Ζωγράφιζε μαζί με τη μητέρα του και παρακολουθούσε μαθήματα για την τέχνη στο μουσείο της πόλης του.

Το 1949, σε ηλικία 21 ετών ο Warhol μετακόμισε από το Πίτσμπεργκ στη Νέα Υόρκη. Εκείνη ήταν και η περίοδος που απάλλαξε το επίθετο του από το επιπλέον -a-. Αρχικά, εργάστηκε ως εμπορικός εικονογράφος, αλλά η δεξιότητά του στο να μεταμορφώνει τις εικόνες της αμερικανικής κουλτούρας βρήκε σύντομα το δρόμο της μέσα από την πρωτοποριακή του ποπ αρτ. Η μητέρα του τον ακολούθησε μερικά χρόνια αργότερα, βοηθώντας τον με την εικονογράφηση μέχρι λίγο πριν το θάνατό της το 1972.

Όντας ένας γκέι άντρας που μεγάλωνε σε μία εποχή που το σεξ μεταξύ αντρών ήταν παράνομο στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Warhol έγινε μέρος της queer κοινότητας της Νέας Υόρκης, στην οποία συμμετείχαν σχεδιαστές, ποιητές, χορευτές και καλλιτέχνες. Η πρώτη του έκθεση το 1950 περιλάμβανε γραμμικά σχέδια νέων αντρών, αλλά τα έργα του θεωρήθηκαν πολύ επιτηδευμένα και συνδέθηκαν με τον εμπορικό κόσμο και τον διαφημιστικό σχεδιασμό.

Δωμάτιο 2 – Ύπνος

Από το ξεκίνημα της καριέρας του ο Warhol χρησιμοποίησε τις στενές προσωπικές του σχέσεις για να δημιουργήσει νέους τρόπους θέασης του κόσμου. Το πρώτο του σοβαρό καλλιτεχνικό φιλμ ήταν ο “Ύπνος” (1963), στο οποίο χρησιμοποίησε τις στενές προσωπικές του σχέσεις για να δημιουργήσει νέους τρόπους θέασης του κόσμου. Το φιλμ δείχνει 22 κοντινά του ποιητή -και εν συντομία εραστή του Warhol- John Giorno, ενώ κοιμάται γυμνός και ακίνητος. Ο Warhol γοητευόταν από τη δυνατότητα των φίλων του να μένουν ξύπνιοι για μέρες, χρησιμοποιώντας ναρκωτικά και αναρωτιόταν αν ο ύπνος  θα μετατρεπόταν σε κάτι ξεπερασμένο.

Η τελική κόπια επαναλαμβάνει πολλές σκηνές και διαρκεί για πάνω από πέντε ώρες και προβάλλεται σε slow motion, προσδίδοντας μια αίσθηση ονειρική. Καταγράφοντας μία συγκεκριμένη δράση χωρίς καθόλου δραματική αφήγηση, μετέτρεψε το βίντεο σε κάτι που θα μπορούσε να ιδωθεί σαν ζωγραφιά που κρέμεται από τον τοίχο. Ο John Giorno είχε σχολιάσει ότι ο Warhol ανέδειξε την ομοφοβία του κόσμου της τέχνης “μετατρέποντας την ταινία Ύπνος σε έναν αφαιρετικό πίνακα: το σώμα ενός άντρα σαν ένα πεδίο φωτός και σκιάς.”

Δωμάτιο 3 – Ποπ

Παρότι ήταν ένας επιτυχημένος εικονογράφος ο Warhol ήθελε να τον λάβουν σοβαρά και ως καλλιτέχνη. Με έμπνευση από το νέο κύμα τέχνης που έβλεπε στις γκαλερί της Νέας Υόρκης, το 1960 ξεκίνησε να φτιάχνει ζωγραφισμένες εικόνες που συνδύαζαν εικόνες από διαφημίσεις με εκφραστικές πινελιές. Σύντομα αυτό οδήγησε σε ένα καθαρά γραφιστικό στυλ γνωστό ως Pop Art. Ο Warhol μεγάλωσε τρώγοντας προϊόντα όπως οι σούπες Campbell και οι καταναλωτικές εικόνες των παιδικών του χρόνων είχαν ριζώσει μέσα του σαν μια εμπειρία από μία νέα φιλόδοξη κουλτούρα που αναδύεται, πουλώντας το όνειρο της οικονομικής και κοινωνικής προόδου.

