Μοιραίες έλξεις: Συναυλία με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής

Με έντονα συναισθήματα, ρομαντισμό, διάθεση αναμέτρησης με δεξιοτεχνικές προκλήσεις, αλλά και υμνώντας την ανείπωτη ομορφιά που σε… πονάει, μπαίνει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στη νέα χρονιά. Ο διεθνώς καταξιωμένος Πολωνός αρχιμουσικός Πάβελ Κότλα, στην πρώτη του εμφάνιση στη χώρα μας (21.01.), διευθύνει το συμφωνικό ποίημα Ο καταραμένος κυνηγός του Γάλλου ρομαντικού Σεζάρ Φρανκ – έργο με δραματικούς τόνους και λυρικό ύφος, εμπνευσμένο από κείμενο μεταφυσικής χροιάς. Ακολουθεί το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα του πολυβραβευμένου Μιχάλη Τραυλού, δημιουργία με υψηλές δεξιοτεχνικές απαιτήσεις. Σολίστ, η διακεκριμένη φλαουτίστα Ιβόνα Γκλίνκα. Το πρόγραμμα κλείνει με τη βαθιά συναισθηματική Συμφωνία αρ. 4 σε φα ελάσσονα, του Πιότρ – Ίλιτς Τσαϊκόσφσκι. Μια μεγαλειώδη εξιστόρηση της ασημαντότητας του ανθρώπου απέναντι στις εξωτερικές δυνάμεις που τον κατακλύζουν. Το συμπέρασμα γλυκόπικρο: η μοίρα μας είναι οι άλλοι.

Το πρόγραμμα με μια ματιά

Σεζάρ Φρανκ (1822–1890)
Ο καταραμένος κυνηγός, συμφωνικό ποίημα

Μιχάλης Τραυλός (γ. 1950)
Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα

Πιότρ – Ίλιτς Τσαϊκόσφσκι (1840–1893)
Συμφωνία αρ. 4 σε φα ελάσσονα, έργο 36

Σολίστ: Ιβόνα Γκλίνκα, φλάουτο
Μουσική διεύθυνση: Πάβελ Κότλα

Το σχόλιο της Ιβόνα Γκλίνκα

Τα τελευταία οκτώ χρόνια, τα έργα του Μιχάλη Τραυλού κατέχουν εμβληματική θέση στο ρεπερτόριό μου. Στη μουσική του Μιχάλη, τα μουσικά νοήματα προωθούνται με πολύ μεγάλη καθαρότητα και σαφήνεια. Το βαθύ περιεχόμενο των έργων του με συναρπάζει, ενώ θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω ότι η μουσική του συνέβαλε καθοριστικά στο να αποσπάσω πολλά βραβεία και διακρίσεις.

Το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα του Μιχάλη Τραυλού -η ελληνική πρεμιέρα του οποίου θα ακουστεί στο αθηναϊκό κοινό στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 21 Ιανουαρίου 2022- υιοθετεί κλασικά μορφολογικά πρότυπα. Πράγματι, η τριμερής δομή με την εκτενή coda συνιστά ένα αρχέτυπο που μάλλον επιτρέπει την εκφραστική δικαίωση διαφορετικών συνθετικών προθέσεων και στιλιστικών προσεγγίσεων. Η διαδοχή των μερών του έργου πραγματοποιείται δίχως μεγάλες παύσεις, δημιουργώντας την αίσθηση μιας γραμμικής ακολουθίας μουσικών γεγονότων που μεταμορφώνονται στον χρόνο. Έχω την πεποίθηση ότι η μουσική του Μιχάλη δεν αποκόπτεται από το παρελθόν και αυτό το στοιχείο διευρύνει τα όρια της προσωπικής του δημιουργικής ελευθερίας.

