Το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου αιώνα έφτασε επιτυχώς στο τέλος του! Η αυλαία έπεσε το βράδυ του Σαββάτου 21 Μαρτίου στο Ολύμπιον με την απονομή των βραβείων της διοργάνωσης. Μεγάλος νικητής αναδείχθηκε ο Ορλάντο φον Άινζιντελ, με το ντοκιμαντέρ «Virunga» και ο Νίκος Ασλανίδης με την «Παράδοξη Πατρίδα», που απέσπασαν τα Βραβεία Κοινού για καλύτερο ντοκιμαντέρ ξένης και ελληνικής παραγωγής αντίστοιχα.

Ρεπορτάζ Ελένη Τσόκα

Μετά απο ένα πολυσυλλεκτικό δεκαήμερο πρόγραμμα προβολών, το φεστιβάλ μας αφήνει με  δυνατές εντυπώσεις απο δυνατά ντοκιμαντέρ. Ταινίες τεκμηρίωσης απ’ολον τον κόσμο, αφιερώματα στο έργο των κινηματογραφιστών Χούμπερτ Ζάουπερ και Αλεξάντρου Σόλομον, «Ανατρεπτικές Φωνές του Γερμανικού Ντοκιμαντέρ» και εξηντα τρία (63) ελληνικά ντοκιμαντέρ είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε και να απολαύσουμε στη φετινή διοργάνωση.

Ο κόσμος της Θεσσαλονίκης αγαπά το φεστιβάλ και το πρακολουθεί χρόνια τώρα. Αυτό αποδεικνύουν οι μεγάλες ουρές που σχηματίζονται έξω απο τα εκδοτήρια στην πλατεία Αριστοτέλους και οι sold-out προβολές. Όπως ανακοίνωσε χθές στην τελετή λήξης ο καλλιτεχνικός διευθυντής και ιδρυτής του φεστιβάλ κ. Δημήτρης Ειπίδης «φέτος οι θεατές ξεπέρασαν τους 50.000». Είναι φανερό πως η ζωηρή ανταπόκριση του κόσμου είναι η κινητήριος δύναμη του φεστιβάλ.

O κ. Ειπίδης αφου ευχαρίστησε θερμά το κοινό, τους εθελοντές, τους συνεργάτες, τους χορηγούς και όλους τους φορείς έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης «στους κόλπους της οποίας γεννήθηκε το Φεστιβάλ». «Στις ειδικές μας προβολές παρουσιάσαμε το ντοκιμαντέρ Ιστορίες της Έκθεσης που καταγράφει τα 80 χρόνια της ιστορίας της. Αξίζει να τιμήσουμε τη ΔΕΘ με ένα βραβείο που σηματοδοτεί παράλληλα την έναρξη μιας νέας συνεργασίας μεταξύ μας, για τη στήριξη της Αγοράς του Φεστιβάλ». Ο κ. Εϊπίδης κάλεσε έπειτα στη σκηνή τον Πρόεδρο της ΔΕΘ, κ. Αναστάσιο Τζήκα, για να παραλάβει το βραβείο. Ο κ. Τζήκας μιλώντας εξ’ ονόματος της Δίοικησης της ΔΕΘ υποσχέθηκε να βοηθήσει το Φεστιβάλ να συνεχίσει την εξαιρετική δουλειά που κάνει, αναλαμβάνοντας νέες πρωτοβουλίες και νέες συνεργασίες με φορείς.

Αμέσως μετά ακολούθησε η απονομή των βραβείων. Τα δύο μεγάλα Bραβεια Κοινού FISCHER 2015:

Βραβεία Κοινού για ταινίες άνω των 45’

Για ξένη παραγωγή («Βραβείο Κοινού Πίτερ Ουιντόνικ») στην ταινία «Virunga» σε σκηνοθεσία του Ορλάντο φον Άινζιντελ απο την Μεγάλη Βρεατανία.

Το «Virunga» είναι ένα απο τα πέντε υποψήφια για Όσκαρ ντοκιμαντέρ, τα οποία επέλεξε η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου στην 87η τελετή απονομής των βραβείων για το χρυσό αγαλματίδιο στην κατηγορία του Καλύτερου Ντοκιμαντέρ. Σε εκτέλεση παραγωγής του Λεονάρντο ντι Κάπριο, το «Virunga» είναι ενα ντοκιμαντέρ γεμάτο ένταση και δυναμισμό. Ισορροπεί ανάμεσα στο οικολογικό ντοκιμαντέρ και το πολιτικό θρίλερ, θέτοντας στο επίκεντρο τον αγώνα μιας ομάδας ανθρώπων να προστατέψουν το ομώνυμο πάρκο στο Κονγκό, το οποίο αποτελεί μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ειναι φανερό οτι πρόκειται για μια ακριβή παραγωγή, πολυ προσεγμένη και τεχνικά αξεπέραστη. Ωστόσο, σε πολλά σημεία η δραματοποίηση και το στήσιμο των σκηνών μπορεί να αφαιρούν απο το ντοκιμαντέρ την αίσθηση της παρατήρησης του εδώ και τώρα.

