Το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού σχεδίασε και υλοποιεί εκπαιδευτική δράση για μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, με αφορμή τη συλλογή μολυβδόβουλλων του Μουσείου, στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ «Γνωρίζω τις βυζαντινές σφραγίδες. Από τις βούλλες στις IPs» του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση & Διά Βίου Μάθηση.

Κατά τη διάρκεια της δράσης οι μαθητές και οι μαθήτριες μαθαίνουν πώς δίπλωναν και σφράγιζαν τα έγγραφα στο Βυζάντιο, τι είναι το μολυβδόβουλλο, τι είναι το χρυσόβουλλο, τι είναι το βουλλωτήρι και τι πληροφορίες παίρνουμε από την μελέτη των μολυβδόβουλων. Παρατηρούν μολυβδόβουλλα σημαντικών ιστορικών προσώπων, που ανήκουν στη συλλογή του Μουσείου, όπως του αυτοκράτορα Τιβέριου Γ΄ ή του Πατριάρχη Φώτιου και μαθαίνουν τι ήταν οι εκκλησέκδικοι στην Αγία Σοφία. Τέλος, παίρνουν μέρος σε εργαστήριο διπλώματος και σφραγίσματος χειρογράφου και κατασκευάζουν ένα μολυβδόβουλλο από πηλό. Φεύγοντας παίρνουν μαζί τους τα έγγραφα με τα “μολυβδόβουλλα” που κατασκεύασαν, μαζί με ένα μολυβδόβουλλο τυπωμένο σε τρισδιάστατο εκτυπωτή.

Με το πρόγραμμα οι μαθητές και οι μαθήτριες θα μάθουν για:

τη γραφή στο Βυζάντιο (ποιοι έγραφαν, ποια τα υλικά γραφής)
το σύστημα οργάνωσης της διοικητικής και εκκλησιαστικής γραφειοκρατίας (διασφάλιση του απόρρητου και της γνησιότητας των εγγράφων)
το σύστημα διανομής και διακίνησης εγγράφων
την κατασκευή και τη χρήση των μολυβδόβουλλων
τη διασφάλιση του απόρρητου της αλληλογραφίας και του γνήσιου της υπογραφής στις μέρες μας.

Επίσης,

θα ασκήσουν την κριτική τους σκέψη μέσα από τη συζήτηση και την παρατήρηση
θα συγκρίνουν το παρελθόν με το παρόν
θα συνεργαστούν σε ομάδες
θα μάθουν να διπλώνουν ένα βυζαντινό έγγραφο και να το σφραγίσουν με μολυβδόβουλλο από πηλό

Περιγραφή προγράμματος:

Στο πρώτο αυτό μέρος του προγράμματος οι μαθητές και οι μαθήτριες, μέσα από ερωτήσεις και συζήτηση, με τη μαιευτική μέθοδο και τη χρήση εποπτικού υλικού, μαθαίνουν για τη χρήση και τη χρησιμότητα των μολυβδόβουλλων και την οργάνωση της γραφειοκρατίας στο Βυζάντιο.

Στη συνέχεια χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες και με τη βοήθεια τεσσάρων φύλλων εργασίας ανακαλύπτουν και μελετούν μολυβδόβουλλα που ανήκαν α. σε αυτοκράτορες, β. σε πατριάρχες, γ. σε εκκλησιέκδικους, επιτρόπους της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινούπολης και δ. σε κρατικούς αξιωματούχους.

Με τη μελέτη των μολυβδόβουλλων αντλούν πληροφορίες για τους κατόχους τους και για τα ίδια τα μολυβδόβουλλα ως ιστορικές πηγές.

Το δεύτερο μέρος του προγράμματος υλοποιείται στην αίθουσα εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Μουσείου όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες συμμετέχουν σε εργαστήριο διπλώματος επίσημου εγγράφου και σφράγισής του με μολυβδόβουλλο από πηλό.

Στο πλαίσιο του Έργου σχεδιάστηκε ψηφιακή εφαρμογή με την οποία το κοινό μπορεί να δημιουργήσει ένα μολυβδόβουλλο με κείμενο της επιλογής του και μορφές από μολυβδόβουλλα του Μουσείου. Την εφαρμογή μπορείτε να επισκεφθείτε εδώ.