Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη αναδρομική παρουσίαση της Ιταλοελβετίδας καλλιτέχνιδας Elisabetta Gut, η οποία έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Στην έκθεση παρουσιάζονται 70 έργα – πίνακες, κολλάζ, γλυπτά και βιβλία-αντικείμενα – που καλύπτουν έξι δεκαετίες δημιουργίας.
Η έκθεση “Alphabets” διερευνά την καλλιτεχνική της διαδρομή, ξεκινώντας από τις πρώτες της αναζητήσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Η καλλιτέχνιδα γεννήθηκε στη Ρώμη το 1934, από Ιταλίδα μητέρα και Γερμανοελβετό πατέρα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου πέρασε αρκετά χρόνια στην Ελβετία και επέστρεψε στην Ιταλία μετά το τέλος του, το 1945. Στη Ρώμη φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών και παρακολούθησε μαθήματα γυμνού στο Ελεύθερο Εργαστήριο της Ακαδημίας Καλών Τεχνών, δείχνοντας από νωρίς ιδιαίτερη ευαισθησία στη χρήση του χώρου και του χρώματος.
Το 1956, σε ηλικία μόλις 22 ετών, παρουσίασε την πρώτη της ατομική έκθεση στην Galleria Cairola του Μιλάνου, με κείμενο του Felice Casorati.
Μετά από μια πρώιμη παραστατική και μετα-κουβιστική περίοδο, η καλλιτέχνιδα σύντομα στράφηκε προς πιο πειραματικές φόρμες. Η αθηναϊκή έκθεση παρουσιάζει αυτήν ακριβώς την εξέλιξη, ξεκινώντας από τα πρώτα πολύ-υλικά έργα της δεκαετίας του ’60.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Τα έργα αυτής της περιόδου είναι μεγάλοι, κατά κύριο λόγο λευκοί, μονοχρωματικοί καμβάδες, όπου εμφανίζονται αντικείμενα που σχετίζονται με την μνήμη, τοποθετημένα σε έναν ονειρικό και άχρονο, αλλά ταυτόχρονα βαθιά υλικό χώρο.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, η Gut δημιούργησε μια σειρά από γλυπτά από πλέξιγκλας, δουλεμένα με εξαιρετική ακρίβεια και σχεδόν εμμονική λεπτομέρεια – ένα στοιχείο που χαρακτήρισε όλο και περισσότερο το έργο της. Τα ’70s υπήρξαν ιδιαίτερα παραγωγικά για την καλλιτέχνιδα, δημιουργώντας σημαντικές σειρές έργων για την καριέρα της, όπως τα “Fughe” και “Aquiloni”. Πρόκεινται κονστρουκτιβιστικά κολάζ από ξύλο και πλέξιγκλας, κυρίως μεγάλων διαστάσεων, όπου δισδιάστατα γεωμετρικά στοιχεία αντιπαρατίθενται σύμφωνα με έναν μουσικό ρυθμό που χαρακτηρίζεται από στερεά και κενά, από λευκά και μαύρα.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, η καλλιτέχνιδα στράφηκε προς την Visual Poetry, διαμορφώνοντας ένα απολύτως προσωπικό ύφος, το οποίο έκτοτε έγινε σήμα κατατεθέν του έργου της.
Η μουσική, η φύση και η ποίηση υπήρξαν βασικές πηγές έμπνευσης για την Gut, στοιχεία που μετουσιώνονται στα έργα της μέσα από ένα σύστημα φανταστικών αλφαβήτων, προσωπικών κωδίκων που όμως ακολουθούν αυστηρούς κανόνες.
Φύλλα, λουλούδια, σπόροι, σε συνδυασμό με αποσπάσματα από ανατολικές, αραβικές ή μουσικές γραφές, απλώνονται πάνω σε φύλλα χαρτιού Fabriano A4. Αυτές οι συνθέσεις, γνωστές ως “ποιητικές σελίδες”, μαζί με τα εμβληματικά “βιβλία-αντικείμενα” (όπως το βιβλίο-φύλλο, το βιβλίο-σπόρος, το βιβλίο-φωλιά και το βιβλίο-κλουβί), αλλά και τα “poem-objects”, γλυπτικά βιβλία εμπνευσμένα από τον φουτουρισμό, αποτελούν το πιο αναγνωρίσιμο μέρος του έργου της, για το οποίο ξεχώρισε τόσο στην Ιταλία όσο και διεθνώς.
Το έργο της παρουσιάστηκε σε κορυφαίες διοργανώσεις, όπως η Μπιενάλε της Βενετίας και του Σάο Πάολο, ενώ τα τελευταία χρόνια οι ατομικές εκθέσεις φιλοξενήθηκε στο NMWA της Ουάσινγκτον και στο MRAG του Μέιτλαντ στην Αυστραλία.
Σήμερα, πολλά από τα έργα της βρίσκονται σε συλλογές μεγάλων μουσείων και ιδρυμάτων, όπως το Museion στο Μπολτσάνο, το MART στο Τρέντο-Ροβερέτο, το MAGA στο Γκαλαράτε, το MRAG του Μέιτλαντ (Αυστραλία) και το NMWA στην Ουάσινγκτον (Αμερική).
Μεταξύ των σπουδαίων θεωρητικών που ασχολήθηκαν με το έργο της συγκαταλέγονται οι: M. Bentivoglio, E. Crispolti, F. Menna, N. Ponente, A. Spatola, L. Trucchi, L. Vergine, C. Vivaldi, K. Wasserman e F. Zoccoli.
Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα τoυ Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών και εντάσσεται στο πρόγραμμα “Τα κορίτσια της Μιρέλλα” (Le ragazze di Mirella), μια πρωτοβουλία της Gramma_Epsilon Gallery αφιερωμένη στη Mirella Bentivoglio και στις γυναίκες δημιουργούς που στήριξε.
Η έκθεση συνοδεύεται από κατάλογο στα ιταλικά και αγγλικά, σε επιμέλεια Paolo Cortese και Rosanna Ruscio, με κείμενα των Paolo Cortese, Rosanna Ruscio και Tommaso Silvestrini.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Springtime, 1985, Book-object. Book, wooden lectern, paper, cardboard, cut-out, glue, marker, on a wooden base