Το κέντρο Πολιτισμού της Μαδρίτης Círculo de Bellas Artes – Casa Europa παρουσιάζει μια έκθεση για τον Δημήτρη Πικιώνη (1887-1968), μια προσωπικότητα σταθμός για τον ελληνικό πολιτισμό του 20ού αιώνα που ήρθε σε επαφή με τη μοντέρνα ευρωπαϊκή ζωγραφική μέσω των σπουδών του στη ζωγραφική και γλυπτική στο Μόναχο και αργότερα στο Παρίσι, και που εισήγαγε τις Ευρωπαϊκές καλλιτεχνικές πρωτοπορίες στην Ελλάδα μέσω της δημιουργίας του περιοδικού “Το Τρίτο Μάτι”, μιας θεμελιώδους έκδοσης στη δεκαετία του ’30 για την αισθητική θεωρία και τις καλλιτεχνικές πρακτικές.
Η έκθεση «Δημήτρης Πικιώνης. Μια αισθητική τοπογραφία», που εγκαινιάζεται στις 13 Φεβρουαρίου 2025, εμβαθύνει στη ζωή και το έργο του Έλληνα αρχιτέκτονα που συνένωσε τη νεωτερικότητα με την παράδοση, μέσω της μελέτης της διαδικασίας δημιουργίας έξι αρχιτεκτονικών έργων -από τα πιο αναγνωρισμένα- που αποκαλύπτουν το μοναδικό του όραμα για το τοπίο ως έργο τέχνης.
Με επιμελητές τους Juan Miguel Hernández León και Covadonga Blasco, η έκθεση επικεντρώνεται στο πώς ο Πικιώνης αντιμετωπίζει το τοπίο στις προσβάσεις της Ακρόπολης των Αθηνών, γεμάτες με εικαστικές αναφορές στα λιθόστρωτά της, των οποίων οι εργασίες ολοκληρώθηκαν, μετά από μια μακρά και περίπλοκη διαδικασία κατασκευής, το 1958. Ανάμεσα στις εικόνες, τα σχέδια και τα σχεδιαγράμματα του αρχιτέκτονα παρεμβάλλονται τα ίδια τα λόγια του δημιουργού μέσα από τις σκέψεις, τους στοχασμούς και τις αυτοβιογραφικές του σημειώσεις.
Η έκθεση, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη της Αθήνας, το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας/Πρεσβεία της Ισπανίας στην Ελλάδα και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Μαδρίτης, είναι μια παραγωγή του Circulo de Bellas Artes της Μαδρίτης που βασίζεται σε έρευνα πάνω στα έργα και τα κείμενα του Δημήτρη Πικιώνη. Η έκθεση παρουσιάζει μια ανέκδοτη συνέντευξη με την Αγνή Πικιώνη, κόρη του αρχιτέκτονα, και μια μεγάλη τοπογραφική μακέτα που δείχνει, για πρώτη φορά, την πλήρη παρέμβαση του έργου αποκατάστασης των προσβάσεων στην Ακρόπολη.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στο πλαίσιο του προγράμματος ‘Όνειρο και Επιθυμία’ (Sueño y Deseo), η έκθεση αποτελεί μέρος του φετινού αφιερώματος στον σουρεαλισμό με εκθέσεις όπως αυτές του Max Ernst και του Dalí ή τον εορτασμό των εκατό χρόνων από τη γέννηση του συγγραφέα Franz Kafka.
Φίλος του ζωγράφου Giorgio De Chirico, ο Δημήτρης Πικιώνης σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στο Μόναχο και αργότερα στο Παρίσι –όπου ήρθε σε επαφή με τη μοντέρνα ζωγραφική, ιδιαίτερα με το έργο του Cézanne και του Paul Klee, καθώς και με τη γλυπτική του Rodin–. Επιστρέφοντας στην γενέτειρά του Ελλάδα, ξαναβρήκε την αρχιτεκτονική του κλίση χωρίς να εγκαταλείψει τη ζωγραφική.
Αν και σύγχρονος του Le Corbusier και του Mies van der Rohe, η αρχιτεκτονική του επιδίωξε να ενσωματώσει την παράδοση με τη μοντέρνα αφαίρεση. Το έργο του Δημήτρη Πικιώνη συνθέτει στη μορφή του την επιθυμία να ανταποκριθεί στην κατάσταση της ελληνικής ταυτοτικής κουλτούρας, την οποία αντιλαμβανόταν ως μια συμφιλίωση μεταξύ Δύσης, Ανατολής και Βυζαντίου.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Fragmento del camino hacia el monumento de Filopapo © 2024 Círculo de Bellas Artes.
