Με αφορμή το αφιέρωμα που πραγματοποιείται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος στον Νέο Φινλανδικό Κινηματογράφο, το CultureNow είδε την ταινία του Mikko Myllylahti «Η ιστορία του ξυλοκόπου» (“The Woodcutter Story” / “Metsurin tarina”) και σας την προτείνει. Η προβολή της θα γίνει στην Ταινιοθήκη την Tρίτη 26 Μαρτίου στις 21:30.

***

Λίγα λόγια για την ταινία «Η ιστορία του ξυλοκόπου»

Η αινιγματική έναρξη

Η ταινία ξεκινά δείχνοντας μας το φυσικό τοπίο της Φινλανδικής Λαπωνίας, μα καθώς το πλάνο ανοίγει αποκαλύπτεται ένας άντρας με business look. Κρατώντας έναν χαρτοφύλακα θα φτάσει σε ένα καλυβάκι στη κορυφή, όπου θα συναντηθεί με μια γυναίκα – με εξίσου αταίριαστη με το περιβάλλον εμφάνιση. Οι δυο τους θα κλείσουν μια συμφωνία, που έχει σαν αποτέλεσμα ο τόπος να αλλάξει χέρια. Έτσι παρουσιάζεται το τέλος της ξυλουργίας για την περιοχή, και το πέρασμα στον λιγνίτη, που όπως θα δούμε στη συνέχεια θα ανοίξει σχετική εργοστασιακή μονάδα. H Stephanie Bunbury, σε κείμενό της στο Deadline αναρωτιέται αν αυτές οι φιγούρες ανήκουν σε θεούς. Εξίσου πιθανή είναι η ερμηνεία πως έχουμε μια συμβολική απεικόνιση του Κεφαλαίου. Κινούμαστε, άλλωστε, σε ένα αλληγορικό κινηματογραφικό σύμπαν.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

Από εδώ και πέρα ο φακός και το ενδιαφέρον μας στρέφεται στον Πέπε.

Ο Πέπε ζει με την οικογένειά του σε μια μικρή πόλη της Φινλανδίας. Η ήρεμη καθημερινότητά του διαταράσσεται από το απρόσμενο κλείσιμο του εργοστασίου ξυλείας στο οποίο τόσο εκείνος, όσο και το μεγαλύτερο μέρος της τοπικής κοινωνίας, εργάζεται. Αυτό αποτελεί την αρχή μόνο μιας αλληλουχίας τραγικών γεγονότων που επηρεάζουν τον Πέπε και τους συντοπίτες του.

Εκείνος ξεχωρίζει με τη σταθερή του αισιοδοξία, και την τρυφερή του στάση απέναντι στη ζωή. Τα όσα συμβαίνουν όμως, ρεαλιστικά και μεταφυσικά, έρχονται να θέσουν τον ίδιο τον πυρήνα της ύπαρξής του υπό αμφισβήτηση. Ωστόσο, στις υπαρξιακές αναζητήσεις της ταινίας δε λείπουν οι αισιόδοξες νότες. Για παράδειγμα, σε ένα κομβικό σημείο ένα πλάσμα θα ξεπροβάλει από μια τρύπα στον πάγο και θα πει στον Πέπε και το γιό του «Η ελπίδα είναι ζωντανή».

Η νηφαλιότητα του Πέπε, που σταθερά βλέπει το ποτήρι μισό – γεμάτο σε αρκετά σημεία είναι αστεία. Όταν πλέον άνεργος, πάει να ψαρέψει με το γιό του και δεν πιάνουν τίποτα, απόλυτα ήρεμος θα πει «θα κάνουμε ψαρόσουπα μόνο με πατάτες».

Συμπερασματικά, πρόκειται για μια ποιητική κινηματογραφική δημιουργία που χαρακτηρίζεται από το λιγομίλητο στυλ και το μαύρο χιούμορ του σκανδιναβικού σινεμά. Το παράξενο και το σουρεάλ δημιουργούν άλλοτε παραμυθικές και άλλοτε εφιαλτικές καταστάσεις. Η αισθητική της ταινίας είναι άρτια, με εξαιρετικά προσεγμένα πλάνα και χρωματικές παλέτες, προσφέροντας μια ιδιαίτερη οπτική εμπειρία σε όποιον/α παρακολουθήσει την «Ιστορία του ξυλοκόπου»

Επιρροές, σύμφωνα με τον ίδιο τον δημιουργό υπήρξαν οι Robert Bresson και Takeshi Kitano. Ενώ, αισθητή είναι η επίδραση και του Aki Kaurismaki. Τέλος, τα σουρεάλ στοιχεία του φιλμ μπορούν να αποδοθούν σε βιβλικές αναφορές, ή σε ένα κλείσιμο του ματιού του Φιλανδού δημιουργού στον μαγικό ρεαλισμό.

