History Projected: Επεισόδιο 3 – FEM TRIP στο Ινστιτούτο Γκαίτε

Πώς αποτυπώνει η τέχνη της κινούμενης εικόνας τις διαφορετικές όψεις της σύγχρονης παγκόσμιας κινητικότητας – αλλά και ακινησίας; Ποιες διαδρομές ακολουθούν στον χώρο και στον χρόνο οι δημιουργοί ντοκιμαντέρ για να καταγράψουν μικρο-ιστορίες και μεγάλες αφηγήσεις; Πόσα σύνορα διασχίζει μια κάμερα καθώς εξερευνά δυστοπίες ή ονειρεύεται ουτοπίες; Ο δεύτερος κύκλος προβολών του προγράμματος Προβολές της Ιστορίας. Αρχαιολογίες της κίνησης (2025)  φέρνει διαφορετικούς ορισμούς της «αρχαιολογίας της κίνησης»: από τις προσφυγικές ροές και τις πολλές διαφορετικές εκδοχές της αναγκαστικής μετακίνησης ως τον βίαιο περιορισμό, τον υπερτουρισμό και τη σύγχρονη νομαδικότητα, οι ταινίες του προγράμματος Προβολές της Ιστορίας. Αρχαιολογίες της κίνησης ιχνηλατούν τόσο τις γεωπολιτικές όσο και τις συναισθηματικές προεκτάσεις κάθε ταξιδιού, στο κοινό παρελθόν, παρόν και μέλλον του πλανήτη.

Το Ethnofest – Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας και το Goethe-Institut Athen σάς προσκαλούν στο τρίτο φετινό επεισόδιο της σειράς κινηματογραφικών προβολών την Τετάρτη 9 Ιουλίου 2025 στις 21:00.

Το πρόγραμμα του επεισοδίου με τίτλο «FEM TRIP» περιλαμβάνει τις ταινίες Making a Film in Solitude and in Conversation with Others της Ελένης Μπαγάκη και Terra Femme της Courtney Stevens.

Η Ελένη Μπαγάκη θα είναι παρούσα στην προβολή.

Eπιμέλεια προγράμματος: Γκέλυ Μαδεμλή

Επεισόδιο 3: FEM TRIP

Σύμφωνα με τον τρίτο νόμο κίνησης του Νεύτωνα, κάθε φορά που ένα αντικείμενο ασκεί δύναμη σε ένα άλλο αντικείμενο, το δεύτερο αντικείμενο ασκεί ίση και αντίθετη δύναμη στο πρώτο. Παίζοντας με τον ορισμό μιας τυπικής κινηματογραφικής πρακτικής («FAM trip», δηλαδή «familiarization trip», είναι το ταξίδι που κάνει ένα κινηματογραφικό συνεργείο για να εξοικειωθεί με μια πιθανή τοποθεσία γυρισμάτων), οι ταινίες αυτού του προγράμματος αναλογίζονται τι συμβαίνει όταν οι θηλυκότητες και τα τοπία αλληλοεπιδρούν και αντιγυρίζουν το βλέμμα της εκμετάλλευσης.

Πρόγραμμα:

• 21:00
  Ελένη Μπαγάκη, Making a Film in Solitude and in Conversation with Others, Ελλάδα, 2020, 28΄
  Παρουσία της σκηνοθέτριας
• 21:30
  Courtney Stevens, Terra Femme
  ΗΠΑ, 2021, 62΄

Συνόψεις ταινιών:

• Ελένη Μπαγάκη, Making a Film in Solitude and in Conversation with Others, Ελλάδα, 2020, 28΄

Μια γυναίκα –η καλλιτέχνις– οδηγεί μόνη της το αυτοκίνητό της, ενώ αναλογίζεται ιδέες όπως η αίσθηση του ανήκειν, η μοναξιά, η ανεξαρτησία και η δημιουργικότητα, και διερωτάται πώς να γυρίσει μια ταινία ενώ βρίσκεται απομονωμένη στο νησί. Αναζητώντας απαντήσεις στα ερωτήματά της, συγκεντρώνει σκέψεις και απόψεις γυναικών από τον χώρο του κινηματογράφου και της λογοτεχνίας, συμπεριλαμβανομένων των Claudia Rankine, Zadie Smith, Sally Rooney, η Chantal Akerman, Agnès Varda και Trinh T. Minh-ha. Όταν φτάνει κοντά στο τέλος της διαδρομής, ανοίγει μια νέα συζήτηση – αυτή τη φορά στο εσωτερικό ενός σπιτιού όπου η Νταϊάν, μία από τις γυναίκες του νησιού, μιλάει για το πάθος της για τα παγόβουνα. Καθώς προχωρά η κουβέντα μεταξύ των δύο γυναικών, προχωρά και η αναζήτηση νοήματος στο άγονο νησί.

