Νίκος Γιαβρόπουλος – Ειρήνη στα χρόνια του πολέμου: Έκθεση στην Cheapart

“Ειρήνη ονομάζεται μια περίοδος όπου ο πόλεμος απουσιάζει, στην πραγματικότητα όμως τέτοια περίοδος δυστυχώς δεν υπήρξε στην ιστορία της ανθρωπότητας”.

Με αυτή τη φράση ο καλλιτέχνης της κινούμενης εικόνας Νίκος Γιαβρόπουλος μας δίνει μια ιδέα για την ατομική του έκθεση με τίτλο «Ειρήνη στα χρόνια του πολέμου, μια αντιστροφή των όρων».

Ο Νίκος Γιαβρόπουλος παρουσιάζει το αφήγημα του με τη μορφή της αρχαίας τραγωδίας όπου χορός, θεότητα και πολιτική εξουσία, συγκρούονται, ωστόσο στην περίπτωση της έκθεσης συνυπάρχουν με σχεδόν κωμικό τρόπο.

Ο καλλιτέχνης αναρωτιέται εαν ο πολιτισμός έχει τη δυνατότητα να επιδρά στην ανθρώπινη φύση όταν επικρατούν η αγριότητα και τα πιο επιθετικά ένστικτα.

Επιμέλεια: Kωσταντίνος Μπάσιος

«Η οικειότητα του Νίκου Γιαβρόπουλου σε ό,τι αφορά τις κλασικίζουσες φόρμες της γλυπτικής δεν μπορεί να μείνει απαρατήρητη. Ωστόσο, στην παρούσα έκθεση μπορούμε να παρατηρήσουμε μια ‘στροφή’ στα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί και παρά τον οφειλόμενο σεβασμό που τρέφει στην πολιτιστική παράδοση της Δύσης.

Θεωρώντας δεδομένο ότι το κύριο θέμα αυτής της τριμερούς εγκατάστασης είναι ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το κόκκινο χρώμα απουσιάζει εντελώς. Ενώ, αυτό που μάς εκπλήσσει είναι η εκλεκτική εφαρμογή του μπλε. Και παρά το γεγονός ότι το νόημα (του χρώματος) προκύπτει από το γεγονός ότι το ζήτημα της ενέργειας είναι το διακύβευμα, δεν παύει να είναι μια εξαιρετικά ιδιοφυής σύλληψη, δηλαδή να χρησιμοποιεί και να προτείνει αυτή τη νέα, ασυνήθιστη, συμβολική αξία.

Η όλη χαμηλόφωνη αίσθηση από τη δουλειά αυτή αναδεικνύεται, εάν δεν ενθαρρύνεται, από τα υποφωτισμένα έργα, δημιουργώντας έτσι την εντύπωση ενός θαλάμου, εντός του οποίου ανορθόδοξες τελετές λαμβάνουν χώρα: διότι είναι στην πρόθεση του καλλιτέχνη να προκληθεί η λύπη αλλά και η συλλογική ενοχή, που όλοι οι επισκέπτες ασαφώς νοιώθουν, κινηματογραφικά μιλώντας.

Ωστόσο, είναι το ανατρεπτικό και το ειρωνικό στοιχείο που ο Ν. Γιαβρόπουλος καλλιεργεί, για άλλη μια φορά.

Τα τρία αυτά διαφορετικά έργα παρουσιάζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε ένα ταυτόχρονο δισυπόστατο νόημα να μπορεί να εξαχθεί:

α. Ο χορός πλέον δεν ίσταται· αποκομμένες κεφαλές κείτονται γύρω από μια στήλη στην κορυφή της οποίας μπορούμε να διακρίνουμε μια ακόμη, αντεστραμμένη κεφαλή που στάζει. Είναι μια εισαγωγή στις αδιανόητες ακρότητες για τις οποίες κάθε πόλεμος είναι δυσφημισμένος.
β. Η δεσποτική Νίκη, ως η αιωνία προσωποποίηση της ανθρώπινης πολεμοχαρούς ματαιότητας, υπονομεύεται από μια αέρινη αντεστραμμένη φιγούρα, ως ένας εκπεπτωκός άγγελος.
γ. Η πολυαγαπημένη Μαντόνα δεν περιβάλλεται πλέον από ιερό φωτοστέφανο, αλλά από τη φλόγα μιας εστίας φυσικού αερίου.

Εν συνόλω, και οι τρεις επεξεργασμένες οπτικές εντυπώσεις, χάρη στην τελική τους μεταμόρφωση, πράγματι επιτυγχάνουν να επιβάλλουν μια διαφορετική συμβολική γλώσσα, η οποία και επί της αρχής, θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει και να επανακαθορίσει τη γνώμη του επισκέπτη. Πρόκειται για μια διαμαρτυρία, μια αγωνία και ένα κάλεσμα που αποπειράται να αντισταθμίσει τις βάρβαρες εικόνες που κάθε πόλεμος προκαλεί».

-Κωνσταντίνος Μπάσιος
μέλος της A.I.C.A.

*Η είσοδος στο χώρο γίνεται σύμφωνα με τα ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα. Η χρήση ιατρικής μάσκας είναι υποχρεωτική κατά την παραμονή του κοινού στον εκθεσιακό χώρο.