Πέπε: Ο Χαρακτήρας και ο Άνθρωπος – Έμπνευση

Ο Mikko Myllylahti σε συνεντεύξεις του έχει δηλώσει πως εμπνεύστηκε να γράψει την ιστορία αυτή μετά από μια συνάντηση με έναν ξυλοκόπο που – παρόλο που έχασε τα πάντα – «δέχτηκε τις δοκιμασίες με ένα χαμόγελο στα χείλη». Ο κινηματογραφιστής γοητεύτηκε από αυτήν την προσωπικότητα και θέλησε να αφηγηθεί μια αλλιώτικη ιστορία για την εύρεση της ελπίδας.

Πρόκειται για έναν χαρακτήρα οικείο στον σκηνοθέτη, καθώς ορισμένα χαρακτηριστικά του τα παρατηρεί στους ομοεθνείς του, και τα παρουσιάζει μεγεθυμένα στην ταινία. Ο Πέπε, αν και τρυφερός, είναι εξαιρετικά λιγομίλητος και συγκρατημένος.

Ο Myllylahti αναγνωρίζει πως ο χαρακτήρας του Πέπε οφείλει πολλά και στον ηθοποιό που τον υποδύεται, Jarkko Lahti. Εκείνος ήταν που κατανόησε βαθύτατα το σενάριο, και δούλεψε ώστε να μην τον αναπαραστήσει ως κάποιο ανόητο, που αδυνατεί να κατανοήσει όσα συμβαίνουν γύρω του και τη βαρύτητα αυτών. Απεναντίας, ο Πέπε παρατηρεί τον ανθρώπινο πόνο και το κακό που μπορεί αυτός να προκαλέσει. Σκιαγραφείται, όμως, ως ένας άνθρωπος που δεν έχει μεγάλο «Εγώ», και εξαιτίας αυτού μπορεί να αποδεχτεί τις συμφορές που αντιμετωπίζει, χωρίς αυτές να τον καταβάλλουν.

Για να είναι αισθητή αυτή η «ιδιαιτερότητα» του Πέπε, η ενδυματολόγος της ταινίας θεώρησε πως οφείλει να έχει και ένα εμβληματικό κοστούμι. Έτσι, συχνά τον βλέπουμε με ένα λαμπερό ερυθρόλευκο ορειβατικό αδιάβροχο, που έρχεται σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ντυσίματα και χρώματα της ταινίας, που είναι κατά βάση πιο ψυχρά.

Πληροφορίες για τον Mikko Myllylahti

Ο Mikko Myllylahti γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βόρεια Φινλανδία, σε μια μικρή πόλη που ονομάζεται Tornio. Οι σπουδές του είναι πάνω στον κινηματογράφο (μεταπτυχιακό στη Συγγραφή Σεναρίου και Σκηνοθεσία Μυθοπλασίας από το ELO Helsinki Film School), μα ασχολείται και με την ποίηση.

Έχει γράψει τρεις ποιητικές συλλογές που έχουν εκδοθεί στη Φινλανδία. Για την ποιητική του συλλογή “Väylä” (2012) τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας Kalevi Jäntti.

Μικρού μήκους ταινίες του έχουν προβληθεί και διακριθεί σε διάφορα κινηματογραφικά φεστιβάλ μεγάλου κύρους.  Με το «Η ιστορία του ξυλοκόπου» έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στις ταινίες μεγάλου μήκους.

«Η πιο Ευτυχισμένη Μέρα στη Ζωή του Όλλι Μάκι»

 Το όνομα του Mikko Myllylahti εμφανίζεται συνήθως σε σενάρια ταινιών.

Χαρακτηριστικό δείγμα δουλειάς του το φιλμ «Η πιο Ευτυχισμένη Μέρα στη Ζωή του Όλλι Μάκι» (2016), το οποίο βασίζεται στην πραγματική ιστορίας ενός μποξέρ. Ο Mikko Myllylahti συνυπογράφει το σενάριο με τον σκηνοθέτη Juho Kuosmanen, ενώ, τον αθλητή ενσαρκώνει ο Jarkko Lahti, ο οποίος πρωταγωνιστεί και στην ταινία «Η ιστορία του ξυλοκόπου».

Η ταινία «Η πιο Ευτυχισμένη Μέρα στη Ζωή του Όλλι Μάκι», που έκανε πρεμιέρα στο 69ο Φεστιβάλ Καννών, κέρδισε στην κατηγορία «Ένα Κάποιο Βλέμμα» (Un Certain Regard) της διοργάνωσης. Θα προβληθεί και αυτή στο πλαίσιο του αφιερώματος που διοργανώνει η Ταινιοθήκη στον Νέο Φινλανδικό Κινηματογράφο.

Διαβάστε επίσης:

Νέος Φινλανδικός Κινηματογράφος: Συναρπαστικό αφιέρωμα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος