«Δεν με ενδιέφερε ποτέ να δημιουργώ αγάλματα», είχε κάποτε δηλώσει ο Άντονι Γκόρμλι, «Ωστόσο με ενδιαφέρει ιδιαίτερα να αναρωτιέμαι κάθε φορά ποια είναι η φύση του χώρου μέσα στον οποίον τα ανθρώπινα όντα κατοικούν. Αυτό που θέλω να δείξω είναι το μέρος όπου το σώμα ήταν και όχι να παρουσιάσω το σώμα αυτό καθεαυτό.» Και όντως αν κοιτάξει κανείς το έργο του πολυβραβευμένου καλλιτέχνη θα δει μέσα από τις ανθρωπόμορφες φιγούρες να ξετυλίγεται μία εις βάθος εξερεύνηση της σχέσης μεταξύ χώρου και ανθρωπίνου σώματος. Μία εικαστική αναζήτηση που πολλές φορές επαναπροσδιορίζει τον ίδιο τον φυσικό χώρο που εκτίθενται τα γλυπτά του.

Courtesy ΝΕΟΝ

Μία ενδιαφέρουσα περιπέτεια

Γεννημένος στις 30 Αυγούστου του 1950 στο Λονδίνο, αρχικά αποφάσισε να σπουδάσει αρχαιολογία, ανθρωπολογία, και ιστορία της τέχνης στο Trinity College του Cambridge, γεγονός που τον έχει εφοδιάσει με μια βαθιά κατανόηση της ποικιλίας της ανθρώπινης φύσης και της καταγωγής της. Γρήγορα όμως τον τράβηξε ο κόσμος της τέχνης, καθώς το Cambridge ήταν ένας χώρος που τον έφερε σε επαφή με πολλούς καλλιτέχνες, όπως οι Michael Craig-Martin και Barry Flanagan. «Ήταν μία πολύ καλή γνωριμία με τον κόσμο της σύγχρονης τέχνης, ενώ παράλληλα τα μαθήματα με κράτησαν προσγειωμένο στο έδαφος. Το γεγονός πως διάβαζα κλασικά κοινωνικά ανθρωπολογικά κείμενα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο ώστε να κατανοήσω τις περίπλοκες κοινωνικές δομές».

Παρότι δεν ήταν γνωστός καλλιτέχνης, ξεκίνησε να κερδίζει αρκετά λεφτά ζωγραφίζοντας τοιχογραφίες σε νυχτερινά κέντρα και πάρτι. Έχοντας μαζέψει κάποιες οικονομίες αποφάσισε να κάνει ένα ταξίδι ζωής στην Ινδία και τη Σρι Λάνκα, ένα ταξίδι που του αποκάλυψε τι είναι προορισμένος να κάνει. Στην Ινδία νόσησε από τύφο, μελέτησε θεωρίες διαλογισμού με την καθοδήγηση ενός Βιρμανού μοναχού, και είχε σοβαρές σκέψεις να γίνει Βουδιστής μοναχός. Τελικά, τόσο μέσα από τα ταξίδια όσο και μέσα από τις εσωτερικές περιηγήσεις του, αποφάσισε να κάνει μία προσπάθεια και να κυνηγήσει το πραγματικό του όνειρο, να γίνει δηλαδή καλλιτέχνης.

Ο Antony Gormley στον αρχαιολογικό χώρο της Δήλου/ Φωτογραφία © Oak Taylor Smith | Courtesy ΝΕΟΝ

Αμέσως μετά την επιστροφή του από την Ινδία, ξεκίνησε να σπουδάζει Καλές Τέχνες και κάπως έτσι βρέθηκε στις πύλες των «Goldsmiths College» και «Slade School of Art», από όπου αποφοίτησε το 1979. Έκανε την πρώτη του ατομική έκθεση τρία χρόνια αργότερα στην γκαλερί Whitechapel και οι θεμέλιοι λίθοι για μία μοναδική καριέρα τέθηκαν! Στα φοιτητικά του χρόνια στα κολέγια «Goldsmiths» και «Slade», γνώρισε την επίσης ζωγράφο Vicken Parsons. Ήταν μία συνάντηση μαγική. Εκείνη, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, επηρέασε βαθιά το έργο του. Το 1980 παντρεύτηκαν και απέκτησαν τρία παιδιά.

