Η Πόλη και η Πόλη: Η ταινία των Χρήστου Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα για την επώδυνη εμπειρία της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης

Λίγο μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της στο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου, όπου απέσπασε εκθειαστικές κριτικές από τον διεθνή Τύπο, και μια βαθιά συγκινητική προβολή στο κατάμεστο Ολύμπιον στο πλαίσιο του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, «Η Πόλη και η Πόλη», η ταινία των Χρήστου Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα, είναι έτοιμη για την έξοδό της στις κινηματογραφικές αίθουσες, σε διανομή Weirdwave πριν συνεχίσει το ταξίδι της στη Νέα Υόρκη και το Νew Directors New Films του Film at Lincoln Center και του ΜοΜΑ.

Οι δυο σκηνοθέτες εμπνέονται από τη γενέτειρά τους Θεσσαλονίκη και συνσκηνοθετούν μια ταινία κοφτερή σαν μαχαίρι, δομημένη σε έξι κεφάλαια, έναν πρόλογο και έναν επίλογο. Γυρισμένη σε μόλις 14 μέρες, με μια εξαιρετική ομάδα καλλιτεχνικών συντελεστών, και πολυαγαπημένων αλλά και πρωτοεμφανιζόμενων ηθοποιών, «Η Πόλη και η Πόλη» θαμπώνει τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και ταινίας-δοκιμίου. Μια ταινία “μοναδικής συναισθηματικής καθαρότητας και ασίγαστης δύναμης” που διατρέχει επτά δεκαετίες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και της πικρής εμπειρίας της εβραϊκής της κοινότητας.

Στην Αθήνα οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να τη δουν σε δυο special event screenings, αποκλειστικά στον κινηματογράφο Άστορ τη Δευτέρα 11 και τη Δευτέρα 18 Απριλίου. Τις προβολές θα ακολουθήσουν συζητήσεις με τους συντελεστές.

Στη Θεσσαλονίκη η ταινία θα προβάλλεται καθημερινά από την Πέμπτη 7 Απριλίου στον κινηματογράφο Ολύμπιον.

Ο Χρήστος Πασσαλής και ο Σύλλας Τζουμέρκας σημειώνουν: «Δύο πόλεις συνυπάρχουν στο ίδιο κάδρο: η πόλη της Θεσσαλονίκης του προηγούμενου αιώνα και η πόλη όπως είναι σήμερα. Ο χώρος και ο χρόνος πλέκονται με αινιγματικό τρόπο: η χαμένη πόλη, οι αγωνιζόμενοι, ταπεινωμένοι, για πάντα χαμένοι κάτοικοί της συνυπάρχουν δίπλα στους σύγχρονους κατοίκους. Δύο ρεύματα σχηματίζονται: το πρώτο είναι το σύγχρονο, αυτό της καθημερινότητας. Το άλλο, βασίζεται στην αληθινή εμπειρία και τα σκληρά γεγονότα μιας καλά θαμμένης εποχής — μιας εποχής που άφησε πίσω της ανοιχτές πληγές, αλλά και τα ίχνη μιας χαμένης Εδέμ. Τα δύο ρεύματα, το σύγχρονο και το άλλο, συναντιούνται και συνδιαλέγονται στις ρωγμές — όπως σ’ ένα όνειρο».

Το πολυπρόσωπο ensemble cast της ταινίας απαρτίζουν οι Βασίλης Κανάκης, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Aγγελική Παπούλια, Αργύρης Ξάφης, Νίκη Παπανδρέου, Βασίλης Καραμπούλας, Θέμις Μπαζάκα, Μαρία Φιλίνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Fritz Fenne, Jakob Leo Stark, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Άρης Αρμαγανίδης, Ζωή Σιγαλού, Μαρίνα Σιώτου, Δανάη Πριμάλη, Μιχάλης Κίμωνας, Λεονάρδος Μπατής, Βάσια Μπακάκου, και πολλοί ακόμη επαγγελματίες ηθοποιοί και ερασιτέχνες.

Την διεύθυνση φωτογραφίας της ταινίας υπογράφει ο Σίμος Σαρκετζής (Μικρά Αγγλία, Winona, Σμύρνη μου Αγαπημένη), το μοντάζ ο Γιώργος Ζαφείρης (Μήλα), τα σκηνικά ο Χρήστος Πασσαλής, τα κοστούμια oι Μάρλι Αλειφέρη (Suntan, To Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών) και Βασιλεία Ροζάνα (Αttenberg, Digger), τον ήχο οι Κώστας Βαρυμπομπιώτης, Νίκος Έξαρχος, Δημήτρης Κανελλόπουλος και Περσεφόνη Μήλιου, ενώ το σχεδιασμό του μακιγιάζ και των κομμώσεων οι Εύη Ζαφειροπούλου και Ιουλία Σιγρίμη.

Η ταινία αποτελεί συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με τη Homemade Films και τη συνεργασία του Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης, και μια από τις πιο σημαντικές παραγωγές του επετειακού προγράμματος της ΕΛΣ για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Υποστηρίχθηκε επιπλέον από το Claims Conference – the Conference of Jewish Material Claims Against Germany, το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, το Rosa Luxemburg Stiftung – Office in Greece, το ΕΚΟΜΕ, τo Kέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, το MOMus, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης. Την παραγωγή της ταινίας υπογράφει η Μαρία Δρανδάκη και την επιμέλεια ο Ορέστης Ανδρεαδάκης.

