Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης οργανώνει τρεις κύκλους διαλέξεων για την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2014.


Ο Εαυτός, με τον Αντώνη Χατζημωυσή

Κύκλος 4 διαλέξεων | 16 Οκτωβρίου – 6 Νοεμβρίου 2014

Κάθε Πέμπτη, 18:30 – 20:00

Ο εαυτός είναι κάτι εξαιρετικά οικείο, κι όμως δύσκολο να κατανοηθεί. Μπορούμε να εξαπατήσουμε τον εαυτό μας; Και σε τι ακριβώς αναφερόμαστε όταν μιλάμε γι’ αυτόν: σε κάτι που ανακαλύπτουμε ή σε κάτι που επινοούμε; Η φιλοσοφική απάντηση αυτών των ερωτημάτων θα δοθεί σε μια σειρά διαλέξεων για το νόημα του εαυτού, τη δυνατότητα ερμηνείας των βιωμάτων μας, και το ρόλο των κοινωνικών παραγόντων στη διαμόρφωση της ταυτότητάς μας. Οι διαλέξεις δεν προϋποθέτουν γνώση κάποιων θεωριών, θα λειτουργήσουν όμως καλύτερα για όποιον έχει διάθεση στοχασμού και ανακάλυψης διαφορετικών τρόπων ανάγνωσης της ανθρώπινης εμπειρίας.

1η συνάντηση | Η ανάδυση του εαυτού: Στην εισαγωγική διάλεξη θα παρουσιάσουμε την εμφάνιση του εαυτού σε κλασικά κείμενα της φιλοσοφίας, και θα αναλύσουμε την έννοια της προσωπικής ταυτότητας

2η συνάντηση | Η αίσθηση του εαυτού: Από τι καθορίζεται η εικόνα που σχηματίζουμε για τον εαυτό μας; Στη δεύτερη συνάντηση θα ασχοληθούμε με έναν από τους κύριους γρίφους της φιλοσοφίας: τη δυνατότητα φαινομενικά έλλογων ατόμων να συντηρούν μια εσφαλμένη αντίληψη για τον εαυτό τους

3η συνάντηση | Η αναζήτηση του εαυτού: Υπάρχει κάποια εσωτερική ουσία που κάθε άτομο καλείται να ανακαλύψει; Ή μήπως το τί είμαστε ορίζεται από τις πράξεις που χαράσσουν το περίγραμμα του βίου μας; Στην τρίτη διάλεξη θα παρουσιάσουμε τις φυσιολογικές θεωρήσεις για τον εαυτό, σε αντιπαραβολή με νεότερες απόψεις που τονίζουν την πολυσημία της ανθρώπινης εμπειρίας

4η συνάντηση | Η γνώση του εαυτού: Στην τελευταία διάλεξη θα εξετάσουμε τις δύο σημαντικότερες φιλοσοφικές θεωρήσεις για τον εαυτό. Αφενός, τη θεώρηση που ερμηνεύει την αυτογνωσία ως συλλογή ορθών πληροφοριών για το ποιοι είμαστε, αφετέρου, τη θεώρηση που υποστηρίζει ότι το να γνωρίζει κάποιος τον εαυτό του, δεν έγκειται στις πληροφορίες που κατέχει, αλλά στο πώς επιλέγει να διάγει το βίο του.

Ο Αντώνης Χατζημωυσής έχει διδάξει φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και, από το 2009, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει δώσει ομιλίες, μεταξύ άλλων, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης, και ως Προσκεκλημένος Καθηγητής στο Massachusetts Institute of Technology (MIT). Η έρευνά του εστιάζει στη γνώση του εαυτού, τη φιλοσοφία των συναισθημάτων, και τη μελέτη της ευρωπαϊκής σκέψης. Βιβλία του: Philosophy and the Emotions (Cambridge University Press, 2003), The Philosophy of Sartre (Routledge, 2011), Self-Knowledge (Oxford University Press, 2011) και Ο φόβος (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2014).

Κύκλος 4 συναντήσεων: 32€ | Μεμονωμένη διάλεξη (για όλους): 10€

Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης:

Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 26€

Χορηγός: 22€  | Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 16€

Κρατήσεις από τη Δευτέρα 8/9

Από τον Μανιερισμό στον Γκρέκο, με τον Παντελή Τσάβαλο

Οι αντικλασικές και μανιεριστικές τάσεις στην ευρωπαϊκή ζωγραφική του 16ου αιώνα και η πρόσληψη και αξιοποίησή τους από τον Θεοτοκόπουλο.