Άνθρώποι που αγωνίζονται για την διατήρηση του πάρκου αυτού που δίνει ζωή σε χιλιάδες ζώα και ανθρώπους της περιοχή και ξένοι απο την Μ. Βρεατανία που έρχονται υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντα μεγάλων εταιρειών  που θέλουν να ισοπεδώσουν το πάρκο για να εγκαταστήσουν  επιχειρήσεις εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της περιοχής. Οι δύο αυτές ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους.  Οι ξένοι χωρίς κανέναν ενδοιασμό εκτοπίζουν απο την περιοχή χιλιάδες κατοιίκους ενώ τους πυροβολούν, τους σκοτώνουν και τους τραυματίζουν. Τα ζώα βρίσκονται και αυτά εκτεθειμένα στον κίνδυνο της εξόντωσης τους. Η αγάπη και η στοργή,όμως, δεν λείπουν. Οι φύλακες και φροντιστές του πάρκου αναπτύσσουν μια ιδαίτερη σχέση με τα ζώα, και κυρίως με τέσσερα γοριλάκια.  Γι’αυτά είναι διατεθειμένοι να δώσουν την ίδια τους τη ζωή.
H καταγραφή ή καλύτερα η κινηματογράφηση  όλων των παραπάνω καταφέρνει να είναι πιο δυνατή τεχνικα παρά επι της ουσίας επικοινωνιακά.

To βραβείο κοινού για ελληνική παραγωγή απονεμήθηκε στην ταινία «Παράδοξη Πατρίδα» σε σκηνοθεσία του Νίκου Ασλανίδη. Βασισμένος σε αληθινά γεγονότα, ο Νίκος Ασλανίδης κατέγραψε στο «Παράδοξη Πατρίδα» για τις πατρίδες ενός 80χρονου σήμερα Έλληνα, του Στάθη, ο οποίος την περίοδο της γερμανικής κατοχής, όταν οι ναζί επιτέθηκαν στο χωριό του και έκαψαν ζωντανούς συνολικά 353 κατοίκους (ανάμεσα τους η 28χρονη τότε μητέρα του, η γιαγιά του και τα τέσσερα αδέλφια του, ηλικίας από ενάμιση έως δέκα ετών) κατάφερε να γλιτώσει μαζί με τον πατέρα του.

Τα βραβεία κοινού, που αφορούν σε ταινίες κάτω των 45 λεπτών, απονεμήθηκαν στις ταινίες «Ολυμπία» του Σταύρου Ψυλλάκη (Ελλάδα) και «Φλόγα» των Dress Code (Νταν Κόβερτ και Αντρέ Αντρέεφ) μια συμπαραγωγή ΗΠΑ – Βουλγαρίας.

Η FIPRESCI απένειμε τα βραβεία της στις ταινίες «Αρκαδία Χαίρε» του Φίλιππου Κουτσαφτή (Ελλάδα) για ελληνική παραγωγή και «Κάθε Πρόσωπο Έχει Όνομα» σε σκηνοθεσία του Σουηδού Μάγκνους Γκέρτεν.

Για το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας, που απονέμεται σε ταινία της ενότητας «Ανθρώπινα Δικαιώματα», επελέγη η ταινία – ντοκιμαντέρ «Ασήμι Στο Νερό, Αυτοπορτρέτο Της Συρίας» σε σκηνοθεσία Οσάμα Μοχάμεντ και Ουϊάμ Σιμάβ Μπεντιρξάν (Γαλλία – Συρία).

Το βραβείο «Docs in Progress 2015» της Αγοράς του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι χορηγία της εταιρείας post-production 2|35 και μεταφράζεται σε 15.000 ευρώ σε υπηρεσίες και απονεμήθηκε ομόφωνα στην ταινία «Ο Πιο Μακρύς Δρόμος», με το σκεπτικό πως «οι δοκιμασίες των κεντρικών χαρακτήρων, δυο νεαρών αντρών, μας συγκινούν και αποκαλύπτουν το ταλέντο της σκηνοθέτιδος η οποία άγγιξε τις καρδιές μας. Το υλικό που είδαμε αποτυπώνει με εντιμότητα το ανθρώπινο πρόσωπο μιας σύγχρονης τραγωδίας πολέμου, μετανάστευσης και κρίσης της ευρωπαϊκής κοινωνίας».

Η βραδιά έκλεισε με την προβολή της ταινίας «Virunga».