Ο Άγγελος Λιακάκης και ο Τίτος Γουβέλης στο Θέατρο Πόρτα

Ο Άγγελος Λιακάκης και ο Τίτος Γουβέλης θα εμφανιστούν στο θέατρο Πόρτα, για μία συναυλία μουσικής δωματίου για βιολοντσέλο και πιάνο του 20ου αιώνα, στο πλαίσιο των συναυλιών Τρίτες Παράλληλες.

Η μουσική δωματίου αποτέλεσε ανέκαθεν για τους συνθέτες το ιδανικό πεδίο για τολμηρούς πειραματισμούς και μύχιες εξομολογήσεις. Μακριά από τις άγραφες αλλά πάντα παρούσες επιταγές στόμφου και βαρύτητας της συμφωνικής μουσικής ή τις αναμενόμενες δεξιοτεχνικές προκλήσεις σολιστικών έργων, η μουσική δωματίου, ίσως περισσότερο από κάθε άλλο είδος σύνθεσης, εστιάζει στην πηγαία χαρά της μουσικής δημιουργίας και επιτρέπει, ή μάλλον επιβάλλει, στους συνθέτες να ανακαλύψουν χωρίς έξωθεν περιορισμούς βαθύτερες αλήθειες, προσωπικές αλλά και πανανθρώπινες.

Γνωρίζοντας καλά τα δεδομένα αυτά, ο Άγγελος Λιακάκης και ο Τίτος Γουβέλης αναπτύσσουν εδώ και χρόνια μία κοινή πορεία, πέραν της ατομικής τους, επιχειρώντας πάντα με τις εμφανίσεις τους να αναδεικνύουν αυτές τις ιδιαίτερες ομορφιές του ρεπερτορίου για τσέλο και πιάνο, ομορφιές άλλοτε προφανείς και ακαταμάχητα σαγηνευτικές, άλλοτε δύσκολες και σκληρές μα εξίσου καθηλωτικές. Μοναδικό δόγμα των ερμηνειών τους είναι πως κανένα δόγμα δεν μπορεί ποτέ να περιγράψει τη μεγάλη μουσική – πόσο μάλλον να υπαγορεύσει πώς κανείς τη βιώνει και την ζωντανεύει…

Για τη συναυλία τους στις Τρίτες Παράλληλες επέλεξαν να παρουσιάσουν τρεις Σονάτες, που γράφτηκαν στον 20ο αιώνα από τους Κλωντ Ντεμπυσύ, Άλφρεντ Σνίτκε και Ντμίτρι Σοστακόβιτς αντίστοιχα. Η πρώτη, έργο της ωριμότητας του σημαντικού Γάλλου συνθέτη, γράφτηκε το 1915 και εκπλήσσει με τη λιτότητα αλλά και την πυκνότητά της, τον ιδεώδη τρόπο που απηχεί τα ιμπρεσιονιστικά ιδεώδη της εποχής της αλλά συγχρόνως «κοιτάζει» με τον δικό της τρόπο πολύ πιο πίσω στο χρόνο, στη διαύγεια και τον πλούτο του γαλλικού μπαρόκ.

Με μία σειρά έργων, ανάμεσα στα οποία και η Πρώτη Σονάτα για βιολοντσέλο, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο πρωτοπόρος Ρώσος συνθέτης Άλφρεντ Σνίτκε ανοίγει νέους δρόμους έκφρασης για τον ίδιο αλλά και για τη μουσική γενικότερα. Έργο ερεβώδες, στοχαστικό, αποπνικτικά ερεθιστικό, η Σονάτα αντλεί το υλικό της από τα πιο απλά και συνηθισμένα υλικά της κλασικής μουσικής. Ο τρόπος όμως που αυτά συνυπάρχουν και αναπτύσσονται μέσα στο έργο δημιουργεί πρωτόγνωρες ηχητικές και συναισθηματικές εντάσεις.

Η Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο του Σοστακόβιτς, έργο του 1934, σηματοδότησε μία νέα αφετηρία για τον δημιουργό της, που ως τότε εξέπληττε το κοινό με εμφανώς μοντερνιστικές επιλογές στα έργα του. Η Σονάτα αυτή δεν διστάζει να επιστρατεύσει έναν συναισθηματικά φορτισμένο λυρισμό -ήδη από το ξεκίνημά της-, κάποιες άλλες στιγμές γκροτέσκα ηχοχρώματα (στο δεύτερο μέρος) ή μία (επιτηδευμένη;) ανάλαφρη διάθεση (στο φινάλε). Όλα αυτά τα στοιχεία ρίχνουν το δικό τους φως στο κεντρικό αργό μέρος, μία βαθυστόχαστη και ποιητικότατη μουσική σύλληψη, νοηματικό επίκεντρο του όλου οικοδομήματος.

Το πρόγραμμα της συναυλίας αναλυτικά:

ΚΛΩΝΤ ΝΤΕΜΠΥΣΥ (1862 – 1918)
Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο
1. Prologue: Lent, sostenuto e molto risoluto
2. Sérénade: Modérément animé
3. Finale: Animé, léger et nerveux

ΑΛΦΡΕΝΤ ΣΝΙΤΚΕ (1934 – 1998)
Σονάτα αρ.1 για βιολοντσέλο και πιάνο
1. Largo
2. Presto –
3. Largo

ΝΤΜΙΤΡΙ ΣΟΣΤΑΚΟΒΙΤΣ (1906 – 1975)
Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο σε ρε ελάσσονα, έργο 40
1. Allegro non troppo – Largo
2. Allegro
3. Largo
4. Allegro