Η New Star παρουσιάζει από τις 10 Σεπτεμβρίου 2015 το αριστουργηματικό film noir του Phil Karlson «Ο 4ος ΑΝΘΡΩΠΟΣ – Kansas City Confidential» την ταινία που ενέπνευσε το «Reservoir Dogs» του Tarantino… 40 χρόνια πριν γυριστεί.

Σύνοψη

Τρεις μασκοφόροι ληστεύουν από μια Τράπεζα του Κάνσας Σίτυ πάνω από ένα εκατομμύριο δολάρια. Χρησιμοποιούν ένα φορτηγάκι ανθοπωλείου για να ξεφύγουν και συναντούν το τέταρτο μέλος της συμμορίας τον “Μεγάλο” ο οποίος οργάνωσε την ληστεία .

O «Μεγάλος» δίνει στους τρείς χρήματα και το ένα κομμάτι ενός τραπουλόχαρτου (Ρήγα) ώστε να ταυτιστούν όταν θα συναντηθούν αργότερα για να χωρίσουν τα λάφυρα.

Ο μόνος που γνωρίζει τα στοιχεία τους είναι ο Μεγάλος , ο οποίος στέλνει τον κάθε ένα σε μια ξένη χώρα για να περιμένουν ένα τηλεγράφημα το οποίο θα τους ενημερώσει για το πού να συναντηθούν για τη μοιρασιά.

Για την ληστεία ενοχοποιείται ένας πρώην κατάδικος, υπάλληλος ανθοπωλείου, ο όποιος ελλείψει στοιχείων απαλλάσσεται .Έτσι ξεκινά να βρεί τους πραγματικούς ληστές…

Σκηνοθεσία: Phil Karlson

Σενάριο: George Bruce , Harry Essex

Πρωταγωνιστούν: John Payne, Coleen Gray, Preston Foster, Neville Brand, Lee Van Cleef, Jack Elam, Dona Drake, Mario Siletti

Δράμα, Film Noir, Αμερική, 1952, 99′

Πρόσθετες Πληροφορίες

Η ταινία είχε αρχικά τον τίτλο: «Kansas City 117» ο οποίος ήταν βασισμένος σε έναν αστυνομικό κωδικό αριθμό. Ο Edward Small εξαγόρασε τον τίτλο «Kansas City Confidential» από τον John Gaits και Lee Montgomery και ουσιαστικά έγινε παραγωγός στο πρώτο σύγχρονο crime drama.

Η ταινία άρχισε να γυρίζεται στις 4/6/1952 και κάποια γυρίσματα έγιναν στην Σάντα Καταλίνα, στην Καλιφόρνια. Το story της ταινίας αρχίζει στο Κάνσας αλλά το μεγαλύτερο μέρος του εκτυλίσσεται σ’ένα φανταστικό ψαροχώρι στο Μεξικό. Το KCC ήταν το δεύτερο crime film του σκηνοθέτη  Phil Karlson ο οποίος την ίδια χρονιά σκηνοθέτησε και το «Scandal Sheet» που γνώρισε όμως μια μέτρια εμπορική επιτυχία.

Ο Phil Karlson ήταν ένας ταλαντούχος σκηνοθέτης που πρόσφατα είχε αποφοιτήσει από το στούντιο Monogram του Poverty Row( Με τον όρο Poverty Row, στις ΗΠΑ, εννοούσαν από τη δεκαετία του ’20 έως και τη δεκαετία του ’50, τα στούντιο όπου γυρίζονταν ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού). Πρωταγωνιστής της ταινίας «Kansas City Confidential » ήταν ο John Payne, δημοφιλής crooner της δεκαετίας του ’40, ο οποίος δούλευε στα Technicolors musicals της 20th Century Fox και όταν έληξε το συμβόλαιό του έκανε τον παραγωγό σε δικές του ταινίες.

Η ταινία KCC εγκαινίασε μια σειρά ταινιών «Confidential» πάντα με παραγωγό τον Edward Small: 1) Το “New York Confidential (1955), βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα των Jack Lait και Lee Mortimer με πρωταγωνιστές τους Broderick Crawford και Richard Conte( Σκηνοθέτης: Russel Rouse). 2) Το “Chicago Confidential”(1957), βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα των Jack Lait και Lee Mortimer, σε σκηνοθεσία Sidney Salkow και με πρωταγωνιστές τους : Brian Keith, Beverly Garland και Dick Foran. Το «Kansas City Confidential» ανέβηκε στη Μεγάλη Βρετανία με τον τίτλο «The Secret Four».

To 1953 o Karlson και ο Payne γύρισαν άλλη μία ταινία νουάρ (99 River Street) για να ακολουθήσει το 1955 ένα έγχρωμο φιλμ νουάρ, το «Hell’s Island ( Η νήσος της κολάσεως)». Η πρεμιέρα της ταινίας «Kansas City Confidential» έγινε στις 28/11/1952.