Συντελεστές

Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΠΟΛΗ | THE CITY AND THE CITY | σενάριο, σκηνοθεσία: Χρήστος Πασσαλής, Σύλλας Τζουμέρκας | παραγωγός: Μαρία Δρανδάκη | curator: Ορέστης Ανδρεαδάκης | executive producers: Χρήστος Πασσαλής, Σύλλας Τζουμέρκας | διεύθυνση φωτογραφίας: Σίμος Σαρκετζής | μοντάζ: Γιώργος Ζαφείρης | σκηνικά: Χρήστος Πασσαλής | κοστούμια: Μάρλι Αλειφέρη, Βασιλεία Ροζάνα | ηχοληψία: Νικος Έξαρχος, Δημήτρης Κανελλόπουλος | σχεδιασμός ήχου και μιξάζ: Περσεφόνη Μήλιου, Κώστας Βαρυμπομπιώτης | σχεδιασμός μακιγιάζ και κομμώσεων: Εύη Ζαφειροπούλου, Ιουλία Σιγρίμη | σχεδιασμός οπτικών εφέ: Παντελής Αναστασιάδης | βοηθοί σκηνοθέτες: Μίλτος Ντζούνης, Βάσια Ατταριάν | διεύθυνση παραγωγής: Γιώργος Ζέρβας, Γιάννης Καραντάνης | casting (Θεσσαλονίκη), βοηθοί σκηνοθετών: Λία Κεραμάρη, Νίκος Κολιούκος, Αλεξάνδρα Ρίμπα, Πελαγία Χατζηνικήτα | επιστημονικός σύμβουλος: Γιώργος Αντωνίου | ηθοποιοί: Βασίλης Κανάκης, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Aγγελική Παπούλια, Αργύρης Ξάφης, Νίκη Παπανδρέου, Βασίλης Καραμπούλας, Θέμις Μπαζάκα, Μαρία Φιλίνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Fritz Fenne, Jakob Leo Stark, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Άρης Αρμαγανίδης, Ζωή Σιγαλού, Δανάη Πριμάλη, Μιχάλης Κίμωνας, Βάσια Μπακάκου, Λεονάρδος Μπατής, Γιάννης Δαλαμάγκας, Ανδρόνικος Χρηστάρας, Αθανασία Καλλιμάνη, Νικόλας Χριστόπουλος, Ανδρέας Σταυρακάκης, Νίκος Χορταριάς, Γλυκερία Δήμου, Κώστας Πεντερίδης, Μιχάλης Κοντός, Γιώργος Αθανασιάδης, Άγγελος Κωνσταντίνου, κ.α. | παραγωγή: Εθνική Λυρική Σκηνή, Homemade Films | με τη συνεργασία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης | με την υποστήριξη των: Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), Claims Conference, Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον, Rosa Luxemburg Stiftung – Office in Greece, ΕΚΟΜΕ, Κέντρου Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, MOMus, Eλληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης | με τη συνεργασία: Athens Film Office, Δήμου Θεσσαλονίκης, Δήμου Θερμαϊκού | 87’ | DCP | 1:1.66 | color & B/W

Οι σκηνοθέτες

Xρήστος Πασσαλής: Γεννήθηκε το 1978 στη Θεσσαλονίκη. Στο θέατρο, συνεργάστηκε ως ηθοποιός με πολλούς σκηνοθέτες, πριν ιδρύσει μαζί με τον Γιώργο Βαλαή και την Αγγελική Παπούλια την ομάδα blitz (2004-2019). Εγραψε, συνσκηνοθέτησε και έπαιξε σε όλες τις παραστάσεις της ομάδας, οι οποίες παρουσιάστηκαν σε κάποια από τα πιο σημαντικά θέατρα και φεστιβάλ της Ελλάδας και του κόσμου (Festival d’ Avignon, Schaubühne, Théâtre de la Ville, κ.α.). Την τελευταία περίοδο, συνσκηνοθετεί με την Αγγελική Παπούλια στο Luzerner Theater της Ελβετίας και άλλες σκηνές. Στο σινεμά, έπαιξε σε μικρού μήκους και στις ταινίες Κυνόδοντας του Γιώργου Λάνθιμου, Xώρα Προέλευσης και Το Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών του Σύλλα Τζουμέρκα, Μαύρο Λιβάδι του Βαρδή Μαρινάκη και History’s Future της Fiona Tan. Η νέα κινηματογραφική δουλειά του μετά την Πόλη και την Πόλη, η μεγάλου μήκους ταινία Ησυχία 6-9, βρίσκεται σε στάδιο post-production.

Σύλλας Τζουμέρκας: Γεννήθηκε το 1978 στη Θεσσαλονίκη. Μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, το Κιλκίς και τη Νίσυρο. Οι ταινίες του μεγάλου μήκους Χώρα Προέλευσης (2010), H έκρηξη (2014) και Το Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών (2019) έκαναν την παγκόσμια πρεμιέρα τους στα φεστιβάλ Βενετίας, Λοκάρνο και Βερολίνου αντίστοιχα, συμμετείχαν σε πάνω από 200 φεστιβάλ σε ολόκληρο τον κόσμο (Ρότερνταμ, Κάρλοβι Βάρι, BFI London, κ.α.), και κυκλοφόρησαν σε κινηματογραφικές αίθουσες και πλατφόρμες streaming σε πολλές χώρες. Έχει συνυπογράψει τα σενάρια των ταινιών Suntan του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου (Ρότερνταμ, SXSW 2016) και All This Victory του Αχμάντ Γκουσέιν (Φεστιβάλ Βενετίας). Συνεπιμελήθηκε με την Ελίνα Ψύκου το πρόγραμμα διάσωσης, προβολής και μελέτης του ελληνικού σινεμά του 20ού αιώνα Χώρα, Σε Βλέπω της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Στο θέατρο και σε πολυμεσικά έργα έχει συνεργαστεί με τη Γιούλα Μπούνταλη, την ομάδα blitz, τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, την Εθνική Λυρική Σκηνή, κ.α.