Αρκούδες (Bears), των Alastair Fothergill και Keith Scholey

Οι σκηνοθέτες Alastair Fothergill (The Blue Planet, Earth, The African Cats) και Keith Scholey (The African Cats, Big Cat Diary), γνωστοί για τα θαυμάσια ντοκιμαντέρ τους με θέμα τη φύση και τα άγρια ζώα, στο νέο τους ντοκιμαντέρ με τίτλο “Αρκούδες”, μας ξεναγούν σε έναν κόσμο που έχει τεράστιο ενδιαφέρον. Πώς γαλουχούν τα άγρια ζώα και -συγκεκριμένα εδώ- οι αρκούδες τα μικρά τους; Υπάρχουν κοινά σημεία στη συμπεριφορά τους με αυτή των ανθρώπων ή έχουμε απομακρυνθεί και αποξενωθεί εντελώς από τη φύση (μας); Η ανάγκη για επανασύνδεση με το φυσικό περιβάλλον είναι σημαντική για το ανθρώπινο είδος – τέτοια ντοκιμαντέρ μάς προσφέρουν το ερέθισμα για αυτήν.  

Σύνοψη:

Ένα πρωτότυπο και αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ που έχει ως επίκεντρο μια οικογένεια καφέ αρκούδων από την Αλάσκα. Θα παρακολουθήσουμε με συναρπαστικό τρόπο πώς τα μικρά αρκουδάκια παίρνουν τα σημαντικά μαθήματα που θα τους χρησιμεύσουν στο υπόλοιπο της ζωής τους. Το ταξίδι τους ξεκινάει με το τέλος του χειμώνα, όταν οι αρκούδες ξυπνάνε από τη χειμερία νάρκη στην οποία είχαν πέσει. Ο κόσμος έξω είναι τόσο ελκυστικός, αλλά και τόσο επικίνδυνος.

Μια οικογένεια αρκούδων

Οι Αρκούδες αποτυπώνουν τους ρυθμούς ζωής και εξέλιξης της καφέ αρκούδας στην Αλάσκα, ένα μέρος του πλανήτη που χαρακτηρίζεται από σπάνια και άγρια φυσική ομορφιά. “Οι αρκούδες είναι ένα σύμβολο για τη Βόρειο Αμερική”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης Alastair Fothergill και συμπληρώνει: “Επιθυμία μας ήταν να μεταφέρουμε το κοινό σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη του κόσμου, το οποίο πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να επισκεφθούν, αλλά λίγοι το έχουν καταφέρει. Τώρα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την Αλάσκα μέσα από τα μάτια μιας αρκούδας και των μικρών της”.

 “Η καφέ αρκούδα είναι πολύ δυνατή, έξυπνη, ευγενική και εξαιρετικά κοινωνική”, συμπληρώνει ο έτερος σκηνοθέτης Keith Scholey. “Και σε αντίθεση με οποιοδήποτε άλλο ζώο του πλανήτη, καταλαμβάνουν ξεχωριστή θέση στις καρδιές μας, αφού όλοι μεγαλώσαμε έχοντας ένα χνουδωτό αρκουδάκι σαν παιχνίδι στο δωμάτιό μας”.

Η Disney και συγκεκριμένα η Disneynature που ασχολείται με ντοκιμαντέρ σχετικά με τη φύση και τα άγρια ζώα μάς μεταφέρει σε ένα μαγευτικό τοπίο, για να παρακολουθήσουμε ένα χρόνο από τη ζωή μιας οικογένειας αρκούδων που αποτελείται από μια μαμά και τα δύο μικρά της.

Καθώς τα χαριτωμένα και παιχνιδιάρικα αρκουδάκια κατεβαίνουν το βουνό, ο κίνδυνος από τις χιονοστιβάδες εγκυμονεί. Όταν τελειώσει η άνοιξη και έρθει το καλοκαίρι, οι καφέ αρκούδες θα πρέπει να δουλέψουν σκληρά για να εξασφαλίσουν την τροφή τους. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να φροντίσουν και για την επιβίωσή τους, αφού αντίπαλες αρσενικές αρκούδες και άλλα αρπακτικά καραδοκούν. Η παρουσία των λύκων επίσης αποτελεί μια διαρκή απειλή.

