Στο τριήμερο συνέδριο (4-6 Φεβρουαρίου 2021) συμμετέχουν περισσότεροι από 40 επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ το κοινό μπορεί να παρακολουθήσει δωρεάν τις εργασίες του κατόπιν ηλεκτρονικής εγγραφής (εδώ). Το συνέδριο υλοποιείται με την υποστήριξη της «Πρωτοβουλίας 1821-2021».

Το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών (ΙΙΕ/ΕΙΕ) από την εποχή της ίδρυσης του τότε Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών το 1960, του ερευνητικού φορέα που ασχολείτο με την έρευνα του νέου ελληνισμού, έθεσε με έμφαση στις προτεραιότητες των ερευνητικών του δράσεων την πολύπλευρη μελέτη της εποχής προετοιμασίας και πραγματοποίησης της Επανάστασης του 1821 και των πρώτων βημάτων του ελληνικού κράτους. Η επιλογή αυτή, είχε πλούσιους καρπούς και σημαντικό μέρος της ερευνητικής και εκδοτικής του παραγωγής έχει αφιερωθεί σε αυτή τη θεματική ενότητα, τόσο όσον αφορά την έκδοση πηγών όσο και την συνθετική εξέταση σχετικών επιμέρους ζητημάτων, με συμβολές συγγραφέων που ανήκαν στο ερευνητικό του δυναμικό, συνεργάστηκαν σε προγράμματά του ή εμπιστεύτηκαν την έκδοση των πορισμάτων της έρευνάς τους. Η Μαρία Χριστίνα Χατζηιωάννου, Διευθύντρια του Ινστιτούτου, σημειώνει: «Συνεχίζοντας τη σημαντική συμβολή των παλαιότερων ερευνητριών και ερευνητών του ΙΙΕ γύρω από τη μελέτη της εποχής της Επανάστασης, στόχος των φετινών δράσεων του Ινστιτούτου είναι να μετάσχει με συστηματικό και έγκυρο τρόπο στον επιστημονικό και δημόσιο διάλογο που αναπτύσσεται με αφορμή την επέτειο της διακοσιετηρίδας του 1821».

Συνέδρια, επιστημονικές συναντήσεις, ερευνητικά προγράμματα, νέα ψηφιακά εργαλεία, μεμονωμένες εκδόσεις και μια νέα εκδοτική σειρά συγκροτούν το βασικό πρόγραμμα του Ινστιτούτου για το 2021, το οποίο έχει αποδώσει ήδη σημαντικούς καρπούς που εμβαθύνουν τον επιστημονικό διάλογο και είναι χρήσιμοι για την εκπαίδευση και την κοινωνία. Ακολουθεί ο κατάλογος των δράσεων του ΙΙΕ/ΕΙΕ που σχετίζονται με τη μελέτη της περιόδου της Ελληνικής Επανάστασης.

Συνέδρια και επιστημονικές συναντήσεις:

-Διεθνές Διαδικτυακό Συνέδριο «Εθνικά Κινήματα και Φιλελληνισμός» 4 έως 6 Φεβρουαρίου 2021, με την υποστήριξη της Πρωτοβουλίας 1821-2021 / Έναρξη: 04.02.2021 // Δωρεάν διαδικτυακή παρακολούθηση κατόπιν εγγραφής: zoom.us
-Επιστημονικό Συνέδριο «Πελοποννησιακή Γερουσία: Ένας πολιτικός θεσμός της Ελληνικής Επανάστασης», 4 έως 6 Ιουνίου 2021, Τρίπολη και Στάδιο Τεγέας με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος – ΒΙΟΧΑΛΚΟ.
-Διεθνές Συνέδριο «Ο Αλή πασάς και η εποχή του», 18 έως 20 Ιουνίου 2021, Ιωάννινα σε συνδιοργάνωση με το Δήμο Ιωαννιτών.
-Διεθνές Συνέδριο, «Η Οικονομία στα χρόνια της Επανάστασης», 1 και 2 Οκτωβρίου 2021, Αθήνα, με την υποστήριξη της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
-Επιστημονικό Συνέδριο «Η Ελληνική Επανάσταση και η Ιταλία: Μορφές και επίπεδα αποδοχής κατά τον ΙΘ’ αιώνα», 14 και 15 Οκτωβρίου 2021, Παλέρμο σε συνεργασία Σικελικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών (Παλέρμο) και την υποστήριξη της Πρωτοβουλίας 1821-2021.