Στους συντελεστές της ταινίας διαβάζουμε ότι παραγωγός ήταν ο Edward Small. Το «Kansas City Confidential » (KCC),ήταν η μόνη ταινία που έκανε η βραχύβια εταιρεία Associated Players and Producers. Η εταιρεία είχε ιδρυθεί από τον Edward Small, τον Son Lesser και τον Sam Briskin.

Kansas City Confidential – Ο πρόδρομος του Reservoir Dogs

Η ταινία Kansas City Confidential θεωρείται ως η πιο σημαντική επιρροή του Tarantino στην ταινία Reservoir Dogs.

“ Η κινηματογράφηση του Karlson  έχει ελάχιστα  από τα κλασσικά στοιχεία των film noir: τις σκοτεινές και μελαγχολικές σκιές ή τις περίεργες γωνίες λήψης” γράφει ο κριτικός των N.Y. Times Dave Kehr. “Αντιθέτως, χρησιμοποιεί γιγαντιαία close-ups και ασυνήθιστα ωμή βία”. 

Με συνεχείς βελτιώσεις στις επόμενες ταινίες του, αλλά διατηρώντας το ίδιο ύφος και την ίδια θεματολογία –την εκδίκηση-  o Karlson θα κάνει την δεκαετία του 70 τρεις ταινίες:  Ben (1972), Walking Tall (1973) και Framed (1975). Η πορεία αυτή του Karlson με τα εμφανή  και διαρκώς εξελισσόμενα κινηματογραφικά στοιχεία της βίας και της εκδίκησης αποτέλεσε αναμφισβήτητα πηγή έμπνευσης για τις πρώτες ταινίες του Tarantino και ειδικότερα για την ταινία Reservoir Dogs.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1908, Σικάγο – 1985, Λος Άντζελες)

Σκηνοθέτης γνωστός για τη σφιχτή του αφήγηση, βασισμένη σε μικρές σκηνές και ξαφνικές εξάρσεις βίας, ο Phil Karlson έμεινε για πάντα αφοσιωμένος στη b-movie παραγωγή και τεχνοτροπία. Και ήταν περήφανος γι’ αυτό. Οι εξαιρετικά χαμηλοί προϋπολογισμοί αφενός του επέτρεπαν να εργάζεται ασταμάτητα (το 1946 γύρισε οκτώ ολόκληρες ταινίες για την Monogram!!!) κι αφετέρου έδιναν τη δυνατότητα για μία ασυμβίβαστη προσέγγιση σε εξορισμού τολμηρά θέματα. Η (σχετική και πάλι) εμπορική επιτυχία ήρθε το 1973 με το Walking Tall, όταν πια ήταν πολύ αργά. Η περίπτωση του πολίτη – εκδικητή, με την οποία καταπιάστηκε σε εκείνη την ταινία, δεν του ήταν καθόλου άγνωστη. Πίσω στο 1955, η περιβόητη πόλη του Phenix στον αμερικανικό νότο προσέφερε από μόνη της μια ιστορία ανάλογη που σχεδόν απαιτούσε να αξιοποιηθεί κινηματογραφικά.

Στην καρδιά της πολιτείας Alabama, ακριβώς απέναντι από τη στρατιωτική βάση του Ft. Benning, το Phenix ήταν στην πραγματικότητα μια κωμόπολη είκοσι τεσσάρων χιλιάδων κατοίκων με …βιομηχανία τον παράνομο τζόγο και την πορνεία. Το συνδικάτο του εγκλήματος είχε υπό τον απόλυτο έλεγχό του την αστυνομία, το δημοτικό συμβούλιο, ακόμα και την τοπική δικαιοσύνη. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που απηυδισμένοι κάτοικοι αποφάσιζαν να οργανωθούν σε ομάδες και να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους, ωστόσο οι σποραδικές επιτυχίες καταπνίγονταν από την αυξημένη διεισδυτικότητα του υποκόσμου στα κλιμάκια της διοίκησης και της δικαιοσύνης. Η δολοφονία του δικηγόρου Albert Patterson ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και οδήγησε στην επιβολή στρατιωτικού νόμου στην πόλη για αρκετές μέρες.

