Η Γη της Επαγγελίας, του Αντρέι Βάιντα

Η New Star παρουσιάζει από τις 9 Ιουνίου 2016 το αριστούργημα του Αντρέι Βάιντα «Η ΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΣ» (Ziemia obiecana), μια επική μεταφορά του μυθιστορήματος του βραβευμένου με Νόμπελ Πολωνού λογοτέχνη, Βλαντίσλαφ Σ. Ρέιμοντ.

Υπόθεση:

Η ιστορία διαδραματίζεται στην πόλη του Λοτζ, ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά κέντρα υφαντουργίας του 19ου αιώνα, που βρίσκεται σε ραγδαία ανάπτυξη. Η ψαλίδα μεταξύ εργοστασιαρχών, συνήθως Γερμανών, Εβραίων, Πολωνών, και εργατικής τάξης, ολοένα και μεγαλώνει. Τρεις νέοι φίλοι, ένας Πολωνός, ένας Εβραίος κι ένας Γερμανός, βάζουν τα χρήματά τους για να χτίσουν ένα εργοστάσιο. Όμως ο άγριος καπιταλισμός τους καταπίνει και τους αναγκάζει να πράξουν ενάντια στις ηθικές αρχές τους.

Μέσα από τη ζωή τους, ο Βάιντα, αντικατοπτρίζει την μετάβαση της Πολωνίας του 19ου αιώνα, από τον φεουδαλισμό στον καπιταλισμό.

Σκηνοθεσία/Σενάριο: Αντρέι Βάιντα (Andrzej Wajda)

(βασισμένο στο μυθιστόρημα του Βλαντίσλαφ Σ. Ρέιμοντ (Władysław S. Reymont)

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Witold Sobociński, Edward Kłosiński, Wacław Dybowski

Παίζουν: Ντανιέλ Ολμπρίνσκι, Βοίτσιεχ Πσόνιακ, Αντρέι Σεβεριν, Άννα Νερεμπέσκα

Πολωνία, 1975, 204’

ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΓΙΑ ΟΣΚΑΡ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ 1976

Ο Βάιντα για την ταινία:

“Η Γη της επαγγελίας” είναι μια αξιόλογη και ενδιαφέρουσα ταινία, η οποία είχε μεγάλη σημασία για μένα. Έγινε σύμπτωση, η οποία συμβαίνει μόνο στους τυχερούς σκηνοθέτες. Και εγώ έχω τύχη. Πρώτον, γιατί υπήρχε ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα, μυθιστόρημα –φωτογραφία, κάτι που δεν εμφανίζεται συχνά στην πολωνική λογοτεχνία. Δεύτερον, ότι τα γυρίσματα έγιναν στην πόλη, η οποία δεν άλλαξε πολύ από το 19ο αιώνα. Καλή επιλογή ήταν η παρουσίαση της  ιστορίας τριών νέων, που ο καθένας εκπροσωπεί ένα διαφορετικό έθνος, αλλά όταν ξεκινούν μαζί μία επιχείρηση, όλοι στρέφονται εναντίον τους. Όλα αυτά τα στοιχεία υπάρχουν στο βιβλίο, υπάρχουν όμως και άλλες ιστορίες τις οποίες αφαίρεσα. Σκέφτηκα ότι αν Μποροβιέτσκι έμεινε μαζί με την αρραβωνιαστικιά του την Άνκα, δεν θα μπορούσε να γίνει εργοστασιάρχης στην πόλη Λοτζ. Για να γίνει αυτό έπρεπε να παντρευτεί τη Μάντα – την Γερμανίδα. Αυτοί οι τρεις ήρωες, τους οποίους έπαιξαν νέοι ηθοποιοί που μόλις άρχισαν τη καλλιτεχνική τους καριέρα, έδωσαν πολύ δύναμη στη ταινία. Χαίρομαι πως αυτή η εμπειρία τους βοήθησε στην μετέπειτα πορεία τους. Είναι πολύ σημαντική ταινία και χρειαστήκαμε μεγάλη προσπάθεια από όλη την ομάδα να την ολοκληρώσουμε.

Οι γαλλικές εφημερίδες προσπάθησαν να βρουν σε αυτήν την ταινία αντισημιτικά στοιχεία. Το ίδιο έγινε και με την ταινία «Η θυσία του Κόρτσακ» την οποία θεωρώ πολύ αξιόλογη. Την μία στις Κάνες η ταινία χειροκροτήθηκε ενθουσιωδώς και την άλλη δέχτηκε σκληρή κριτική στο «Le Monde». Έγραψαν πως ήταν αντισημιτική. Ξέχασαν όμως να πουν ότι πριν κάποιες μέρες οι γάλλοι φασίστες κατέστρεψαν ένα εβραϊκό νεκροταφείο και η κριτική αυτή είχε σκοπό να αποσπάει την προσοχή του κοινού από αυτό το γεγονός.