Ο Warhol θέλησε να επιταχύνει τις διαδικασίες της αναπαραγωγής των εικόνων καταφεύγοντας το 1962 στην τεχνική της μεταξοτυπίας. Αυτό σήμαινε πως οι φωτογραφίες αποτυπώνονταν στον καμβά πολλαπλές φορές με λιγότερο ή περισσότερο μελάνι και από τη διαδικασία αφαιρούνταν το χέρι του καλλιτέχνη. Το πρόσωπο της Marilyn Monroe μετατράπηκε σχεδόν σε μάσκα. Κάποιες εικόνες, όπως οι Pink Race Riot (Red Race Riot), οι οποίες αναπαριστούν ειρηνικούς διαδηλωτές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να δέχονται επίθεση από την αστυνομία, συνέδεσαν τη δουλειά του με ευρύτερους κοινωνικούς αγώνες και ώθησαν τους θεατές να κοιτάξουν τον κόσμο γύρω τους.

Ο Warhol έλεγε ότι η δημιουργία της pop art ήταν “σαν μια μηχανή”, αφού η διαδικασία ήταν εμποροποιημένη. Μετά έλεγε ότι “όλοι θα έπρεπε να είναι μια μηχανή”, αφού οι μηχανές δεν κάνουν διακρίσεις. Αν ήμασταν όλοι μηχανές “τότε όλοι θα άρεσαν σε όλους”, όποιο κι αν είναι το φύλο τους. Η ανοιχτή αντιμετώπισή του πάνω στο θέμα του, τους ανθρώπους και τις σχέσεις μεταξύ τους, ανταποκρίθηκε σε μια δεκαετία κοινωνικών αλλαγών.

Δωμάτιο 4 – The Factory

Ένα σημαντικό κομμάτι της φήμης του Warhol χτίστηκε μέσω του “the Factory”, το οποίο ήταν ένα πειραματικό στούντιο τέχνης και ένας κοινωνικός χώρος. Το πρώτο “Εργοστάσιο” στήθηκε από τον καλλιτέχνη το 1963 και παίρνοντας παράδειγμα από το ασημένιο διαμέρισμα του πρώην εραστή, του ζήτησε να καλυφθεί ολόκληρο με ασημένια μπογιά και αλουμινόχαρτο. Εκεί στήθηκε η μαζική παραγωγή των πινάκων και των γλυπτών του, αλλά και οι βάσεις για το νέο του ενδιαφέρον στην underground παραγωγή φιλμ.

Ο Warhol κατέγραψε τον κόσμο που περνούσε από το Factory στα Screen Tests από το 1964-6. Τα υποκείμενά του αφήνονταν απλά να είναι ο εαυτός τους. Ο και οι συνεργάτες του έφτιαξαν από 500 ταινίες από το 1963 έως το 1972. Αγνόησαν τις παραδοσιακές μεθόδους σκηνοθεσίας και ήταν συχνά χωρίς σενάριο. Πρωταγωνιστούσαν οι “σούπερ σταρ”, προσωπικότητες που σύχναζαν στο “Εργοστάσιο”.  Μέχρι τα μέσα του ’60 η σκηνή του Factory είχε μεταμορφωθεί σε μια μορφή ζωντανού έργου τέχνης.

