Το τέλος ενός κόσμου και η αρχή μιας καινούργιας, αβέβαιης εποχής. Μεγάλες πόλεις της Ευρώπης κείτονταν σε ερείπια, με τους κατοίκους τους αποδεκατισμένους, πεινασμένους, εκτοπισμένους· η εκδικητική μανία που σάρωνε την ευρωπαϊκή ήπειρο και την ανατολική Ασία δεν μείωνε την ευφορία της απελευθέρωσης—το αντίθετο· νέα καθεστώτα ξεφύτρωναν με ρυθμούς πρωτοφανείς, σπεύδοντας να καλύψουν τα κενά που άφησε ο πόλεμος· οι λαοί, όσο και αν αποζητούσαν την κανονικότητα, άλλο τόσο δεν ήταν διατεθειμένοι να ξαναζήσουν τα προπολεμικά πολιτικά και οικονομικά συστήματα, την παλιά τάξη πραγμάτων—με αποτέλεσμα να πυροδοτούνται νέες συγκρούσεις, αλλά και να δημιουργούνται νέοι θεσμοί· κι έτσι, το 1945 δρομολογήθηκε ο σύγχρονος κόσμος όπως τον γνωρίζουμε.
«Η ιστορία του 1945 είναι κατά μερικούς τρόπους πανάρχαιη. Οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν καλά την ολέθρια δύναμη της δίψας για εκδίκηση και οι τραγωδοί τους δραματοποίησαν τους τρόπους με τους οποίους οι αιματηρές διαμάχες μπορούσαν να υπερνικηθούν με τους κανόνες δικαίου: Δίκη αντί για βεντέτα. Κι έπειτα η ιστορία, στην Ανατολή όχι λιγότερο απ’ ό,τι στη Δύση, βρίθει από οράματα για “νέο ξεκίνημα”, για τη μετατροπή των ερειπωμένων τόπων που άφησε πίσω του ο πόλεμος σε ανοιχτά εργοτάξια ανοικοδόμησης κοινωνιών βασισμένων σε καινούργια ιδεώδη, που συχνά δεν ήταν και τόσο καινούργια όσο τα θεωρούσε ο κόσμος». – Ian Buruma