Συχνά διάλεγα την πεζογραφία του Γιαρόσλαβ Ιβασκιέβιτς γιατί αυτός ο συγγραφέας διαλέγει ένα ασυνήθιστο θέμα, εκφραστικούς ήρωες και καλό περιβάλλον. Δυστυχώς αυτές οι ταινίες δεν έγιναν τόσο γνωστές όσο οι πολιτικές. Η άποψη μου για τις «Δεσποινίδες του Βίλκο» δεν ήταν καλή αρχικά, σιγά-σιγά την αποδέχτηκα. Είναι διαφορετική ταινία από τις άλλες, δεν έχει κανένα δυναμικό μήνυμα προς το θεατή. Προγράφει μία ζωή, που κυλά, έχει έναν συγκεκριμένο ρυθμό και ξαφνικά σ΄ αυτόν τον τακτοποιημένο κόσμο μπαίνει ένας άντρας, ο οποίος ξυπνάει τις ελπίδες μερικών γυναικών. Είναι ωραία γραμμένο διήγημα, πολύ συνεκτικό Οι διάλογοι της ταινίας προέρχονται κατευθείαν από το βιβλίο το οποίο αποτέλεσε ιδανικό ξεκίνημα για την ταινία. Ο Ιβασκιέβιτς υπέγραφε μερικές φορές το σενάριο, όμως δεν του πολύ άρεσε να συμμετέχει στη δημιουργία του. Πάντα έδινε το ελεύθερο στους σκηνοθέτες και σε έμενα ειδικά, γιατί δουλέψαμε προηγουμένως μαζί την «Brzezina». «Οι δεσποινίδες του Βίλκο» έχουν δυνατούς γυναικείους χαρακτήρες, κάτι που είναι σπάνιο στο πολωνικό σινεμά αλλά και στην λογοτεχνία.

Στην ταινία αυτήν βρίσκεται μια από τις καλύτερες σκηνές, τις οποίες σκηνοθέτησα ποτέ. Πρόκειται για την σκηνή, που οι αδελφές τρώνε για πρωινό το λιθουανικό έδεσμα – αγγούρια με μέλι – και κουβεντιάζουν. Αυτό βγήκε τόσο φυσικό, που ο άντρας ο οποίος προκάλεσε τόση αναστάτωση, δεν ήταν χρήσιμος πια. Έγινε κάτι που καθώς σκηνοθέτησα αυτήν την σκηνή, σκέφτηκα: πάω στο σπίτι, παίξτε μόνες σας. Ήταν ενδιαφέρον, γιατί σήμαινε ότι η ταινία έχει μεγάλη δυναμικότητα και ζει από μόνη της. Αποδείχθηκε ότι όλες οι απαντήσεις που ζητούν οι ηθοποιοί από τον σκηνοθέτη, τις είχε δώσει ήδη ο συγγραφέας στο έργο του. Οι ηθοποιοί έλεγαν τα λόγια τους και ήξεραν τι βγαίνει από αυτά.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ

ΑΝΤΡΕΙ ΒΑΙΝΤΑ

Ο Αντρέι Βάιντα, σπούδασε στην σχολή Καλών Τεχνών της Κρακοβίας και στη συνεχεία ήρθε σε επαφή με τον κινηματογράφο, στην ξακουστή σχολή Λοτζ. Πριν σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία με τον τίτλο “Ποκολένιε” – στην Ελλάδα βγήκε στις αίθουσες με τον τίτλο “Μια Γενιά” – σχετικά με την γερμανική κατοχή των Πολωνών, υπήρξε βοηθός του Αλεξάντρ Φορντ.

Ο Βάιντα, πρωτοστάτησε στην πολωνική σχολή που ξεπήδησε από τη Λοτζ, σκηνοθετώντας την προσωπική του εκδοχή για τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία. Στην πλούσια καριέρα του, έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων, ενώ τέσσερις συνολικά ταινίες του έχουν προταθεί για το αντίστοιχα Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, ανάμεσά τους και «Η ΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΣ».

Δεν το κέρδισε ποτέ, αλλά το 2000 τιμήθηκε από την Αμερικάνικη Ακαδημία Κινηματογράφου για τη συνολική προσφορά του, στον χώρο της Έβδομης Τέχνης για περισσότερες από πέντε δεκαετίες.

ΝΤΑΝΙΕΛ ΟΛΜΠΡΙΝΣΚΙ

Πολωνός ηθοποιός γνωστός από πρωταγωνιστικούς ρόλους σε πολλές ταινίες του Αντρέι Βάιντα.  Το 1971 τιμήθηκε στο 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Μόσχας με το βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού για την ταινία «Το Δάσος με τις σημύδες». Έχει επίσης εμφανιστεί σε μία από τις 10 ιστορίες στην ταινία του Κριστόφ Κισλόφσκι, «Ο Δεκάλογος». Το 1986 τιμήθηκε από τη Γαλλική Δημοκρατία με τον υψηλότερο τίτλο L’Ordre national de la Légion d’honneur.