Courtesy ΝΕΟΝ

Οι ανθρωπόμορφες φιγούρες

Τι κάνει όμως τις δημιουργίες του μοναδικές; Τα ανθρωπόμορφα γλυπτά του Άντονι Γκόρμλι μεταφέρουν συναισθήματα και ιστορίες βασισμένες στη γλώσσα του σώματος. Κουλουριάζονται από αγανάκτηση ή ξαπλώνουν στο πάτωμα εγκαταλελειμμένα, καλώντας το κοινό να σκεφτεί ξανά τη σχέση μεταξύ του δικού του σώματος και του περιβάλλοντα χώρου του. Η ατέρμονη πηγή έμπνευσης και δημιουργίας του Άντονι Γκόρμλι, το ανθρώπινο σώμα, παρουσιάζεται μέσα από δεκάδες διαφορετικές οπτικές στο έργο του ταλαντούχου καλλιτέχνη. Φτιαγμένα από υαλοβάμβακα ή από μέταλλο, σφυρηλατημένα από σύρμα ή συναρμολογημένα από ξύλινους κύβους, τα γλυπτά του Γκόρμλι αγγίζουν το καθένα διαφορετικές πλευρές του φυσικού μας σχήματος. Μεγάλης κλίμακας και μινιμαλιστικού ύφους, αφαιρώντας όλα όσα δεν είναι μέρος της αυθεντικής ουσίας της ανθρώπινης μορφής, το έργο του προσπαθεί να δώσει υλική υπόσταση στο μέρος της άλλης πλευράς της εμφάνισης του ανθρώπου, εκεί όπου ζει το πνεύμα του. 

Courtesy ΝΕΟΝ

Καλούπια

Ο Άντονι έχει χρησιμοποιήσει το δικό του σώμα για να δημιουργήσει καλούπια πάνω στα οποία έχουν βασιστεί πολλά έργα του. Η δημιουργία αυτών των καλουπιών δεν είναι κάτι απλό, καθώς το μοντέλο πρέπει να μείνει ακούνητο για πάνω από δύο ώρες. Είναι μία δοκιμασία τόσο πνευματική, όσο και φυσική. Ο ίδιος χρησιμοποιεί το δικό του σώμα γιατί αποτελεί, όπως έχει επισημάνει «την πλησιέστερη εμπειρία που έχω σε σχέση με την ύλη καθώς και το μοναδικό μέρος του υλικού κόσμου στο οποίο ζω μέσα.»

Courtesy ΝΕΟΝ

Η έκθεση στην Δήλο

Από τις αρχές Μαΐου ως και το τέλος Οκτωβρίου 2019, ο αρχαιολογικός χώρος της Δήλου φιλοξενεί τις ανθρωπόμορφες γλυπτικές εγκαταστάσεις του αναγνωρισμένου Βρετανού καλλιτέχνη, Άντονι Γκόρμλι (Antony Gormley). Στο πλαίσιο της έκθεσης SIGHT, 29 ανθρώπινες γλυπτές μορφές από σίδηρο και σε φυσική κλίμακα (οι τέσσερις από τις οποίες φιλοτεχνήθηκαν ειδικά για τη Δήλο), κάποιες όρθιες ή καθιστές κι άλλες σε ξαπλωτή θέση, «συμμετέχουν» στην πρώτη έκθεση σύγχρονης τέχνης, που πραγματοποιείται στον κορυφαίο αρχαιολογικό χώρο και μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Η μοναδικής σύλληψης εικαστική εγκατάσταση είναι προϊόν σύμπραξης του Οργανισμού ΝΕΟΝ με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, σε επιμέλεια της Ελίνας Κουντούρη, διευθύντριας του ΝΕΟΝ και της Iwona Blazwick, OBE, Διευθύντριας της Whitechapel Gallery του Λονδίνου. Και οι 29 μορφές έχουν τοποθετηθεί σε διάφορες θέσεις του νησιού, με τον επισκέπτη να καλείται να τις ανακαλύψει με τη βοήθεια έντυπου υλικού.

Δήλος – Courtesy ΝΕΟΝ

Στη βραχώδη ακτή, στο εσωτερικό του Μουσείου, στον λόφο του Κύνθου, στην Αγορά των Κομπεταλιαστών, στην είσοδο του Σταδίου, στη Σκηνή του Θεάτρου κι αλλού. Στόχος τα γλυπτά να «αποκαταστήσουν» την ανθρώπινη παρουσία και να δημιουργήσουν ένα φυσικό μονοπάτι, που οδηγεί πίσω στη μυθολογία και την ανθρώπινη δραστηριότητα του παρελθόντος της Δήλου.

Η έκθεση, που ξεκίνησε στις 2 Μαΐου, θα διαρκέσει ως τις 31 Οκτωβρίου 2019. Τα ανεπίσημα εγκαίνια θα γίνουν στις 18 Μαΐου (Διεθνής Ημέρα Μουσείων) και τα επίσημα τον Ιούνιο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.


Κεντρική φωτογραφία άρθρου: Copyrights © Culturenow.gr


Διαβάστε επίσης:

Εγκατάσταση σύγχρονης τέχνης στον αρχαιολογικό χώρο της Δήλου από τον Antony Gormley