Επιθυμία των παραγωγών ήταν να δείξουν στους θεατές την πραγματική δυναμική της καφέ αρκούδας. “Πολλοί μάς θεωρούν τρελούς που κινηματογραφούμε τις αρκούδες σε τόσο απομακρυσμένες περιοχές. Αυτά τα ζώα, όμως, δεν έχουν σκοπό να πειράξουν τους ανθρώπους, όπως κάποιοι νομίζουν. Πρόκειται για μεγάλα και πολύ δυνατά ζώα με ευγενική φύση. Σε καμία περίπτωση δεν νιώσαμε ότι κινδυνεύουμε” παρατηρεί ο Scholey και συνεχίζει: “Έχουμε καταπληκτικό υλικό από την προσπάθεια, τον αγώνα ουσιαστικά, της μητέρας να ταΐσει τα μικρά της. Συχνά έχει να αντιμετωπίσει το εξής δίλημμα: Όπου υπάρχει φαγητό, υπάρχει ταυτόχρονα και κάποιος κίνδυνος. Από την άλλη, όπου μπορεί να βρει κάποιο ασφαλές καταφύγιο, εκεί συνήθως δεν υπάρχει και τόσο μεγάλη ποσότητα φαγητού. Αυτή η κατάσταση μπορεί να παραλληλιστεί με τον αγώνα που δίνει ο κάθε γονιός για να αναθρέψει τα παιδιά του. Όλοι, κάθε μέρα, αντιμετωπίζουμε κάποιες δύσκολες καταστάσεις και μερικές φορές ευχόμαστε πραγματικά να έχουμε πάρει τη σωστή απόφαση”.

 H Αλάσκα επιγραμματικά

“Πελώρια  βουνά, ηφαίστεια, παγετώνες και ακτογραμμές συνθέτουν ένα ιδιαίτερα όμορφο και επιβλητικό τοπίο. Έχουμε τραβήξει κάποια άκρως ενδιαφέροντα πλάνα που σίγουρα θα συναρπάσουν, όσους τα παρακολουθήσουν στη μεγάλη οθόνη” λέει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης Alastair Fothergill.

“Για το ντοκιμαντέρ έπρεπε να διαλέξουμε το κατάλληλο περιβάλλον. H Αλάσκα είναι ένα κλασικό μέρος που ζουν οι καφέ αρκούδες και παράλληλα είναι και ένας τόπος απέραντος και ανεξερεύνητος”, σχολιάζει ο παραγωγός Adam Chapman.

Πόσο ασφαλές ένιωθε το συνεργείο;

Οι αρκούδες είναι ζώα που δεν θα ξεκινήσουν έναν καβγά. Οι οδηγοί του συνεργείου δεν κουβαλούσαν μαζί τους όπλα. Τα μοναδικό “όπλο” που είχαν στη διάθεσή τους είναι κάποιες φωτοβολίδες χειρός του ναυτικού. “Αν χρειαστεί, απλά την ανάβεις μπροστά τους. Οι αρκούδες φοβούνται τη λάμψη και τον καπνό και απομακρύνονται” μας ενημερώνει ένας από τους οδηγούς. “Στα 25 χρόνια που κάνω αυτήν τη δουλειά, μόνο 4 φωτοβολίδες έχουν ανάψει και αυτές για να σταματήσουμε κάποιες νεαρές αρκούδες που είχαν παρασυρθεί” καταλήγει.

Τελικά, με την εμπειρία των οδηγών και αφού οι αρκούδες εξοικειώθηκαν με την παρουσία του συνεργείου και των σκηνοθετών, τα μέλη της παραγωγής είχαν την ευκαιρία να αποτυπώσουν εντυπωσιακές σκηνές από την καθημερινή ζωή των αρκούδων. Αυτό σύμφωνα με το σκηνοθέτη Fothergill δεν είναι τυχαίο: “Όλοι οι οπερατέρ μας έχουν συνηθίσει να δουλεύουν σε συνθήκες όπου τα ζώα ζουν ελεύθερα. Σεβόμαστε τα ζώα σε απόλυτο βαθμό. Κρατάμε τις αποστάσεις μας, αν και σε κάποιες περιπτώσεις οι αρκούδες ήρθαν από μόνες τους πολύ κοντά μας”.

Οι πρωταγωνιστές

Η επική ιστορία της οικογένειας των αρκούδων διανθίζεται από διάφορους χαρακτήρες. Πρόκειται για πραγματικά πλάσματα που το καθένα θα κάνει τα πάντα για να καταφέρει να επιβιώσει, ακόμη και αν κάτι τέτοιο πρόκειται να συμβεί εις βάρος κάποιων άλλων ειδών.

“Μετά από τόσους μήνες γυρισμάτων, ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι το κάθε ζώο είχε τη δική του προσωπικότητα” αναφέρει ο Adam Chapman. ένας από τους παραγωγούς. “Η κάθε αρκούδα μπορεί να συμπεριφερθεί κατά ένα συγκεκριμένο τρόπο ανάλογα με τις περιστάσεις. Επηρεάζονται άμεσα από το τοπίο, αλλά και τα άλλα ζώα γύρω τους. Έχουν πραγματικά εντυπωσιακά πολύπλοκους χαρακτήρες” καταλήγει.

