Grigorovich Ballet Theatre of Russia ζωντανά στο Ηρώδειο

Μετά από τρία χρόνια επισκέψεων στην Αθήνα και αφού έχει γνωρίσει την αποθέωση από 60.000 θεατές, ο σπουδαιότερος εν ζωή Ρώσος χορογράφος και για 30 χρόνια καλλιτεχνικός διευθυντής των Μπολσόι (όπου συνεχίζει να χορογραφεί μέχρι και σήμερα), έρχεται και πάλι στην Ελλάδα, αυτή τη φορά με όλους τους συντελεστές του Γκριγκορόβιτς Μπαλέ (150 συντελεστές) αλλά και με φιλοξενούμενους διάσημους σολίστ από τα Μπολσόι, για να  παρουσιάσει σε παγκόσμια πρεμιέρα, τις παραγωγές Σπάρτακος (8/9) και Ζιζέλ (9/9, 10/9), με  σκηνικά και κοστούμια ειδικά σχεδιασμένα για το Ηρώδειο.

Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Γκριγκορόβιτς στο σημείωμα του για τη νέα περιοδεία στην Ελλάδα:

«Μετά την επίσκεψη μου στην Ελλάδα για την «Λίμνη των Κύκνων» και τον «Δον Κιχώτη» το 2013, έδωσα υπόσχεση ότι αυτό το τόσο θερμό και υπέροχο κοινό της χώρας σας πρέπει να ζήσει μια μεγάλη και μοναδική εμπειρία μπαλέτου. Ο «Σπάρτακος» και η «Ζιζέλ» με νέα σκηνικά ειδικά για το Ηρώδειο, με μεγάλα αστέρια του χορού, ζωντανή ορχήστρα και χορωδία, είναι κάτι που ονειρευόμουν πολλά χρόνια πριν, στις επισκέψεις μου στο Ηρώδειο με τα Μπολσόι. Θα γίνει πραγματικότητα φέτος και θα αποτελεί παγκόσμια πρεμιέρα και ελπίζουμε να ενθουσιάσει το Ελληνικό κοινό που εδώ και τρία χρόνια μας έχει αγαπήσει τόσο..»

Γιούρι Νικολάεβιτς Γκριγκορόβιτς, 2014

Σπάρτακος
Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

Ο Σπάρτακος του Αράμ Χατσατουριάν είναι ένα μοναδικό έργο για μπαλέτο βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα από την αρχαία ιστορία. Ο ήρωας ήταν μονομάχος θρακικής καταγωγής, που ηγήθηκε μεγάλης επανάστασης δούλων και άλλων καταπιεσμένων, εναντίον των Ρωμαίων τον 1ο προχριστιανικό αιώνα, όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν αήττητη. Ο δούλος μονομάχος, που επαναστάτησε στην καρδιά της Ιταλίας και έμεινε ασύλληπτος για τρία χρόνια, αποτέλεσε ένα ισχυρό πλήγμα για το γόητρο της Αυτοκρατορίας και αναδείχθηκε σε σύμβολο ηρωισμού και ελευθερίας.

Ο αρμενικής καταγωγής Ρώσος συνθέτης Αράμ Χατσατουριάν, συνέθεσε μία εξαίσια και επική μουσική για το μπαλέτο Σπάρτακος (1956), εμπνεόμενος καθαρά από τη λαϊκή παράδοση του τόπου του.

Ο Γιούρι Νικολάγεβιτς Γκριγκορόβιτς (1927), ο σπουδαιότερος χορογράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής των μπαλέτων Μπολσόι (1964-1995), δημιούργησε τη δική του εκπληκτική και δυναμική χορογραφία του Σπάρτακου με ομολογουμένως μεγάλες τεχνικές δυσκολίες για τους χορευτές, χορογραφία που έμελλε να μείνει ιστορική!

Οι λάτρεις του μπαλέτου θεωρούν τον Σπάρτακο υπέροχο συνδυασμό μουσικής και χορογραφίας και ένα από τα κορυφαία έργα του κλασικού ρεπερτορίου. Ο Γιούρι  Γκριγκορόβιτς θυμάται την ιστορία της παράστασης:

Ήταν το 1940, αφηγείται σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα «Το Βήμα», όταν είχε μόλις μπει στην εφηβεία και, σπουδαστής ακόμη στην περίφημη Ακαδημία Βαγκάνοβα του τότε Λένινγκραντ, πάτησε για πρώτη φορά τη σκηνή του Μπολσόι σε μια παράσταση την οποία παρακολούθησε ο ίδιος ο Στάλιν – τον οποίον ο μικρός χορευτής αντίκριζε για πρώτη φορά από κοντά.
«Η διαμάχη του Καλού με το Κακό που αντιπροσωπεύει ο Σπάρτακος είναι διαχρονική, ή καλύτερα σύγχρονη με την ίδια την αιωνιότητα. Παράλληλα, με εντυπωσίασε το πώς ο Χατσατουριάν εξέφρασε με γλυπτική ακρίβεια και δυναμικότητα αυτή την πάλη. Δεν δημιούργησε απλώς συναρπαστικές μελωδίες που μαγεύουν με τη δραματικότητά τους, αλλά πραγματική μουσική μπαλέτου, ικανή να εκφράσει βαθιά συναισθήματα και δυνατές συγκινήσεις. Το 1968  λοιπόν και ενώ είχα ήδη γίνει καλλιτεχνικός διευθυντής του μπαλέτου Μπολσόι, αποφάσισα να παρουσιάσω τη δική μου εκδοχή πάνω στη μουσική του Χατσατουριάν.