Δωμάτιο 5 – Ασημένια Σύννεφα

Το 1965, στην κορύφωση της φήμης του, ο καλλιτέχνης ανακοίνωσε το τέλος της ζωγραφικής και την αφοσίωση του αποκλειστικά στη δημιουργία ταινιών. Έστησε εν είδει αποχαιρετισμού μία εγκατάσταση στην γκαλερί της Νέας Υόρκης τον επόμενο χρόνο. Το ένα δωμάτιο δεν περιείχε τίποτα άλλο από μία ταπετσαρία με μία φωσφορίζουσα ροζ αγελάδα. Στο άλλο δωμάτιο, μεταλλικά ασημένια μπαλόνια γεμάτα με ήλιο αιωρούνταν εν μέσω του χώρου και αλληλεπιδρούσαν με τους επισκέπτες. Με τίτλο Silver Clouds (Ασημένια Σύννεφα), συνέχισαν την σύνδεση του Warhol με το ασημί: το ασημένιο “Εργοστάσιο”, οι ασημένιοι πίνακες και η ασημο-γκρι περούκα του.

Ο Warhol περιέγραψε τα Ασημένια Σύννεφα -φτιαγμένα από τον μηχανικό Billy Klüver- ως “πίνακες που αιωρούνται”. Θέλησε να αναταράξει την συμβατική αντίληψη περί γλυπτικής, και πιο συγκεκριμένα, την κυριαρχία της μινιμαλιστικής τέχνης στον κόσμο της τέχνης της Νέας Υόρκης. Ένα ρεύμα, που βασιζόταν στην τάξη, τη μαθηματική ακρίβεια και τα βιομηχανικά υλικά. Σε αντίθεση, η εγκατάσταση του Warhol έδινε βάση στην ρευστότητα, την κίνηση και την συμμετοχή.

Δωμάτιο 6 – Exploding Plastic Inevitable

Σε συνεργασία με μέλη του “Εργοστασίου”, ο Warhol άρχισε να ενδιαφέρεται για τον συνδυασμό του βίντεο με την περφόρμανς και τη μουσική, επεκτείνοντας την ιδέα του σινεμά. Το 1966 και 1967, συνδιοργάνωσε πολυμεσικά σόου γνωστά ως Andy Warhol’s Uptight και Exploding Plastic Inevitable (Το αναπόφευκτο του πλαστικού που εκρήγνυται) ή EPI. Τα σόου χρησιμοποιούσαν νέα τεχνολογία που έχει γίνει πλέον κοινή πρακτική στις ζωντανές μουσικές εκδηλώσεις.

Τα EPI περιλάμβαναν μουσικές performances από τους Velvet Underground και τη Nico. Τα φιλμ του Warhol και οι εικόνες του προβάλλονταν το ένα πάνω στο άλλο. Χρωματιστές ζελατίνες και στραβοσκοπικοί φωτισμοί κάλυπταν τις προβολές, ενώ οι σουπερ-σταρ του Εργοστασίου -μεταξύ των οποίων ο Gerard Malanga και η Mary Woronov- χόρευαν με μαστίγια. Ο Lou Reed το περιέγραψε ως “ένα σόου από και για φρικιά”. Ο Warhol πέτυχε την πρώτη του εμπορική επιτυχία με το φιλμ The Chelsea Girls (1966). Αυτό το δωμάτιο σχεδιάστηκε από το Andy Warhol Museum στο Πίτσμπεργκ με στόχο να δημιουργηθεί μία αυθεντική ανάκληση των EPI shows.

Δωμάτιο 7 – Η Επίθεση

Πέρα από την ενασχόλησή του με τα νέα μέσα, ο Warhol χρησιμοποίησε εκτυπώσεις σαν προωθητικό μέσο και έναν χώρο για πειραματισμό. Εκτύπωσε περιοδικά, αφίσες, βιβλία και σχεδίασε εξώφυλλα δίσκων. Στις αρχές του 1968, το “Εργοστάσιο” μεταφέρθηκε σε νέα τοποθεσία στην Union Square, καθώς το αρχικό κτίριο κατεδαφίστηκε. Ο Warhol δήλωσε ότι η “ασημένια” περίοδος τελείωσε και “διανύαμε πλέον τη λευκή”. Το καινούργιο Εργοστάσιο είχε χώρους αφιερωμένους στο περιοδικό του Interview και στην παραγωγή των ταινιών του.

