«Είμαι δημοσιογράφος, ούτε δικαστήριο ούτε εισαγγελέας.
Περιορίζομαι στην αναφορά των γεγονότων.
Των γεγονότων: όπως έχουν, όπως είναι.
Φαίνεται εύκολο, αλλά εδώ είναι το πιο δύσκολο πράγμα.
Κι έχει το μεγαλύτερο κόστος.»

Η «Άννα Πολιτκόφσκαγια – ένα θεατρικό υπόμνημα» είναι μια παράσταση-ντοκουμέντο, που μιλάει για την πραγματική ιστορία της ατρόμητης Ρωσίδας δημοσιογράφου Άννας Πολιτκόφσκαγια (1958 – 2006), μέσα από μία αγωνιώδη και καταιγιστική ροή εικόνων και ιστορικών γεγονότων. Βασισμένο σε ρεπορτάζ, συνεντεύξεις και συνομιλίες της δημοσιογράφου, το έργο του θεατρικού συγγραφέα Στέφανο Μασσίνι (βραβευμένου με Tony το 2022 για το έργο του Η τριλογία των Λήμαν Μπράδερς), αναπόφευκτα εγείρει παραλληλισμούς με γεγονότα που βιώνουμε σήμερα, όπως την εισβολή στην Ουκρανία και τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων.

Η Άννα Πολιτκόφσκαγια, ερευνητική δημοσιογράφος της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Novaya Gazeta, κατέκρινε ατρόμητα το Κρεμλίνο εκθέτοντας τις βαρβαρότητες εναντίον αμάχων κατά το δεύτερο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Τσετσενίας. Οι αποκαλύψεις τις για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το ρωσικό στρατό, από τις υποστηριζόμενες από τη Μόσχα τσετσενικές αρχές, αλλά και τους αυτονομιστές αντάρτες, την έφεραν στο στόχαστρο όλων. Η Πολιτκόφσκαγια δεχόταν συχνά απειλές κατά τη ζωή της αλλά και πράξεις βίας εναντίον της, όπως εικονικές εκτελέσεις και απόπειρες δηλητηρίασης. Δολοφονήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2006 στο ασανσέρ της πολυκατοικίας όπου διέμενε. Μετά από αλλεπάλληλες δίκες καταδικάστηκαν οι δράστες της δολοφονίας, αλλά οι ηθικοί αυτουργοί δεν αποκαλύφθηκαν ποτέ.

Στην παράσταση, η δημοσιογραφική πέννα της Πολιτκόφσκαγια, που έγραφε γεγονότα που ενοχλούσαν πολλούς, συναντά την ποιητική θεατρική δομή του Μασσίνι, συνθέτοντας ένα κείμενο επίκαιρο και επείγον. Το έργο δε διστάζει να θίξει θέματα όπως το θάρρος και η αντίσταση που χρειάζεται ο σημερινός πολίτης, η ελευθερία του Τύπου, οι επιπτώσεις του πολέμου και η δημοκρατία. Η παράσταση ανεβαίνει από μια ομάδα βραβευμένων δημιουργών, σε σκηνοθεσία Διομήδη Κουφτερού και ερμηνεία της Έλενας Αγαθοκλέους.

Όπως λέει ο σκηνοθέτης, «σκεφτόμασταν πώς μπορούμε να αντιδράσουμε σε αυτή τη δημοκρατική κατρακύλα που βιώνουμε. Σε μια κατάσταση όπου οι θεσμοί καταρρέουν, όπου οι δημοσιογράφοι δεν μπορούν να γράψουν ελεύθερα, απειλούνται, αυτολογοκρίνονται και περιορίζονται. Οι καλλιτέχνες δεν είμαστε πολιτικοί βέβαια, αλλά όπως και οι δημοσιογράφοι αναρωτιόμαστε διαρκώς για το κόστος του να λέμε την αλήθεια ή του να σιωπούμε. Το έργο που επιλέξαμε να παρουσιάσουμε λειτουργεί για εμάς σαν μια υπενθύμιση, μια γνωστοποίηση, μια παράθεση στοιχείων με θεατρικά μέσα. Η πρόσφατη εισβολή στην Ουκρανία το καθιστά πιο επίκαιρο από ποτέ, καθώς το κείμενο μιλά πλέον πιο άμεσα και για γεγονότα σημερινά. Ταυτόχρονα όμως μιλά και για την τόλμη, την αντοχή, για την παρρησία που χρειάζεται ο σημερινός πολίτης μπροστά στην εξουσία.»

Συντελεστές:

  • Μετάφραση: Ράνια Ιακώβου
  • Σκηνοθεσία: Διομήδης Κουφτερός
  • Επί σκηνής: Έλενα Αγαθοκλέους
  • Σκηνογραφία: Ελένη Ιωάννου
  • Σχεδιασμός φωτισμών: Καρολίνα Σπύρου
  • Μουσική: Αντώνης Αντωνίου
  • Προβολές: Χάρης Βαρέλιας
  • Σύμβουλος Κειμένου: Antonio Palumbo
  • Γραφιστικά: Πόπη Πισσούριου
  • Παραγωγή: Campos Culture and Arts

Οι παραστάσεις διοργανώνονται στην Αθήνα από την Campos Culture and Arts, σε συνεργασία με το Σπίτι της Κύπρου και το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και με τη στήριξη του Υφυπουργείου Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.