Εκδοτική σειρά: Ιστορική Βιβλιοθήκη 1821

-Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Κωνσταντίνος Καντιώτης Κερκυραίος. Ελάσσων Φιλικός, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης
-Σοφία Λαΐου & Μαρίνος Σαρηγιάννης, Οθωμανικές αφηγήσεις για την Ελληνική Επανάσταση. Από τον Γιουσούφ Μπέη στον Αχμέτ Τζεβντέτ Πασά
-Βασίλης Κ. Γούναρης, Δεν είν’ ο περσινός καιρός… Έλληνες κλεφταρματολοί και Αλβανοί στασιαστές (1829-1831)
-Ευτυχία Δ. Λιάτα, Εκ του υστερήματος αρμάτωσαν… Η φρεγάτα «Τιμολέων» στην Επανάσταση του 1821 (Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών)
-Γεωργία Γκότση, Ελίζαμπεθ Μ. Έντμοντς. Μία βικτωριανή βιογραφεί τον Ρήγα

Στην εκδοτική σειρά προγραμματίζεται η δημοσίευση πέντε ακόμα τίτλων έως το τέλος του 2021. Η εκδοτική σειρά «Ιστορική Βιβλιοθήκη 1821» υλοποιείται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 1821-2021».

Πρόσφατες εκδόσεις:

-Δημήτρης Δημητρόπουλος, Τρεις Φιλικοί, έπαρχοι στην Άνδρο. Από το επαναστατικό σχέδιο στην κρατική διοίκηση (1822-1825), με χορηγία του Κληροδοτήματος Δημητρίου και Λιλίκας Μωραΐτη Άνδρου
-Loukia Droulia, Sens et portée du philhellénisme. Textes réunis, Alexandra Sfoini (επιμ.) [open e-book]

Ερευνητικά προγράμματα:

«Αντιπρόσωποι Εθνοσυνελεύσεων – Βουλευτικό» σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη της Βουλής και το Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.
«Το οικιστικό δίκτυο της Πελοποννήσου στα χρόνια της Επανάστασης» εκτελείται με την υποστήριξη του Κέντρου Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ).
«Το ιστορικό τοπίο της Ελληνικής Επανάστασης (1821-1832). Διαδραστικός Άτλας-Γεωγραφικό Αφήγημα», υποστηρίζεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της 1ης Προκήρυξης της Δράσης «Επιστήμη και Κοινωνία» – «200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση» (Αριθμός Έργου: 129).
«Τα οικονομικά του Αγώνα – Φορολογία και Κράτος» υλοποιείται με την υποστήριξη της Εθνικής Τράπεζας στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 1821-2021».
«Χαρτογραφώντας τους εγκαταλελειμμένους οικισμούς της Πελοποννήσου 18ος-20ός αιώνας», στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», πράξη «Υποστήριξη ερευνητών με έμφαση στους νέους ερευνητές-κύκλος Β’», ΕΣΠΑ 2014-2020.
«Οι οικισμοί της Τρίπολης, 17ος – 21ος αι.» και «Αρχειοσκευή-εκπαιδευτικό πρόγραμμα βασισμένο στον “Όρκο του Κολοκοτρώνη”», δύο ερευνητικά έργα που πραγματοποιούνται με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος – ΒΙΟΧΑΛΚΟ.
«Η Γαλλική Επιστημονική Αποστολή στο Μοριά (1829): Έκθεση και ψηφιακή τεκμηρίωση» υλοποιείται με την υποστήριξη της Μορέας Α.Ε.
«Ταξινόμηση, καταλογογράφηση και ανάδειξη αρχειακών συλλογών του Τομέα Νεοελληνικών Ερευνών – Αρχείο Α. Λουριώτη και Αρχείο Ι. Ρώτα» και «Ψηφιακός Άτλαντας και Βιβλιογραφία Φιλελληνισμού (1821-1833)», τα δύο ερευνητικά έργα εντάσσονται στο πρόγραμμα υποδομής «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣ. Ανάπτυξη της ιστορικής έρευνας: μελέτες και ψηφιακές εφαρμογές», το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο της δράσης «Στρατηγική Ανάπτυξης Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων» του Επιχειρησιακού Προγράμματος Επιχειρηματικότητα Ανταγωνιστικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και εθνικούς πόρους.
«Α΄ Ελληνική Δημοκρατία. Άτλαντας των δημοκρατικών θεσμών και διαδικασιών» σε συνεργασία με το Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και τη Βιβλιοθήκη της Βουλής.