Τα ζωγραφικά έργα της δεκαετίας του 1990, που παρουσιάζονται εδώ για πρώτη φορά, αποτελούν μια σειρά αυτοπροσωπογραφιών που διακατέχονται από την χαρακτηριστικά άμεση και ακατέργαστη ενέργεια του Helmut Middendorf. Δημιουργούν μια ζωντανή, ψυχολογικά φορτισμένη συστάδα προσώπων, το καθένα από τα οποία ωθεί τα εκφραστικά όρια του χρώματος και της χειρονομίας. Ορισμένα εμφανίζονται ως διπλά πορτρέτα, όπου δύο κεφάλια μοιράζονται το ίδιο πλαίσιο, με τα χαρακτηριστικά τους να αλληλεπικαλύπτονται ή να αντηχούν το ένα το άλλο. Αυτός ο διπλασιασμός εντείνει την αίσθηση της κίνησης, της ενδοσκόπησης και του εσωτερικού διαλόγου.
Σε πολλά έργα κυριαρχούν έντονα χαρακτηριστικά στα πρόσωπα που μοιάζουν με μάσκες— μεγάλα μάτια, έντονα διαμορφωμένες μύτες και στόματα που αιωρούνται μεταξύ ακινησίας και έκφρασης. Η συχνή χρήση του κόκκινου χρώματος στη μύτη ή στο πρόσωπο εισάγει μια ενστικτώδη πινελιά, υποδηλώνοντας ζέστη, ένταση ή μια θεατρική νότα, που θυμίζει νυχτερινή ζωή, μεταμφίεση ή παράσταση. Οι έντονες χρωματικές αντιθέσεις — από βαθιά μπλε έως εκτυφλωτικά κόκκινα και κίτρινα — προσδίδουν στα πρόσωπα μια ηλεκτρισμένη, σχεδόν πυρετώδη παρουσία. Αρκετά πορτρέτα περιλαμβάνουν λέξεις και αποσπάσματα κειμένου που λειτουργούν όχι ως μηνύματα, αλλά ως οπτικός ρυθμός, φορτίζοντας την εικόνα με μια αστική, νυχτερινή ένταση. Μαζί, αυτά τα πορτρέτα δεν λειτουργούν ως ομοιότητες, αλλά ως ορατές συναισθηματικές καταστάσεις, μεταδίδοντας τόσο την αμεσότητα της εμπειρίας όσο και τη πολλαπλότητα του εαυτού.
Τα έργα σε χαρτί εκείνης της περιόδου αποτυπώνουν την έντονη ατμόσφαιρα της νύχτας όπως εκτυλισσόταν στο άμεσο περιβάλλον του καλλιτέχνη, στην περιοχή Kreuzberg του Βερολίνου, όπου ζούσε και εργαζόταν ο Middendorf. Έχουν ως θέμα την ανθρώπινη φιγούρα και την εμβάπτισή της στη μουσική, στη νυχτερινή ζωή και στην ακατέργαστη ενέργεια των δρόμων. Δημιουργημένα με αυθορμητισμό και επείγοντα χαρακτήρα, αυτές οι συνθέσεις σφύζουν από φωτεινά, έντονα χρώματα και ευρείες πινελιές. Στόχος τους ήταν η ένταση: να μεταφράσουν τη δύναμη της βιωμένης εμπειρίας σε μια εξίσου δυναμική οπτική γλώσσα.
Helmut Middendorf – Βιογραφικές πληροφορίες
Ο Helmut Middendorf γεννήθηκε το 1953 στο Dinklage της Γερμανίας. Ζει και εργάζεται στο Βερολίνο και στην Αθήνα. Στη δεκατία του ’80, υπήρξε μέλος του διάσημου καλλιτεχνικού κινήματος των «Νέων Άγριων» (Neue Wilde). Η δουλειά του έχει παρουσιαστεί διεθνώς σε αναρίθμητες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, όπως: “Berlin SO36 Revisted”, Hall Art Foundation, Kunstmuseum Schloss Derneburg (2022); “The 80s. Art of the Eighties”, Albertina Modern, Βιέννη (2021); Galerie Sophie Scheidecker, Παρίσι (2020); “Before the fall of the wall”, ARoS Aarhus Art Museum, Aarhus (2019); “Wilderness”, Schirn Kunsthalle, Φρανκφούρτη (2018); “The Invention of the Neue Wilde”, Ludwig Forum, Άαχεν (2018); “The Flâneur”, Kunstmuseum Bonn, Βόννη (2018); “Innen_Welten”, Kunstmuseum Basel, Βασιλεία (2018); “Colorful. farbenfroh – Im Fokus: Dorothy Fratt”, Museum Art.Plus, Donaueschingen (2018); “Neue Wilde”, Groninger Museum, Groningen, Ολλανδία (2016), Städel Museum, Φρανκφούρτη (2015); “Geniale Dilletanten”, Staatliche Kunstsammlungen Dresden, Albertinum, Δρέσδη (2017); Museum für Kunst und Gewerbe, Αμβούργο (2016), Haus der Kunst, Μόναχο (2015); “Kunst in Berlin 1945 bis Heute”, Berlinische Galerie, Βερολίνο (2013); “Chambres d’ Amis – Collectiepresentatie”, S.M.A.K., Gent, Βέλγιο (2012); “Schlachtpunk Malerei der 80er Jahre”, Kunsthalle Darmstadt (2012); “Gegenwartskunst”, Staedel Museum, Φρανκφούρτη (2012); “The Last Grand Tour”, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Αθήνα (2011).
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Έργα του Middendorf βρίσκονται σε σημαντικές συλλογές Μουσείων διεθνώς, όπως Guggenheim Museum, Νέα Υόρκη; Aros Museum, Aarhus, Δανία; Musée Centre Pompidou, Παρίσι; Museum für Moderne Kunst,Φρανκφούρτη; Ludwig Forum, Άαχεν; SMAK, Museum for Hedendaagse Kunst Gent, Βέλγιο καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές.
Κεντρική εικόνα θέματος: Helmut Middendorf, While painting, 1982, Ακρυλικά σε χαρτί, 70 x 100 εκ.