Κύκλος 8 διαλέξεων | 15 Οκτωβρίου – 10 Δεκεμβρίου 2014

(η διάλεξη στις 19/11 δεν θα πραγματοποιηθεί)

κάθε Τετάρτη, 19:00 – 21:00

Ποια είναι άραγε η σχέση ανάμεσα στο πραγματικό και το αναπαριστώμενο; Τι κάνει στ’ αλήθεια η ζωγραφική; Αναπαριστά, ερμηνεύει, εκφράζει ή κάτι διαφορετικό; Από πού αντλεί τη δημοτικότητά της ανά τους αιώνες και πότε αυτή η δημοτικότητα τίθεται σε κρίση; Τι συμβαίνει όταν η ταυτοσημία ανάμεσα στην εικόνα και την πραγματικότητα διασαλεύεται ή αποδομείται; Πώς ικανοποιούνται οι εντάσεις που εισβάλλουν στο ρήγμα που δημιουργεί αυτή η διασάλευση; Ποια είναι η σχέση της εικόνας με την πραγματικότητα και ποια η σχέση της τέχνης με την «παραμυθία»;  Γιατί δεν είναι τόσο γνωστοί οι μανιεριστές ζωγράφοι αν πρόκειται για μεγάλους καλλιτέχνες;

Αυτά και πολλά άλλα, παρόμοια ερωτήματα θα προσπαθήσει να απαντήσει ο νέος κύκλος διαλέξεων του Παντελή Τσάβαλου με τίτλο Από τον Μανιερισμό στον Γκρέκο και θέμα τις αντικλασικές και μανιεριστικές τάσεις στην ευρωπαϊκή ζωγραφική του 16ου αιώνα και τη σχέση του Θεοτοκόπουλου με αυτές. Ο κύκλος γίνεται με αφορμή την επετειακή αναφορά στον Γκρέκο για τα τετρακόσια χρόνια από τον θάνατό του (1614-2014) και τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εκθέσεις για μανιεριστές καλλιτέχνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε μεγάλα μουσεία του εξωτερικού.

Η πρώτη διάλεξη αποτελεί μια εισαγωγή στο Μανιερισμό, εξετάζει τα στοιχεία της εικαστικής του γλώσσας, τα αντιπαραβάλει με αυτά της Αναγέννησης και επιχειρεί να διερευνήσει τις αιτίες και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή την νέα έκφραση, να αξιολογήσει τα εκφραστικά της δεδομένα και να κατανοήσει τις μεταθέσεις που υφίσταται η σχέση ανάμεσα στη μορφή και το περιεχόμενο και τους τρόπους που αυτές οι μεταθέσεις αλλάζουν την ουσία και την έννοια του έργου τέχνης.

Οι επόμενες τρεις διαλέξεις μελετούν πιο αναλυτικά το έργο των σημαντικότερων μανιεριστών ζωγράφων: Jacopo Pontormo, Rosso Fiorentino, Agnolo Bronzino και Parmigianino με εκτενή ανάλυση και αναφορά στα σημαντικότερα έργα τους μέσα από ιδιαίτερα πλούσιο εικονογραφικό υλικό. Η πέμπτη διάλεξη παρουσιάζει την εξάπλωση της μανιεριστικής ζωγραφικής σε χώρες πέραν της Ιταλίας, όπως η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες, στη συνέχεια στρέφεται και μελετά άλλες μορφές τέχνης, πέραν της ζωγραφικής, όπως η γλυπτική, η αρχιτεκτονική και η μουσική και ολοκληρώνει την αναφορά στον Μανιερισμό με έργα σημαντικών ζωγράφων όπως ο Michelangelo, ο Tiziano, ο Bruegel, ο Tintoretto και ο Greco, των οποίων το συνολικό έργο δεν ταυτίζεται απόλυτα με τον Μανιερισμό, αλλά υιοθετεί κατά περίπτωση λιγότερα ή περισσότερα μανιεριστικά στοιχεία.

Οι τρεις τελευταίες διαλέξεις επικεντρώνονται στο έργο του Γκρέκο. Στην πρώτη από αυτές διερευνάται η σχέση του με το Μανιερισμό και ο τρόπος που συντίθενται στο έργο του οι βυζαντινές καταβολές και μνήμες με τις μανιεριστικές τάσεις για να συναντήσουν και οι δυο μαζί το θρησκευτικό όραμα και να το αποδώσουν με το ιδιαίτερο ύφος του Θεοτοκόπουλου. Στις δύο επόμενες διαλέξεις γίνεται αναφορά στο γενικότερο έργο του Γκρέκο και ακολουθούνται τα βήματά του από την Κρήτη στην Ιταλία κι από εκεί στην Ισπανία σε μια συναρπαστική διαδρομή η οποία παρουσιάζεται μέσα από θεματική οργάνωση και παρουσίαση των έργων του.

Ο Παντελής Τσάβαλος είναι ιστορικός τέχνης. Έχει σπουδάσει Ελληνική και Αγγλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ζωγραφική και γραφιστική στη Σχολή Βακαλό, ιστορία και φιλοσοφία της τέχνης στο Open University και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης και Κοσμήτωρ του Κολλεγίου Βακαλό. Συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην επιμέλεια και παρουσίαση διαλέξεων και σεμιναρίων σε θέματα τέχνης και πολιτισμού.