Το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα του Τραυλού είναι ένα ιδιαιτέρως απαιτητικό έργο. Η διαρκής ροή, η αξιοποίηση ολόκληρης της τεσιτούρας του οργάνου σε συνδυασμό με μια ποικιλία αρθρωτικών σημαδιών και, ασφαλώς, ο ομοιογενής και ισορροπημένος ήχος αποτελούν μεγάλες προκλήσεις για έναν ερμηνευτή. Ταυτόχρονα, ο ήχος του φλάουτου συνυπάρχει με διαφορετικά αρμονικά πλέγματα και με μια ευμετάβλητη μουσική υφή, επιβάλλοντας μια συνεχή αναζήτηση από τον σολίστα, για την επίτευξη μιας ηχητικής ισορροπίας.

Αποτελεί μεγάλη χαρά και ιδιαίτερη τιμή για μένα η σύμπραξη με την κορυφαία ορχήστρα της Ελλάδας. Παρακολουθώ την ανελικτική πορεία της ορχήστρας, η οποία απαρτίζεται από καταξιωμένους μουσικούς. Παράλληλα, γνωρίζω τη διαχρονική ευαισθησία της σε έργα Ελλήνων συνθετών. Μου δίνει, λοιπόν, επιπρόσθετη χαρά η συνεργασία αυτή, γιατί θα έχουμε την ευκαιρία να δουλέψουμε πάνω στη μουσική του διακεκριμένου συνθέτη Μιχάλη Τραυλού! Ειλικρινά, ανυπομονώ!

Το σχόλιο του μαέστρου

Το πρόγραμμα της συναυλίας διαθέτει σχεδόν όλες τις προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας μαέστρος. Υπάρχει μια γνωστή συμφωνία του Τσαϊκόφσκυ, του οποίου τη μουσική λατρεύει το κοινό, και μπορεί να γίνει πολύ αυστηρό σχετικά με την ερμηνεία της. Από την άλλη, υπάρχει ένα λιγότερο διάσημο έργο του Σεζάρ Φρανκ και μια απαιτητική νέα σύνθεση. Και τα δύο αυτά έργα χρειάζονται μια πολύ προσεκτική προσέγγιση για να αναδειχθούν. Είμαι πεπεισμένος ότι συνολικά είναι ένα πολύ δυνατό πρόγραμμα που έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει τον ακροατή σε ένα συναρπαστικό μουσικό ταξίδι.

Είμαι ενθουσιασμένος και ανυπομονώ να διευθύνω στην Ελλάδα για πρώτη φορά, με αυτή τη σπουδαία ορχήστρα, στο παγκοσμίως γνωστό Μέγαρο Μουσικής. Πρόκειται για τη χώρα που έβγαλε τόσους πολλούς εξαιρετικούς μουσικούς – ο Δημήτρης Μητρόπουλος ήταν ένας από τους μαέστρους που με ενέπνευσαν στα νεότερα χρόνια μου και θεωρώ τις ερμηνείες των κοντσέρτων για βιολί του Πολωνού συνθέτη Κάρολ Σιμανόφσκι από τον Λεωνίδα Καβάκο απλά υπέροχες! Αλλά γνωρίζω επίσης ότι υπάρχει μια καταπληκτική παράδοση πολωνικής και ελληνικής πολιτιστικής συνεργασίας, κυρίως λόγω της καταφυγής πολλών Ελλήνων μεταναστών στην Πολωνία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50, οι οποίοι συνέβαλαν εκπληκτικά στον πολωνικό πολιτισμό – ο τενόρος Παύλος Ράπτης, η τραγουδίστρια Ελένη, ή ο ποιητής Νίκος Χατζηνικολάου, του οποίου ο γιος, Άρης, ήταν φίλος μου στο σχολείο και που πλέον είναι κι αυτός διάσημος μουσικός στην Πολωνία. Είχα, επίσης, την τύχη να συνεργαστώ με σύγχρονους Έλληνες συνθέτες. Έχω διευθύνει και ηχογραφήσει έργα του Φοίβου Παπαδόπουλου, του Μιχάλη Τραυλού και του Νίκου Αθανασάκη, ο οποίος μάλιστα μου έχει αφιερώσει και ένα από τα έργα του. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η συναυλία θα είναι ένα σημαντικό βήμα για τη διεύρυνση των μουσικών συνδέσμων μεταξύ των χωρών μας. Ελπίζω πως όλο αυτό θα είναι προς όφελος του ελληνικού και πολωνικού κοινού.