Στις 3 Ιουνίου, η συγγραφέας Valerie Solanas πήγε στο Εργοστάσιο και πυροβόλησε τον Warhol, προκαλώντας ζημιές στα εσωτερικά του όργανα. Ο Warhol στάλθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, όπου δηλώθηκε κλινικά νεκρός, αλλά οι γιατροί κατάφεραν να τον επαναφέρουν. Η Solanas είχε αποτελέσει μέρος της σκηνής του Factory για ένα διάστημα. Είπε στην αστυνομία ότι ο Warhol της έκλεβε τις ιδέες. Το μανιφέστο της, ονόματι SCUM, καλούσε να μπει ένα τέλος στο ανδρικό φύλο και την καπιταλιστική κοινωνία.

Η επίθεση έστρεψε το βλέμμα της κοινής γνώμης στο lifestyle του καλλιτέχνη και επηρέασε σημαντικά τη φυσική και πνευματική του υγεία για το υπόλοιπο της ζωής του. Τερμάτισε την ανοιχτή πρόσβαση του Εργοστασίου, δυσκολευόταν να φάει, φορούσε αναγκαστικά έναν χειρουργικό κορσέ και ένιωθα άβολα με κόσμο που δεν γνώριζε. Παρόλα αυτά, πόζαρε για τον φωτογράφο Richard Avedon και συνέκρινε τα ράμματά στο στήθος του με τα φορέματα του Yves Saint Laurent.

Δωμάτιο 8 – Πίσω στη Δουλειά

Μετά την επίθεση, ο Warhol άφησε το μεγαλύτερο κομμάτι της σκηνοθεσίας στον Paul Morrissey, ο οποίος δούλευε μαζί του ήδη από τα Chelsea Girls. His business manager Fred Hughes sourced new portrait commissions from wealthy clients. These helped fund Interview magazine, edited by college graduate Bob Colacello, and ideas for TV shows, produced by Vincent Fremont. Το studio του Warhol μετατράπηκε από έναν ανοιχτό κοινωνικό χώρο σε έναν συγκεντρωμένο σε κάτι που θα μπορούσε να ονομαστεί “επιχειρηματική τέχνη”. Ο Warhol εξηγούσε ότι “το να βγάζεις λεφτά είναι τέχνη, και το να δουλεύεις είναι τέχνη – και η καλή επιχείρηση είναι η καλύτερη τέχνη”.

Ο Warhol επέστρεψε στη ζωγραφική κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, η οποία σημαδεύτηκε από το θάνατο της μητέρας του και τη σοβαρή του σχέση με τον Jed Johnson. Τα μεγάλων διαστάσεων έργα του είχαν ένα πιο έντονα εκφραστικό στυλ, αλλά και νέα θέματα. Η σειρά με τον Μάο το 1972 ήταν το ξεκίνημα και συνέχισε να εξερευνά την εικονογραφία με τη σειρά των Νεκροκεφαλών του 1976. Ο Warhol, επίσης, πειραματίστηκε με άλλες μορφές τέχνης. Σκούπισε τη μοκέτα μιας γκαλερί στο πλαίσιο μιας performance και ξεκίνησε τα ημερολόγια του Factory: βίντεο από τη ζωή του στο Εργοστάσιο και στο σπίτι, συμπεριλαμβανομένου και μίας κασέτας με τη μητέρα του την Julia.

