Με αφορμή την Επέτειο των 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή, γεννήθηκε και εξελίχθηκε η ιδέα μιας ομαδικής εικαστικής και συμβολικής εγκατάστασης, βασισμένης σε είκοσι δύο συνομιλίες συλλεκτικών παλαιών ενδυμάτων και εξαρτημάτων ένδυσης με είκοσι δύο σύγχρονα εικαστικά έργα.

Με την επιθυμία μιας γόνιμης και μη συμβατικής συνεργασίας, η Ίρις Κρητικού και η Χριστίνα Τζαμάλα ανασκάπτουν τις μονάκριβες συλλογές της Χριστίνας Τζαμάλα και επιλέγουν από κοινού ενδύματα, κεντήματα, κοσμήματα και εξαρτήματα ενδυμάτων από τη Μικρά Ασία, την Κεντρική και τη Νησιωτική Ελλάδα, επιθυμώντας να ακολουθήσουν τα ίχνη μιας σπαρακτικής ιστορικής περιπλάνησης. Έμφαση στην επιλογή που πραγματοποιήθηκε, δίνεται τόσο σε αντικείμενα από τη Μικρά Ασία, όσο και σε επιλεγμένες φορεσιές, κοσμήματα και εξαρτήματα από περιοχές της υπόλοιπης Ελλάδας όπου οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία επέλεξαν να εγκατασταθούν, αναζητώντας μια νέα πατρίδα. Αδριανούπολη, Ικόνιο, Μυτιλήνη, Θράκη, Ήπειρος, Μακεδονία, Θεσσαλία, Αττική, Κρήτη και Κύθηρα είναι μερικοί από τις αφετηρίες και τους προορισμούς που ανιχνεύονται και μνημονεύονται στο παρόν αφήγημα.

Στο πλαίσιο της Επετείου Μνήμης των 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή, προσκαλέσαμε διακεκριμένους εικαστικούς και σχεδιαστές να προχωρήσουν στη σύσταση ενός οργανικού διαλόγου με εικαστικές, πλαστικές και συμβολικές αναφορές στα επιλεγμένα από τους ίδιους παλαιά ενδύματα και τα εξαρτήματά τους.

Άλλα από τα συνδυαζόμενα με τα αρχειακά σύγχρονα έργα έχουν δημιουργηθεί στο παρελθόν και αντιστοιχήθηκαν από την Ίριδα Κρητικού με κάποια από τα προτεινόμενα από τη συλλέκτρια και άλλα δημιουργήθηκαν εξαρχής για τις ανάγκες της έκθεσης.

Η θέληση των Μικρασιατών να ξανασταθούν στα πόδια τους, αποδείχθηκε καταλυτική για τη νέα αρχή τους στην Ελλάδα. Σύντομα οι νέες προσφυγικές κοινότητες που δημιουργήθηκαν, διεκδίκησαν μια καινούρια ζωή, διατηρώντας άθικτη την πέρα μνήμη. Συνομιλώντας με σεβασμό και οπτική συνέπεια με τα ιστορικά εκθέματα, τα σύγχρονα έργα καλούνται να πλαισιώσουν ένα αφήγημα τρυφερής πρώτης ύλης και άσβεστης μνήμης.

Υφασμένες, κεντημένες και χυτευμένες ιστορίες περιπλάνησης, αιωρούμενα υφασμάτινα και χάρτινα παραμυθητικά έργα, ανεμιζόμενες μεταξωτές πουκαμίσες, γιορντάνια και τεπελίκια, κεντητά γιλεκάκια, βελούδινα πασουμάκια με τριαντάφυλλα, ασπρόρουχα και κεντίδια διασωσμένα από ερμάρια που έμειναν πίσω, ιστορίες μετάβασης και οικογενειακά κειμήλια διαφύλαξης από γενιά σε γενιά, ίχνη προσφύγων και ονείρων, συμμετέχουν σε μια επιτόπια ολιγοήμερη αυτοσχέδια αφήγηση συλλογικής μνήμης, γεωγραφικής και ψυχικής περιπλάνησης.

Στην έκθεση συμμετέχουν: Δάφνη Βαλέντε, Μαίρη Γαλάνη-Κρητικού, Μαρία Γέρουλα, Ανδρομάχη Γιαννοπούλου, Ειρήνη Γκόνου, Μαρία Διακοδημητρίου, Σταυρούλα Καζιάλε, Δέσποινα Καλλιγά, Πάνος Καρδάσης, Μάρω Κορνηλάκη, Δήμητρα Κωνσταντινίδη, Τάσος Λιακόπουλος, Λυδία Μαργαρώνη, Μηνάς Μαυρικάκης, Κλάρα Πουλαντζά, Μιχάλης Σακαλής, Ιφιγένεια Σδούκου, Ζωή Σεκλειζιώτη, Ελένη Σιούστη, Ιωάννα Τερλίδου, Κωνσταντίνα Τζαβιδοπούλου, Νίκος Τριανταφύλλου.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Σταυρούλα Καζιάλε | ANDRIANOUPOLI