Η φωτογραφική έκδοση Αλβανία του Γιάννη Δήμου, κυκλοφορεί από την Apeiron Photos με εισαγωγικό σημείωμα από τον Ισμαήλ Κανταρέ. Πρόκειται για μια διαφορετική δουλειά που αναδεικνύει το εύρος και την ποιότητα της φωτογραφικής ματιάς του Δήμου.
Σαράντα-πέντε χρόνια σταλινικής δικτατορίας και διεθνούς απομόνωσης έκαναν την Αλβανία του 20ου αιώνα, μια χώρα χωρίς εικόνες. Παρά την εγγύτητά της Αλβανίας με την Ιταλία και την Ελλάδα, έμοιζε για πολύ καιρό λες και οι Αλβανοί δεν είχαν άλλα πρόσωπα, πόλεις ή ζωές εκτός από εκείνα που όριζε η κρατική γραμμή και προπαγάνδα, που έτρεφε διαρκώς ο Enver Hoxha και η δικτατορία του.
Η κατάρρευση του καθεστώτος στις αρχές του 1990 οδήγησε τον Γιάννη Δήμου, αρχικά με τον μανδύα του τουρίστα, σε μια διακριτική καταγραφή της αλλαγής στις πόλεις και στα χωριά της Αλβανίας, στην οποία επέστρεψε αρκετές φορές στη συνέχεια ως ανταποκριτής. Ο Δήμου επέλεξε να καταγράψει αυτή την μεταβατική περίοδο για την Αλβανία σε χρώμα.
Παρ’ όλες τις δυσκολίες, αυτός ο ‘τουρίστας’ ενδιαφερόταν πολύ περισσότερο για τις σκηνές δρόμου από οτι για τα τοπία, καταγράφοντας με μεγάλη προσοχή και ενδιαφέρον την ατμόσφαιρα της μεταβατικής φάσης της χώρας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Παρακινούμενος από εκλεπτυσμένη περιέργεια και ουσιαστική συμπάθεια για τους ανθρώπους που γνώριζε, ο Δήμου υπερέβει τις δυσκολίες των σκηνών που πολλές φωτογραφίες απεικονίζουν μεταφέροντας τόσο το δράμα –πολιτικές συναντήσεις, εξεγέρσεις, σκηνές εξορίας- όσο και την μονότονη καθημερινότητα μιας ιστορίας και μιας δημοκρατίας εν τη γενέση της.
Η δύναμη της φωτογραφικής καταγραφής του Δήμου έγκειται στη βεβαιότητα με την οποία αφήνει τον θεατή ότι πραγματικά “βλέπει” τα γεγονότα να εξελίσσονται μπροστά του, ότι καταλαβαίνει τα αισθήματα και τις σκέψεις των ανθρώπων καθώς η χώρα τους δοκιμάζει τα προνόμια και τις δυσκολίες της ελευθερίας στην πράξη, και ότι τελικά αναγνωρίζει τις ανεπαίσθητες, λεπτές αποχρώσεις των μικρών στιγμών της Αλβανίας προς την αναγέννηση.