Το 2007 του απονεμήθηκε το βραβείο Στανισλάφσκι στο 29ο Διεθνές Φεστιβάλ Μόσχας, για την εξαιρετική του παρουσία στη καριέρα του ως ηθοποιός και για την αφοσίωση του στις αρχές της σχολής Στανισλάφσκι.

Το 2015 επιλέχθηκε να βρίσκεται στην κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ των Καννών για τις κατηγορίες Cinéfondation και ταινίες μικρού μήκους.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

1963: Ranny w lesie as Koral

1965: Potem nastąpi cisza as Olewicz

1965:The Ashes as Rafał Olbromski

1966: Małżeństwo z rozsądku as Andrzej

1966:Bokser as Tolek Szczepaniak

1967: Skok

1967: Jowita as Marek Arens

1968: Zaliczenie as Student

1968: Everything for Sale as Daniel

1968: Colonel Wolodyjowski as Azja, son of Tugay Bey

1968: The Countess Cosel as Charles XII

1969: Struktura kryształu

1969: Sól ziemi czarnej

1969: Polowanie na muchy

1970: Family Life

1970: Różaniec z granatów

1970: Liberation

1970: Landscape After the Battle

1970: Égi bárány

1970: Brzezina

1972: Pilate and Others (Pilatus und andere)

1972: The Wedding

1974: The Promised Land

1974: Roma rivuole Cesare

1974: The Deluge

1976: Zdjęcia próbne

1976: Dagny

1977: Trzy po trzy

1979: Terrarium

1979: Rycerz

1979: The Maids of Wilko

1979: Kung-fu

1979: The Tin Drum

1980: Wizja lokalna 1901

1981: Z dalekiego kraju

1981: The Fall of Italy

1981: Les Uns et les Autres

1982: The Trout

1983: A Love in Germany

1984: Dangerous Moves

1984: Der Bulle und das Mädchen (de)

1985: Siekierezada

1985: Music Hall

1985: Lieber Karl

1985: Jestem przeciw

1985: Ga, ga: Chwała bohaterom as Hero

1985: Casablanca, Casablanc

1986: Rosa Luxemburg

1986: Mit meinen heißen Tränen (de) (TV film)

1986: Marriage blanc

1987: Farewell Moscow

1988: The Unbearable Lightness of Being

1988: La Bottega dell’orefice

1988: L’Orchestre rouge (fr)

1988: Haute tension – Au bout du rouleau

1988: Decalogue III

1988: The Secret of the Sahara as Hared

1989: Zoo

1989: Passi d’amore

1990: Le retour

1992: Short Breath of Love

1992: Das lange Gespräch mit dem Vogel

1993: Vervonal

1993: Me Ivan, You Abraham

1993: Lepiej być piękną i bogatą

1993: Kolejność uczuć

1994: A Torvenytelen

1995: Transatlantis

1995: Pestka

1995: The Story of Master Twardowski

1996: Ucieczka

1996: Truck stop

1996: Poznań ’56

1996: Hommes, femmes, mode d’emploi

1996: Dzieci i ryby

1997: Szökés

1997: Opowieści weekendowe: Ostatni krąg

1998: With Fire and Sword

1998: The Barber of Siberia

1999: Pan Tadeusz

2000: To ja, złodziej

2000: The Spring to Come

2001: The Hexer

2002: The Revenge

2003: An Ancient Tale: When the Sun Was a God

2005: Anthony Zimmer

2005: The Turkish Gambit

2007: Dwie strony medalu

2008: Taras Bulba

2009: A Man and His Dog

2009-2011: Czas honoru as Doctor

2010: Salt as Oleg Vasilievich Orlov

2011: Battle of Warsaw 1920 as Józef Piłsudski

2012: Hans Kloss: Stawka większa niż śmierć

ΒΟΙΤΣΙΕΧ ΠΣΟΝΙΑΚ

Πολωνός ηθοποιός που έγινε γνωστός από την ταινία «Η ΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΣ» του Αντρέι Βάιντα,  όταν υποδύθηκε τον Μόριτζ, έναν από τους τρεις πρωταγωνιστές. Με τις πολιτικές αναταραχές της περιόδου 1980-1981, έφυγε από την Πολωνία και εγκαταστάθηκε στη Γαλλία όπου ζει και εργάζεται. Συχνά υποδύεται Εβραϊκούς ρόλους παρ΄ όλο που δεν είναι Εβραϊκής καταγωγής. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στον ρόλο του στη «Γη της επαγγελίας» και στην ξένη προφορά του για τη Γαλλία.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