Κύκλος 8 συναντήσεων: 64€ | Μεμονωμένη διάλεξη (για όλους): 10€

Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης:

Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 51€

Χορηγός: 45€  | Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 32€

Κρατήσεις από Δευτέρα 8/9

Το Πάσχον Σώμα στην Τέχνη, με την Κατερίνα Ζαχαροπούλου

Κύκλος 4 διαλέξεων | 27 Νοεμβρίου-18 Δεκεμβρίου 2014

Κάθε Πέμπτη, 18:00-20:00

Πώς αντιλαμβάνονται οι σύγχρονοι καλλιτέχνες την έννοια της Υγείας; Της νόσου, της ίασης, τον ρόλο της επιστήμης στα ζητήματα της Ανθρώπινης Υγείας και των συμπεριφορών που προκύπτουν όταν αυτή κλονίζεται;

Αν η σύγχρονη κοινωνία έχει κερδίσει τόσα στην έρευνα, την ιατρική, την παρασκευή φαρμάκων, και αν ο σύγχρονος άνθρωπος γνωρίζει για το σώμα του όσα σε καμία άλλη εποχή, βοηθούμενος από πλήθος δημοσιευμάτων, εικόνων και αναφορών σε σχέση με αυτό, τότε πώς αντιλαμβανόμαστε τη νόσο σε σχέση με τον άνθρωπο του παρελθόντος;

Ο κύκλος αυτών των διαλέξεων διερευνά μέσα από το έργο σύγχρονων καλλιτεχνών την εικόνα του πάσχοντος σώματος στην τέχνη καθώς και τον τρόπο που οι καλλιτέχνες προσεγγίζουν την θνητότητα του ανθρώπου, την μετάβαση από την νόσο στην ίαση, όχι μόνον σωματικά αλλά και πνευματικά, τον ρόλο της ίδιας της τέχνης ως «βάλσαμου» στον πόνο του ανθρώπου. Στον κύκλο αυτό, θα προβληθούν έργα γύρω από το ζήτημα ενώ θα ακουστούν προσωπικές μαρτυρίες καλλιτεχνών που έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με το σώμα και τα όριά του, καθώς θα γίνει αναφορά και σε καλλιτέχνες που πάσχουν οι ίδιοι και τότε η τέχνη τους γίνεται το θεραπευτικό τους όχημα.

1η συνάντηση |  Γιατρός η Θεός; Η περίπτωση Damien Hirst και άλλες ιστορίες.

2η συνάντηση | Η γλυπτική των πληγών. Γιατί οι καλλιτέχνες δείχνουν το Πάσχον Σώμα; Η περίπτωση του Marc Quinn και ο ρεαλισμός του Ron Mueck.

3η συνάντηση | Τα όρια του πόνου και η Αγιάτρευτη Πληγή. Η περίπτωση της Marina Abramovic και όσων την πιστεύουν… γύρω από μια μπανιέρα γεμάτη χαμομήλι.

4η συνάντηση | Να σας πω την ιστορία μου; Οι καλλιτέχνες αφηγούνται περί Αθανασίας… και βιντεοσκοπούν την καθημερινότητά τoυς… όπως έκανε ο Dieter Roth.

Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου είναι εικαστικός και γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική (1982-1987) στην Αθήνα, ενώ μεταξύ των ετών 1990-1994 παρακολούθησε ειδικά σεμινάρια στο Παρίσι στο Centre Georges Pompidou σε ζητήματα εκπαίδευσης παιδιών και νέων στη σύγχρονη τέχνη. Ανέπτυξε πλούσια παιδαγωγική δραστηριότητα σε θέματα σύγχρονης τέχνης, επιμελείται και παρουσιάζει εκπομπές για τα εικαστικά στην ΕΡΤ, οργανώνει κύκλους διαλέξεων με θέμα τους σύγχρονους εικαστικούς καλλιτέχνες, ενώ δουλεύει συστηματικά για τη δημιουργία αρχείου της σύγχρονης εικαστικής σκηνής. Υποστηρίζει τον ρόλο του καλλιτέχνη ως φορέα εμπειρίας της εποχής του, ενώ το καλλιτεχνικό της έργο χαρακτηρίζεται από ένα είδος «πορτραιτογραφίας» μέσα από την ίδια την καλλιτεχνική πρακτική.

Κύκλος 4 συναντήσεων: 40€ | Μεμονωμένη διάλεξη (για όλους): 15€

Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης:

Απλή Συνδρομή, Διπλή Συνδρομή, Υποστηρικτής, Δωρητής, Εταιρική Συνδρομή: 32€

Χορηγός: 28€ | Νέοι Φίλοι ως 35 ετών: 20€

Κρατήσεις από Δευτέρα 27/10

Οι συμμετέχοντες που παρακολουθούν τους κύκλους διαλέξεων έχουν προτεραιότητα σε σχέση με τις μεμονωμένες παρακολουθήσεις.

Τα προγράμματα (διαλέξεις και εργαστήρια) θα πραγματοποιηθούν εφόσον συμπληρωθεί ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός συμμετοχών. 

Η τελική κράτηση της θέσης εξασφαλίζεται με την εξόφληση των διδάκτρων έως και 2 ημέρες πριν την έναρξη του κύκλου.