Αθώες κατηγορίες. Ύποπτες Αφηγήσεις: Έκθεση στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης

Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (iset) εγκαινιάζει την Πέμπτη 26 Μαρτίου 2015 την έκθεση “Αθώες κατηγορίες. Ύποπτες αφηγήσεις”, τρίτη έκθεση της σειράς Δικαίωμα Αρχείου.

Σκοπός της σειράς που επιμελείται η θεωρητικός τέχνης Ελπίδα Καραμπά, είναι να αξιοποιήσει το αρχείο του iset ως ανοιχτή πλατφόρμα παραγωγής σύγχρονης τέχνης και λόγου γύρω από αυτό. Στο πλαίσιο της σειράς καλούνται καλλιτέχνες να μελετήσουν το αρχείο του iset. Τα έργα, το έντυπο και λοιπό υλικό που προκύπτει από τη διαδικασία προέρχεται από το περιεχόμενο του αρχείου και επιστρέφεται σε αυτό ως νέο υλικό, εμπλουτίζοντας και ανοίγοντάς το σε νέες θεωρήσεις.

Το πρόγραμμα προωθεί τις διευρυμένες προθέσεις του αρχείου του iset, το οποίο δεν είναι απλά μια δομή υποδοχής στοιχείων, αλλά ένας φορέας που παράγει νέο τεκμηριωτικό υλικό, καλλιτεχνικό έργο, ερευνητικά προγράμματα.

Στην τρίτη έκθεση της σειράς Δικαίωμα Αρχείου παρουσιάζεται η εργασία των καλλιτεχνών Γιάννη Θεοδωρόπουλου, Λητούς Κάττου και Νατάσας Μπιζά.

Ο Γιάννης Θεοδωρόπουλος κάνει μια άτυπη αίτηση ένταξης στο αρχείο παρουσιάζοντας καταλόγους από τη δουλειά του. Θέτει τον εαυτό του στη δικαιοδοσία του χρήστη και του επισκέπτη να αποφασίσουν αν το έργο του αξίζει να καταγραφεί από την ιστορία. Παράλληλα, φωτογραφίζει τον φυσικό χώρο του αρχείου του ΙΣΕΤ και δημιουργεί μια σειρά οπτικών ερεθισμάτων αναφορικά με τους όρους κατανόησης της μερικότητας του κάθε αρχείου, της αναπόφευκτης και δημιουργικής μεροληψίας του, όλων εκείνων των σημείων που προορίζονται για να παραβλέπονται, αλλά φωτίζουν με ιδιαίτερο τρόπο τις λιγότερο προφανείς όψεις των αρχείων.

Η Λητώ Κάττου μελέτησε την ψηφιακή πλατφόρμα του αρχείου και τους τρόπους πλοήγησης σε αυτή την κατασκευασμένη αφήγηση που παράγει κάθε οργανωμένη δομή. Οργάνωσε σε αντίστιξη ένα διαφορετικό ψηφιακό περιβάλλον που αναπαράγει ρυθμικά την αμηχανία του ερευνητή μπρος στην εσωστρέφεια του αρχείου, μπρος στην κατευθυνόμενη ανάγνωση που ορίζουν οι δοσμένες κατηγορίες. Η Κάττου οργανώνει μια διαφορετική αμηχανία, αυτή του κενού, της αφετηρίας της ερευνητικής διαδικασίας, το οποίο καλείται ο εκάστοτε χρήστης να καλύψει.

Η Νατάσα Μπιζά απομονώνει, όπως συνηθίζει στα έργα της, μια λεπτομέρεια του αρχείου. Αφετηρία της είναι η Α’ διεθνής έκθεση γλυπτικής που οργάνωσε ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού το 1965, με επιμελητή τον Τώνη Σπητέρη. Προσπαθώντας να βρει πληροφορίες που συνοδεύουν το γεγονός που έχει επιλέξει έρχεται αντιμέτωπη με την έλλειψη του αρχείου. Η Μπιζά αναζητά τις πληροφορίες σε άλλες πηγές, υπογραμμίζοντας τον αναγκαστικά ριζωματικό χαρακτήρα των αρχείων. Η ίδια φωτίζει, εφευρίσκει ή κατασκευάζει λεπτομέρειες που παράγουν μια άλλη αφήγηση για το γεγονός.

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, στο πλαίσιο της ενότητας “Διάλογοι”, θα διοργανωθεί συζήτηση μεταξύ των καλλιτεχνών, θεωρητικών και κοινού για τις αθώες κατηγοριοποιήσεις των αρχείων και τις ύποπτες αφηγήσεις που παράγουν. Θα συζητήσουμε για τις πληροφορίες που κρύβονται πίσω από τους ασφαλείς και ουδέτερους τρόπους κατηγοριοποίησης (της τέχνης) που συχνά θεωρούνται πιο δόκιμοι και αντικειμενικοί. Πληροφορίες, που βρίσκονται κάτω από στοιχεία που χαίρουν μιας κυρίαρχης αποδοχής, στοιχεία όμως, που χρειάζονται διαρκή αναμόχλευση προκειμένου να μην σκιάζονται ζητήματα που μπορούν να αναδείξουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν διαφορετικές περιόδους, κοινωνικοπολιτικές συγκυρίες, τα ιδιαίτερα συμφραζόμενα, τις αντιθέσεις, τις αντιφάσεις, τις συγκρούσεις και τις ρήξεις που αφορούν μια εποχή, μια κοινωνία ή το έργο ενός δημιουργού.