• Courtney Stevens, Terra Femme, ΗΠΑ, 2021, 62΄

Το Terra Femme είναι ένα κινηματογραφικό δοκίμιο που αποτελείται από ερασιτεχνικά ταξιδιωτικά ημερολόγια γυρισμένα από γυναίκες τις δεκαετίες 1920-1950. Με τη μουσική επένδυση της Sarah Davachi, η ταινία φέρνει κοντά το γεωγραφικό δοκίμιο, την προσωπική έρευνα και τις εικασίες της ιστορίας, εξετάζοντας αυτές τις ταινίες τόσο ως ιδιωτικά τεκμήρια όσο και ως τυχαίες εθνογραφίες. Οι ταινίες παρουσιάζουν ένα νέο είδος ταξιδιωτικού υποκειμένου: πλέον δεν πρόκειται απαραίτητα για έναν άνδρα που αναζητά νέους τόπους να κατακτήσει: η ταξιδιώτισσα μπορεί να είναι μια διαζευγμένη που περιηγείται σε βιβλικούς κήπους ή μια χήρα που κάνει μια κρουαζιέρα στον Βόρειο Πόλο. Αναπαραστώντας τον κόσμο μέσα από το γυναικείο βλέμμα, οι ταινίες εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την παρουσία της γυναίκας στο αρχείο, τον ρόλο του ερασιτεχνών κινηματογραφιστών/-στριών στις πρώιμες μη μυθοπλαστικές ταινίες, όπως και την πολιτική του δυτικού βλέμματος. Μια ταινία για τη νοσταλγία των κόσμων του παρελθόντος που αποκαλύπτονται μέσα από την κινηματογραφική ανασκαφή, η οποία όμως ρέει και προς μία άλλη κατεύθυνση: γυναίκες από μια άλλη εποχή αναζητούν πώς φτιάχνεται ο εαυτός μέσα από την πράξη της παρατήρησης.

Βιογραφικά σκηνοθετριών:

• Ελένη Μπαγάκη

Η Ελένη Μπαγάκη (1979, Κρήτη) είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στις Καλές Τέχνες από το Central Saint Martins του Λονδίνου. Έχει παρουσιάσει ατομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί όπως το ΕΜΣΤ – Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Αθήνα), το Radio Athènes (Αθήνα), το Signal (Μάλμε), η γκαλερί «Ελένη Κορωναίου» (Αθήνα), η γκαλερί Chauffeur Gallery (Σίδνεϊ), η Palette Terre (Παρίσι), το New Studio (Λονδίνο) και σε χώρους της έκθεσης ReMap (Αθήνα). Έχει συμμετάσχει σε διεθνείς ομαδικές εκθέσεις σε χώρους όπως οι Rongwrong (Άμστερνταμ), Zeller van Almsick (Βιέννη), L’Inconnue Gallery (Μόντρεαλ), Μουσείο Μπενάκη, σε συνεργασία με το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ και το New Museum of New York, και Family Business (Νέα Υόρκη), μεταξύ άλλων. Έχει συμμετάσχει σε προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών που διοργανώνουν φορείς όπως το Luma Foundation (Αρλ 2024), το Hordaland Kunstsenter (Μπέργκεν 2020), το Fogo Island Arts (Φόγκο Νησί 2019), το Iaspis Στοκχόλμη 2018), το Pivô (Σάο Πάολο 2018) και το Kantor Foundation (Κρακοβία 2017). Ήταν υπότροφος του Προγράμματος Υποστήριξης Καλλιτεχνών Artworks του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (2020).

• Courtney Stephens

Η Courtney Stephens είναι συγγραφέας και σκηνοθέτρια με έδρα το Λος Άντζελες. Το ντοκιμαντέρ της The American Sector (που γύρισε σε συνεργασία με τον Pacho Velez), με θέμα τα θραύσματα του Τείχους του Βερολίνου που μεταφέρθηκαν στις ΗΠΑ, συμπεριλήφθηκε στη λίστα του περιοδικού The New Yorker με τις καλύτερες ταινίες του 2021. Η ταινία της Terra Femme, ένα κινηματογραφικό δοκίμιο που αποτελείται από πλάνα ερασιτεχνικών ταξιδιωτικών τανιών γυρισμένων από γυναίκες στις αρχές του 20ού αιώνα, έκανε πρεμιέρα στο MoMA της Νέας Υόρκης και γύρισε όλο τον κόσμο με τη μορφή ζωντανής περφόρμανς. Διακρίθηκε με υποτροφία Guggenheim το 2022 και υποτροφία Fulbright για εκπόνηση έρευνας στην Ινδία. Η πρώτη της ταινία μυθοπλασίας, με τίτλο Invention, έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο το 2024.