Η SKY έγινε για πρώτη φορά μαμά. Καμιά φορά μπορεί να γίνει κάπως ανυπόφορη, αφού έχει να μεγαλώσει δυο μικρά άτακτα αρκουδάκια. Είναι μια δυνατή μητέρα με καλό χαρακτήρα, αλλά η ζωή στην Αλάσκα μπορεί να γίνει πολύ σκληρή. Η προστασία των παιδιών και η εύρεση τροφής εξαρτάται αποκλειστικά από εκείνη.

Μια αρκούδα συνήθως γεννά δυο ή τρία μωρά σε κάθε γέννα. Η πρώτη γέννα έρχεται όταν η μαμά αρκούδα φτάσει τα 8 ή 9 έτη.  Αναλαμβάνει την ανατροφή των μικρών για 3 ή και 4 χρόνια. “Από τις αρχές του Απριλίου έως και τα τέλη Οκτωβρίου, πρέπει να αρχίσει να βάζει κιλά, όχι μόνο για αυτήν, αλλά για να κορέσει την πείνα όλης της οικογένειας για τους επόμενους έξι μήνες” αναφέρει ο σκηνοθέτης Alastair Fothergill.

Πέρα από τους κινδύνους, όμως, που έχει να αντιμετωπίσει, η Sky περνάει και πολλές τρυφερές στιγμές με τα μικρά της. Ο τρόπος που παίζει μαζί τους, που τα σκουντάει, που παλεύει με αυτά, είναι πραγματικά απίστευτος.

Η AMBER είναι το κορίτσι της μαμάς. Αυτή η νεαρή αρκουδίτσα απολαμβάνει να σκαρφαλώνει στην πλάτη της μητέρας της και να κουρνιάζει δίπλα της, για να πάρει έναν χαλαρό υπνάκο. Μπορεί να θεωρήσει κάποιος, ότι η Amber είναι κάπως ντροπαλή, επειδή θέλει να βρίσκεται συνέχεια δίπλα στη Sky. Είναι όμως και πανέξυπνη, αφού παρακολουθεί κάθε κίνηση της μητέρας της και μαθαίνει τα κόλπα για να καταφέρει να επιβιώσει στην Αλάσκα. “Η Amber είναι το παιδί που κάθε γονιός ονειρεύεται” γελάει ο Chapman. “Προσέχει συνέχεια τι κάνει η μητέρα της. Ακούει προσεκτικά και κάποια στιγμή εμφανίζει τρομερά σημάδια ανεξαρτησίας”.

O SCOUT τρελαίνεται για περιπέτεια. Πρόκειται για ένα αρκουδάκι με οξυμένη περιέργεια που απολαμβάνει τους νέους ήχους, τα νέα οπτικά ερεθίσματα και τις χιλιάδες μυρωδιές της φύσης. Βέβαια, αυτή του η ακόρεστη όρεξη για εξερεύνηση, πιθανότατα, θα τον βάλει σε κάποιους μπελάδες. Το να είσαι τολμηρός είναι φυσιολογικό όταν είσαι μια μεγάλη αρκούδα, αλλά όταν είσαι μικρούλης σαν τον Scout, καλό είναι να συχνάζεις πιο κοντά στη μαμά σου.

“Ο Scout ξετρελαίνεται με τη φύση και όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω του” αναφέρει ο Scholey. “Κάθε μέρα δοκιμάζει και νέα πράγματα. Το περιβάλλον στην Αλάσκα είναι τόσο χαοτικό και μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει σύγχυση σε κάποιους, ειδικά όταν πρόκειται για ένα μικρό αρκουδάκι που κάνει τα πρώτα βήματά του”.

Στατιστικά περίπου το 1/3 των μικρών αρκούδων καταφέρνει να ενηλικιωθεί.

Ο MAGNUS είναι κάτι σαν βασιλιάς. Είναι η ογκωδέστερη αρκούδα στη «γειτονιά» και όλοι τον σέβονται. Καθώς οι αρσενικές αρκούδες αποτελούν απειλή για τα μικρά αρκουδάκια σαν την Amber και τον Scout, η Sky γνωρίζει καλά ότι ο Magnus έχει τον πρώτο λόγο όταν έρθει η ώρα του φαγητού. Έτσι, όσο η οικογένεια κρατάει τις αποστάσεις, η μεγαλόσωμη αρσενική αρκούδα δεν έχει κάποιο λόγο να τους βλάψει.