Το The Phenix City Story βασίζεται σε αυτά τα αληθινά περιστατικά, τα περιγράφει (σε αρκετές περιπτώσεις υπερ-δραματοποιημένα) χρησιμοποιώντας τα πραγματικά ονόματα πολλών χαρακτήρων και, μάλιστα, βοήθησε σημαντικά στην εκλογική επικράτηση του John Patterson, γιου του αδικοχαμένου δικηγόρου, στη θέση του κυβερνήτη της Alabama. Γυρισμένο σε φυσικούς χώρους της πόλης, με τον τραχύ ρεαλισμό – σήμα κατατεθέν των φιλμ δεύτερης διαλογής της περιόδου, μαρτυρά πριν από οτιδήποτε άλλο την τόλμη της κινηματογραφικής Αμερικής να αντιμετωπίζει φλέγοντα, τρέχοντα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Είναι αλήθεια πως η ιδεολογία που κρύβεται πίσω από την ταινία παραμένει συντηρητική και οι κλασικές αμερικανικές αξίες δεν κουνιούνται καθόλου από το βάθρο τους (προσέξτε πόσο έξυπνα υπογραμμίζονται οι άρρηκτοι δεσμοί του κεντρικού ήρωα με τον στρατό και την «αγία» οικογένεια). Ωστόσο η στράτευση υπέρ της ισότητας (ο χειρισμός των έγχρωμων χαρακτήρων είναι ενδεικτικός) και της δημοκρατίας, καθώς επίσης και οι υπόνοιες ότι η πόλη είναι δέσμια ενός φαύλου κύκλου που δεν αντιμετωπίζεται ούτε με το στρατιωτικό νόμο με τον οποίο και κλείνει η ταινία, δείχνουν αν μη τι άλλο ένα περίσσευμα τόλμης.

Όχι απλά δε θέλει ο Karlson να αποστασιοποιηθεί από τα πραγματικά περιστατικά στα οποία βασίστηκε, αλλά έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να συνδεθεί η ταινία του με αυτά. Τόσο στο ρεαλισμό που επεδίωκε σε κάθε πτυχή του έργου του (ζήτησε από τον John McIntire να φορά στα γυρίσματα το κουστούμι που φορούσε την ημέρα της δολοφονίας του ο αληθινός Albert Patterson!!!), αλλά κυρίως στον ευφυέστατο πρόλογο – εισαγωγή στα δρώμενα. Με τη φόρμα ενός δημοσιογραφικού ρεπορτάζ, μεταγγίζει στην μυθοπλασία την πιστότητα του ντοκουμέντου και δίνει μία ενδιαφέρουσα αφηγηματική προοπτική, αποκαλύπτοντας εξαρχής την τύχη των βασικών χαρακτήρων.

Με καλογυρισμένες σκηνές δράσης, πολύ δυνατές ερμηνείες, άψογη αναπαράσταση ενός κλίματος φόβου και βίας, δεν είναι καθόλου τυχαίο που αποτελεί δεδηλωμένα μία από τις αγαπημένες ταινίες του Martin Scorsese. Στην αιματοβαμμένη αφήγηση του The Phenix City Story δεν υπάρχει λύτρωση για τους χαρακτήρες, ο θάνατος παραμονεύει και, στις περισσότερες των περιπτώσεων, τους συναντά. Ο Karlson ανατέμνει με σιγουριά τις σκηνές του και εικονογραφεί γλαφυρά την παράλυση των θεσμοθετημένων αρχών, φαινόμενο που, καλώς ή κακώς, φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της ατομικής ή συλλογικής αντίδρασης των πολιτών. Το θέμα της αυτοδικίας αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και η προσήλωση στη χρησιμότητα της συμμετοχικής δημοκρατίας και της ψήφου που εκδηλώνεται στα πρώτα λεπτά, βρίσκεται υπό πλήρη αμφισβήτηση όταν πια πέσουν οι τίτλοι του τέλους. Το φιλμ θα εξυψώσει την ατομικιστική αντίληψη, τον ιδεαλισμό της μονάδας, ακόμα και την παρέμβαση της στρατιωτικής αρχής, όχι όμως χωρίς να αφήσει υπόνοιες ότι τίποτα από όλα αυτά δεν προσφέρει μια μακροπρόθεσμη, σίγουρη λύση. Έστω κι αν, εν τέλει, αναδίδεται μια ιδεολογική σύγχυση κι ένα θέμα πολιτικών προεκτάσεων που ξεπερνά τις προθέσεις (ίσως και τις δυνατότητες) του Karlson, αξίζει κανείς να σταθεί στη δυσπιστία που επιφυλάσσει το φιλμ για το Κράτος και στις πολυάριθμες κινηματογραφικές αρετές που το ξεχωρίζουν από το b-movie σωρό της δεκαετίας.

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

 1975 Framed

 1973 Walking Tall

 1970 Hornets’ Nest

 1968 Alexander the Great

 1968 Off to See the Wizard

 1967 A Time for Killing

 1966 The Silencers

 1956-1957 Studio 57

 1957 The Brothers Rico

 1956 TV Reader’s Digest

 1955 The Phenix City Story 

 1955 Hell’s Island

 1955 Tight Spot

 1954 The Ford Television Theatre

 1954 They Rode West

 1954 Waterfront

 1953 The Revlon Mirror Theater

 1953 99 River Street

 1952 Kansas City Confidential

 1952 Assignment: Paris

 1952 The Brigand

 1952 Scandal Sheet

 1951 The Texas Rangers

 1951 Lorna Doone

 1950 The Iroquois Trail

 1948 Adventures in Silverado

 1948 Rocky

 1947 Louisiana

 1947 Kilroy Was Here

 1946 Behind the Mask

 1945 The Shanghai Cobra