Δωμάτιο 9 – Κυρίες και Κύριοι

Το 1975 ο Warhol παρήγαγε μία νέα σειρά στην οποία απεικονίζονταν ανώνυμα Μαύρα και Λατίνα drag queens και τρανς γυναίκες. Ο Ιταλός έμπορος τέχνης Luciano Anselmino παρήγγειλε τις εικόνες και σκέφτηκε τον θεατρικό τίτλο Ladies and Gentlemen, κάτι που υποδεικνύει το ενδιαφέρον του Anselmino γύρω από τη δραματοποίηση του φύλου και όχι των συνθηκών διαβίωσης των συγκεκριμένων ομάδων. Ο Warhol τράβηξε πάνω από 500 φωτογραφίες 14 μοντέλων. Χρησιμοποιώντας παρόμοιες τεχνικές με άλλα έργα, έκανε εκφραστικές πινελιές και ζωγραφική με τα χέρια για να εξερευνήσει την σχέση μεταξύ της μεταξοτυπίας και του ζωγραφισμένου φόντου.

Λόγω της σειράς αυτή εγείρονται ερωτήματα γύρω από την ηθική του ίδιου του πρότζεκτ: ο Warhol κατέγραψε μία κοινότητα της οποίας δεν αποτελούσε μέρος, με τα υποκείμενα να έχουν μικρή επιρροή γύρω από το πώς αποτυπώνονται ή πού θα εκτεθούν οι εικόνες τους. Δεδομένης της απουσίας εκπροσώπησης των τρανς ανθρώπων στην τέχνη, έχει υπάρξει ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για τη σειρά και την ταυτότητα των συμμετεχόντων. Το δωμάτιο αυτό περιέχει 7 εκ τω μοντέλων μέσα από 25 πίνακες.

Δωμάτιο 10 – Έκθεση

Έως το 1970,ο Warhol ήταν πλέον ένα διεθνές celebrity. Φωτογραφιζόταν συχνά σε μέρη όπως το Studio 54, μαζί με δημόσια πρόσωπα σαν την Grace Jones και την Debbie Harry. Ο Warhol είχε τη φήμη ότι έβγαινε κάθε βράδυ, μία πάθηση που την ονόμαζε “κοινωνική αρρώστια”. Το γεγονός αυτό έδινε μεγαλύτερη προβολή στη δουλειά του, αλλά και η έκθεση του ίδιου στο δημόσιο φακό του έδωσε τη δυνατότητα να ενισχύσει την ξεχωριστή του δημόσια εικόνα. Κάποιοι Αμερικανοί κριτικοί απέρριπταν αυτή την κοινωνικοποίηση και την κερδοφόρα επιχείρηση του με τη παραγωγή πορτρέτων για τους πλούσιους λέγοντας πως ο Warhol “είχε πουληθεί”. Παρόλα αυτά, οι δραστηριότητες αυτές τον βοηθούσαν να χρηματοδοτεί τις πιο πειραματικές του καλλιτεχνικές πρακτικές.

Τα κοινωνικά δίκτυα συνεργασίας και οι σωματικές περφόρμανς βρήκαν η θέση τους στο έργο του Warhol τα οποία βασίζονταν έντονα στο σώμα. Η σειρά Oxidation (Οξείδωση) του 1978 χρησιμοποιούσε ούρα για να οξειδώνει μεταλλική μπογιά και η σειρά Torso (Κορμός) απεικόνιζε αντρικά σώματα. Οι πειραματισμοί του Warhol με το βίντεο επεκτάθηκαν και σε τηλεοπτικά πρότζεκτ σε συμπαραγωγή με τον Vincent Fremont. Το 1980 έκανε πρεμιέρα σε συνδρομητικό κανάλι το Andy Warhol’s TV και στη συνέχεια, το 1986 τα Δεκαπέντε Λεπτά του Andy Warhol στο MTV. Τα προγράμματα ακολουθούσαν τη δομή του περιοδικού του Interview παρουσιάζοντας προσωπικές κουβέντες μεταξύ διασήμων.

