Στην διατομική έκθεση στο εργαστήρι αμφιταλαντευόμαστε ανάμεσα σε δύο εικαστικές προσεγγίσεις μιας παράλληλης πορείας φοίτησης, πριν και μετά την Καλών Τεχνών Αθήνας. Η Ιώ Μαθιανάκη και η Μαρία Πετρούτσου συνομιλούν σε ένα εικαστικό αποτέλεσμα που προέκυψε κατά την κοινή τους πορεία στο εργαστήριο.

Στην έκθεση αυτή μπορούμε να παρατηρήσουμε, σκέψεις, εικόνες, ερεθίσματα και καθημερινούς προσυλλογισμούς γύρω από τα τετριμμένα. Μέσα από δύο πιο κλασικές, ρομαντικές ή μετ-ιμπρεσσιονιστικές προσεγγίσεις, οι δύο καλλιτέχνες αγκαλιάζουν την ζωγραφική διαδικασία και την επαναφέρουν στην αποκρυστάλλωση μιας φευγαλέας εντύπωσης, μιας ταπεινής στιγμής.

Αξίζει να παρατηρήσουμε τα κοινά βιώματα υπό διαφορετική ερμηνεία. Ίδια θέματα που ερωτούν αν η ζωγραφική αποτελεί το μέσο έκφρασης ενός κρυμμένου ψυχισμού και αν ο καλλιτέχνης είναι ο φορέας νοημάτων ενός εικαστικού λεξιλογίου, που μας καλεί έμμεσα να το αναγνώσουμε. Εδώ, αυτοπροσωπογραφίες ή πορτραίτα, καβαλέτα και παλέτες, τοπιογραφίες και νεκρές φύσεις πάλλονται στην γρήγορη πινελιά της Μαρίας Πετρούτσου ή αχνά ανιχνεύονται στον κρυφό και ήρεμο ζωγραφικό παλμό της Ιώς Μαθιανάκη. Αυτή η παρατήρηση του διαφορετικού, παρόλο κοινού βιώματος, μας διδάσκει πως να αφουγκραστούμε τις συναισθηματικές πτυχές έκφρασης του καλλιτέχνη.

Το εργαστήρι, άλλωστε όπως μας είπαν και οι εικαστικοί είναι ένας τόπος ιερός, ένας τόπος δέσμευσης και υλοποίησης της ιδέας. Η επιρροή του και η κοινή πορεία των εικαστικών σε αυτόν τον διαμοιρασμό χώρου και ιδεών, αποτελεί έναν έλλογο, δημιουργικό και πνευματικό διάλογο. Η παρατήρηση και η σύγκριση των δύο αυτών κόσμων, διανθίζει κριτικά την σκέψη και εξελίσσει την δυναμική σχέση της ζωγραφικής στην παραγωγική διαδικασία. Αυτό ακριβώς, είναι και το ζητούμενο που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε στην σχεσιακή παρουσίαση της συγκεκριμένης διατομικής έκθεσης.

Κείμενο & Επιμέλεια: Νιόβη Κρητικού

Χώρος εργασίας, συγκέντρωσης, περισυλλογής. Ο χώρος που πλαισιώνει τη δουλειά μου και όπου μπορώ να δω για λίγο τον εαυτό μου ανάμεσα στα έργα μου. Μια λέξη φορτισμένη σχεδόν με τόσες έννοιες όσες και η λέξη σπίτι. Θαλπωρή, ασφάλεια, ελευθερία, έκφραση, εσωτερικότητα, ζωή.

Το μικρό εργαστήριο μου, μέσα μου καταλαμβάνει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις καθώς εκτός από τον φυσικό του χώρο συμπεριλαμβάνει αμέτρητες εικόνες που προσλαμβάνω με όλες μου τις αισθήσεις από τη θέα που το περιβάλλει, ακόμη κι από τη διαδρομή που κάνω για να φτάσω ως αυτό. Αποτελεί το επίκεντρο στην καθημερινότητα μου και ταυτόχρονα είναι αποκομμένο από την καθημερινότητα και από το χρόνο. Εκεί ο χρόνος γίνεται ενιαίος. Εκεί εμπεριέχονται και ζωντανεύουν όλα τα εργαστήρια στα οποία έχω δουλέψει μαζί με τους ανθρώπους, τις εμπειρίες, τις συζητήσεις, τις άφθονες ώρες δουλειάς, μοναξιάς, παρέας, τις στιγμές απογοήτευσης και χαράς.

-Ιώ Μαθιανάκη 2023

Συχνά κοιτάζω έξω απ’ το παράθυρο. Κι άλλες φορές κοιτάζω μέσα σ’ αυτό, πάνω στο τζάμι, πίσω απ’ το τζάμι. Ή παίρνω απόσταση και το κοιτάζω από μακριά. Εντοπίζω κάτι να αντανακλάται πάνω του, έπειτα κάτι από το φόντο να ξεπροβάλει κι ενίοτε εγώ η ίδια εμφανίζομαι εκεί. Ένα με όλα αυτά. Στο εργαστήρι.

Διαφορετικές θεάσεις μέσα από την ίδια αφορμή. Η πολυτέλεια του να αφιερώνεις χρόνο στο να κοιτάζεις, είναι ένα δώρο της ζωγραφικής που απολαμβάνω ιδιαίτερα.
Στο εργαστήρι λοιπόν.

Το αποκαλούμε συχνά «Ο χώρος μου». Λες και διεκδικούμε την θέση μας στον πλανήτη. Ένα προσωπικό φρούριο, με ένα παράθυρο στον κόσμο που θα θέλαμε να βλέπουμε. Εκεί, προστατευμένοι από την καθημερινότητα κι όλα της τα περίεργα, τα γρήγορα και τις δυσκολίες, να ζούμε μια καθημερινότητα άλλη, ασκητική μα ελπιδοφόρα. Μέσα από μια συνθήκη μοναξιάς που ωστόσο, προσφέρει μια μοναδική πιθανότητα ουσιαστικής επικοινωνίας με τους άλλους.

«Ο χώρος μου». Είναι εκεί όπου η μοναχικότητά μου, βρίσκει την υλική συντροφιά που χρειάζεται για να εξαϋλωθεί. Εκεί, όπου το σώμα ενεργεί σε απόλυτη αρμονία με το πνεύμα, με το συναίσθημα. Η ύπαρξή μου όλη βρίσκεται σε ισορροπία. Όλα όσα νιώθω και σκέφτομαι είναι όπως πρέπει να είναι. Εκεί ανήκω. Εκεί ο χρόνος παίρνει την πραγματική του διάσταση. Ούτε σε κυνηγά, ούτε χάνεται. Εκεί όλα συμβαίνουν με τρόπο φυσικό δίχως να εξηγούνται ή να απαιτούν αναλύσεις. Ένα προσωπικό καταφύγιο.

Μέσα εκεί βρίσκονται τα έργα μου, τα εργαλεία και τα υλικά μου, αντικείμενα που αγαπώ, μου χάρισαν ή συνέλεξα από την οικογένειά μου, βιβλία και σημειώσεις, ίσως κάποια λουλούδια, ένα ραδιόφωνο κι εγώ η ίδια. Κι από το παράθυρο, όλος ο υπόλοιπος κόσμος. Δέντρα, μαγαζιά, άνθρωποι, μέρα, νύχτα. Όλα αυτά λοιπόν είναι που ζωγραφίζονται.

-Μαρία Πετρούτσου 2023

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Ιώ Μαθιανάκη, Ακαταστασία με λουλούδια και βιβλία, λάδι σε μουσαμά 50 35, 2020