“Στις κοινωνίες των αρκούδων, όλα σχετίζονται με την κυριαρχία” σχολιάζει ο Scholey. “Οι μεγάλες αρκούδες κάνουν κουμάντο. Οι πιο πολλές αρκούδες θα δουν μια αρκούδα σαν τον Magnus και δεν θα κάνουν τίποτα. Ενώ, οι περισσότερες αρκούδες τρέχουν και προσπαθούν να πιάσουν κάποιο ψάρι, ο Magnus, απλά κάθεται και περιμένει την κατάλληλη στιγμή, για να πάρει σαν κύριος την τροφή από κάποιον άλλον” συμπληρώνει ο Chapman.

Ο CHINOOK είναι εξόριστος από την υπόλοιπη ομάδα. Συνέχεια τον προκαλούν οι υπόλοιπες αρσενικές αρκούδες και ειδικά ο Magnus. Πρόκειται για έναν γεννημένο μαχητή. Είναι ευάλωτος, πεινασμένος και αποτελεί μια διαρκή απειλή για τη Sky και τα μικρά της.

 Ο TIKAANI είναι ένας δολοπλόκος λύκος που σχεδιάζει συνέχεια μηχανορραφίες και παραμονεύει αδιάκοπα τις αρκούδες για κάποιο λάθος. Προσπαθεί να κλέψει κάποιο ψάρι από τις αρκούδες και εύχεται για κάποια ολιγωρία της Sky, για να αρπάξει ένα από τα μικρά της. “Ο Tikaani είναι παμπόνηρος και ραδιούργος”  λέει ο Chapman.

Η RAVEN είναι σύμμαχος της Sky. Το μαύρο πουλί υποδεικνύει στην καφέ αρκούδα το επόμενο γεύμα της και εκείνη την ανταμείβει με κάποια απομεινάρια που η Raven σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να βρει μόνη της.

Trivia/Fun facts:

-Τα διάσημα αρκουδάκια (teddy bears) που υπάρχουν σχεδόν σε κάθε παιδικό δωμάτιο εμφανίστηκαν στια αρχές του 1900 περίπου. Ήταν η στιγμή που ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Theodore Roosevelt έχοντας πάει για κυνήγι, αρνήθηκε να πυροβολήσει μια αρκούδα, αφού χαρακτήρισε μια τέτοια συμπεριφορά ως «αντιαθλητική». Οι σκιτσογράφοι της εποχής εμπνεύστηκαν από αυτήν τη συμπεριφορά και σχεδίασαν κάποιες αρκούδες. Κάποιοι έμποροι πήραν τα σχέδια και κατασκεύασαν τα πρώτα αρκουδάκια που τα ονόμασαν Teddy’s Bears (με την άδεια φυσικά του Roosevelt) εμπνεόμενοι από το όνομά του.  

-Πάμε για ένα καλό κοντινό. Οι παραγωγοί ποτέ δεν είχαν κινηματογραφήσει λύκους από τόσο κοντινή απόσταση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι λύκοι όλα αυτά τα χρόνια έχουν εξοικειωθεί με τους οδηγούς που συνόδευαν το συνεργείο και έχουν αντιληφθεί ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν αποτελούν κίνδυνο για εκείνους.

-Ψήνοντας το ψάρι στα χείλη: υπάρχουν διάφορες τεχνικές που χρησιμοποιούν οι αρκούδες, όταν ψαρεύουν. Μερικές επιλέγουν να βουτήξουν με την κοιλιά τους μέσα στο ποτάμι και να προσγειωθούν πάνω σε έναν ανυποψίαστο σολομό. Άλλες πάλι αρέσκονται στην κλασική μέθοδο. Συντονισμένες χεριές και δαγκωνιές, ώστε να πιάσουν το γεύμα τους. Κάποιες άλλες, τέλος, πιο δυνατές επιλέγουν να κλέψουν τα ψάρια από άλλες πιο αδύναμες.

-Ένα νεογέννητο αρκουδάκι ζυγίζει περίπου μισό κιλό. Μια μεσαία αρσενική αρκούδα μπορεί να φτάσει και τα 300 κιλά.

-Οι καφέ αρκούδες σκάβουν κάθε χρόνο το καταφύγιό τους και πέφτουν σε χειμερία νάρκη από το Νοέμβριο έως και τον Απρίλιο.

-Μπορείς να τρως ένα σάντουιτς με γαλοπούλα σε απόσταση δέκα μέτρων από μια καφέ αρκούδα και εκείνη να είναι απαθής, αφού δεν θεωρεί ούτε εσένα, αλλά ούτε και το σάντουιτς πηγή τροφής.

Διάρκεια: 78’  

Visit:

http://www.feelgoodentertainment.gr/

http://nature.disney.com/bears