Δωμάτιο 11: Ο Μάταιος Τούτος Κόσμος

Καθώς περνούσε η δεκαετία του 1980 το έργο του Warhol ενσωμάτωνε περισσότερες πολιτικές και θρησκευτικές εικόνες. Παρότι δεν ήταν εσκεμμένο, αντανακλούσε μερικές από τις βασικές ανησυχίες της εποχής, τον Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, καθώς και την αυξανόμενη επιδημία του AIDS. Ο Warhol δημιούργησε εικόνες του Αγάλματος της Ελευθερίας πολλές φορές.  created images of the Statue of Liberty many times. It could be seen as the ultimate celebrity portrait. Το άγαλμα έφερε προσωπικά νοήματα για τον Warhol. Η οικογένειά του έφτασε στο Ellis Island, πολύ κοντά στο άγαλμα της Ελευθερίας, όταν μετανάστευσαν στις ΗΠΑ.

O Warhol χρησιμοποιούσε πάντα την εικόνα του στην τέχνη που δημιουργούσε. Τη δεκαετία του ’80, δημιούργησε τα αυτοπορτρέτα που έγιναν γνωστά ως “οι περούκες του τρόμου” για μια έκθεση στο Λονδίνο. Η περούκα του ανέλαβε το στάτους της τέχνης. Σε αντίθεση με τα πρώιμα αυτοπορτρέτα του, στα οποία εμφανίζεται αμέτοχος, σε αυτά τα έργα το κάτισχνο πρόσωπό του και οι έντονες εκφράσεις του μεταφέρουν τον πόνο που καθημερινά βίωνε μετά την επίθεση που δέχτηκε.

Δωμάτιο 12: Ο Μυστικός Δείπνος

Η πίστη, ο θάνατος και η επιθυμία συνδυάζονται στο έργο του Warhol, Sixty Last Suppers (Εξήντα Μυστικοί Δείπνοι). Αυτό το μεγάλων διαστάσεων έργο είναι μέρος μίας σειράς του 1986 βασισμένης βάσει παραγγελίας στον Μυστικό Δείπνο του Leonardo da Vinci. Ένα αντίγραφο της γνωστής τοιχογραφίας κρεμόταν στον τοίχο της κουζίνας της οικογένειας Warhola. Ο Warhol χρησιμοποίησε επίτηδες για το έργο του μία φθηνή αναπαραγωγή από μία κόπια του 19ου αιώνα. Διαλέγοντας να αντιγράψει μια αντιγραφή του αυθεντικού, ο Warhol ανακαλεί την αναπαράσταση του Τελευταίου Δείπνου που συμβαίνει κατά τη διάρκεια κάθε λειτουργίας. Αλλά επίσης παίζει με την αυθεντικότητα του έργου του da Vinci, καθώς όπως είχε πει και ο ίδιος: “Είναι μια ωραία εικόνα. Κάτι που βλέπεις όλη την ώρα. Δεν το σκέφτεσαι.”

Σε αντίθεση με την πλειοψηφία των έργων του, η σειρά του Μυστικού Δείπνου εστιάζει σε μία ομαδική σκηνή. Η επανάληψη μια εικόνας που δείχνει μια συλλογική ενέργεια μεταξύ αντρών προσθέτει στον συμβολισμό του έργου. Δημιουργήθηκε λίγο μετά το θάνατο του πρώην συντρόφου του Warhol, Jon Gould από μία ασθένεια σχετική με τον ιό του AIDS και σε μία εποχή που οι προσωπικές ζωές των γκέι αντρών έρχονταν αντιμέτωπες με την περιέργεια των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Οι Εξήντα Μυστικοί Δείπνοι έμελλε να είναι ένα από τα τελευταία έργα του Andy. Μετά την έκθεση της σειράς στο Μιλάνο, επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, όπου απρόθυμα εισήχθη στο νοσοκομείο για εγχείριση της χολής. Παρά την επιτυχία της εγχείρισης η καρδιά του τον πρόδωσε μετά από μία μακροχρόνια προβληματική υγεία. Ο Warhol πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου του 1987, σε ηλικία 58 ετών.