The Wedding (1972)

The Promised Land (1975)

Olympics 40 (1980)

The Tin Drum (1979)

Danton (1983)

Austeria (1983)

Dangerous Moves (1984)

Mit meinen heißen Tränen (de) (1986, TV film)

Les Années sandwiches (1988)

Monsieur (1990)

Korczak (1990)

Vent d’est (fr) (1993)

Holy Week (1995)

Our God’s Brother (pl) (1997)

Deuxième vie (2000)

Chaos (2001)

Hope (2007)

Robert Mitchum est mort (2011)

Battle of Warsaw 1920 (2011)

ΑΝΤΡΕΪ ΣΕΒΕΡΙΝ

Πολωνός ηθοποιός και σκηνοθέτης. Είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους Πολωνούς ηθοποιούς, καθώς έχει συμμετάσχει σε πάνω από 50 ταινίες σε Πολωνία, Γαλλία και Γερμανία. Είναι ένας από τους τρεις ξένους ηθοποιούς που έχουν προσληφθεί στο Comédie-Française , το Εθνικό θέατρο της Γαλλίας. Στην Αμερική έγινε γνωστός από την ταινία «Η λίστα του Σίντλερ». Υποδύθηκε επίσης τον Ροβεσπιέρο στην μίνι γαλλική σειρά, «Η Γαλλική Επανάσταση».

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

Beata (1965) as Pupil

Album polski (1970) aka Polish Album as Tomek

Przejście podziemne (1974) (TV) aka The Underground Passage

Zaklęte rewiry (1975) aka Hotel Pacific (voice) as Henek

Opadły liście z drzew (1975) aka Leaves Have Fallen as Smukły

Noce i dnie (1975) aka Nights and Days as Anzelm Ostrzenski

Ziemia Obiecana (1975) aka The Promised Land as Maks Baum

Obrazki z życia (1975) aka Pictures From Life as Writer

Długa noc poślubna (1977) (TV) aka Long Honeymoon

Człowiek z marmuru (1977) aka Man of Marble (voice) as Reader

Polskie drogi (1977) TV Series as Sturmbannführer Kliefhorn

Bez znieczulenia (1978) aka Without Anesthesia as Jerzy Rosciszewski

Granica (1978) aka The Limit as Zenon Ziembiewicz

Rodzina Połanieckich (1978) TV Series as Bukacki

Kung-Fu (1979) as Marek Kaminski

Bestia (1979) aka Beast as Priest

Roman i Magda (1979) aka Roman and Magda as Roman

Dyrygent (1980) aka Orchestra Conductor as Adam Pietryk

Golem (1980)

Peer Gynt (1981) (TV) as Le cuisinier/Le propriétaire d’Haegstad/Le père de la mariée

Człowiek z żelaza (1981) aka Man of Iron as Kapt. Wirski

Dziecinne pytania (1981) aka Childish Questions as Bogdan

Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1982) TV Series as Hipolit Cegielski

Danton (1983) as Bourdon

Haute Mer (1984)

La Coda del diavolo (1986) aka The Malady of Love as The pedlar

La Femme de ma vie (1986) aka Women of My Life as Bernard

Qui trop embrasse… (1986) as Marc

Na srebrnym globie (1987) aka The Silver Globe as Marek

La Révolution française (1989) aka The French Revolution as Maximilien-Marie-Isidore De Robespierre

The Mahabharata (1989) (mini) TV Series as Yudhishthira

La bonne Âme de Setchouan (1990) (TV) as Wang

La Condanna (1991) aka The Conviction as Giovanni, Public attorney

Napoléon et l’Europe (1991) (mini) TV Series

L’Échange (1992)

Indochine (1992) as Hebrard

Schindler’s List (1993) as Julian Scherner

Amok (1993) as Steiner

Le Fils du cordonnier (1994) (mini) TV Series as Célestin

Podróż na wschód (1994) aka A Journey East as Jakub

Total Eclipse (1995) as Mr. Maute De Fleurville

Généalogies d’un crime (1997) aka Genealogies of a Crime as Christian

Lucie Aubrac (1997) as Lt. Schlondorff

Billboard (1998) as Agency Manager

Pan Tadeusz aka Tadeusz or the Last Foray in Lithuania (1999) as Judge Soplica

Ogniem i mieczem (1999) aka With Fire and Sword as Jeremi Wiśniowiecki

Prymas – trzy lata z tysiąca (2000) aka The Primate as Stefan Wyszyński

Zemsta (2002) aka The Revenge as Rejent Milczek

Par amour (2003/I) (TV) as François

À ton image (2004) as Professor Cardoze

Ekipa as President Juliusz Szczęsny

You Ain’t Seen Nothin’ Yet! (2012)