Η βάση του “Σπάρτακου” είναι το κλασικό στοιχείο, εμπλουτισμένο όμως με κάποιες  σύγχρονες πινελιές. Στη σύγκριση αυτών των δύο μπορείς να διακρίνεις την αντοχή του κλασικού στον χρόνο και την ικανότητά του να είναι εξίσου σύγχρονο.

Η πολιτική αλλάζει, τα καθεστώτα πέφτουν, ο “Σπάρτακος” όμως παραμένει ζωντανός εκφράζοντας υψηλά ιδανικά και αιώνιες συγκρούσεις: την επιθυμία για ελευθερία, την αγάπη και το μίσος. Για μένα ο “Σπάρτακος” είναι το σύμβολο των ομαδικών ανθρώπινων αγώνων».

Μπαλέτο σε τρεις πράξεις, δώδεκα σκηνές και εννέα μονολόγους.
Δραματουργική επεξεργασία: Γιούρι Γκριγκορόβιτς, βασισμένη στο βιβλίο του Ραφαέλο Τζιοβανόλι πάνω σε γεγονότα από την αρχαία ιστορία και σε σενάριο Ν. Βολκόφ).

Παραγωγή – Χορογραφία: Γιούρι Γκριγκορόβιτς
Σκηνικά – Κοστούμια: Σιμόν Βιρσαλάτζε
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Δύο ώρες και πενήντα λεπτά μαζί με δύο διαλείμματα

Ζιζέλ
Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2014 και Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014 (Λόγω μεγάλης ζήτησης, προστέθηκε ακόμη μία παράσταση)

Είναι ένα από τα πλέον δημοφιλή έργα με συναισθηματικές διακυμάνσεις, ιδανικά χορογραφικά ανοίγματα και με υψηλές απαιτήσεις τεχνικής από τους χορευτές. Αλλά και το μοναδικό, ίσως, επίτευγμα της ρομαντικής περιόδου, που επιβίωσε ως τις ημέρες μας χωρίς να χάσει ίχνος της δύναμής του. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία ένα από τα πιο αγαπημένα μπαλέτα στην ιστορία του χορού.

Το μπαλέτο Ζιζέλ σε μουσική Αντόλφ Αντάμ, το αγαπημένο έργο κάθε χορεύτριας, που αποθεώνει την άδολη αγάπη και θρηνεί τις απελπισμένες από τον έρωτα καρδιές, ανεβαίνει βασισμένο σε χορογραφία του Γιούρι Γκριγκορόβιτς και σκηνικά και κοστούμια του Σιμόν Βιρσαλάτζε.

Η Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωρική που ερωτεύεται τον αριστοκράτη Άλμπρεχτ, αγνοώντας την πραγματική καταγωγή του. Η αποκάλυψη ωστόσο της πραγματικής του ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, θα οδηγήσει τη Ζιζέλ στην τρέλα, ενώ λίγο αργότερα η ηρωίδα αυτοκτονεί με το σπαθί του αγαπημένου της. Στο δεύτερο μέρος, ο Άλμπρεχτ μετανιωμένος, έρχεται το βράδυ στο δάσος, στον τάφο της Ζιζέλ, ζητώντας συγχώρεση. Εκεί παγιδεύεται από τα πνεύματα των προδομένων από την αγάπη γυναικών, που με την βασίλισσά τους Μύρτα, βγαίνουν τη νύχτα και καταδικάζουν όποιον άντρα βρεθεί στο δρόμο τους, αναγκάζοντάς τον να χορέψει μέχρι θανάτου. Όμως η δύναμη της αγάπης της Ζιζέλ είναι τόσο μεγάλη που όχι μόνο συγχωρεί τον αγαπημένο της αλλά του σώζει και τη ζωή, γλιτώνοντάς τον από τα μάγια των άλλων πνευμάτων.

Το μπαλέτο Ζιζέλ, από τα πιο ολοκληρωμένα και σύνθετα έργα, ανέβηκε για πρώτη φορά το 1841 και αποτελεί την επιτομή, τόσο τεχνικά όσο και θεματικά, του ρομαντισμού. Πρωτοπαρουσιάστηκε στη Γαλλία βασισμένο σε κείμενο του ποιητή Θεόφιλου Γκοτιέ σε συνεργασία με τον δραματουργό Βερνέιγ ντε Σεν Ζορζ, πάνω σε ιδέα του Χάινε, αλλά είδε την πλήρη του άνθιση στη Ρωσία με τον Μαριούς Πετιπά, που ξαναδούλεψε τη χορογραφία και ανέθεσε τον πρώτο ρόλο στην Άννα Πάβλοβα, η οποία με το έργο αυτό περιόδευσε σε ολόκληρο τον κόσμο και πέρασε στην ιστορία. Από τότε μεγάλες χορεύτριες, όπως οι Αλίσια Μάρκοβα, Κάρλα Φράτσι, Σάλι Γκίλμουρ, κ.ά., έχουν ερμηνεύσει το ρόλο που γοητεύει πάντα με τον λυρισμό και την ευαισθησία του.

Μπαλέτο σε δύο πράξεις
Παραγωγή – Χορογραφία: Γιούρι Γκριγκορόβιτς
Σκηνικά – Κοστούμια: Σιμόν Βιρσαλάτζε
Διάρκεια: Δύο ώρες και δέκα λεπτά μαζί με ένα διάλειμμα