“50/50 Ισότητα και στον κινηματογράφο” στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το WIFT GR (Women in Film and Television Greece), με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Σουηδίας και του Σουηδικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου, παρουσιάζουν το αφιέρωμα “50/50 Ισότητα και στον κινηματογράφο” στις 7-9 Απριλίου 2017, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος με ελεύθερη είσοδο.

Η έναρξη θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή με την σουηδική ταινία Αγνή (Pure) της Lisa Langseth, όπου η Αlicia Vikander ενσαρκώνει μια 20χρονη που σαγηνεύεται από την κλασική μουσική αλλά και από έναν μεγαλύτερό της παντρεμένο μαέστρο και φτάνει στα άκρα. H παραγωγός της ταινίας Helen Ahlsson* θα παρευρεθεί στην προβολή για να συνομιλήσει με το κοινό, αλλά και να συμμετάσχει στην συζήτηση που θα προηγηθεί (Παρασκευή 7/4, 7 μ.μ.), με θέμα τις έμφυλες ανισότητες που επικρατούν στον οπτικοακουστικό χώρο.

Η εισήγησή της Helen Ahlsson (η οποία είναι και Film Commissioner στο Σουηδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου), αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς θα περιγράψει το πώς πέτυχαν στην Σουηδία την ισότιμη (σχεδόν 50/50) εκπροσώπηση των γυναικών στο σινεμά, την στιγμή που στις περισσότερες χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, όπου δεν υπάρχουν καν στατιστικά στοιχεία) οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται. Αξίζει να αναφέρουμε πως την ισότιμη εκπροσώπηση και των δύο φύλων οι Σουηδοί δεν την πέτυχαν εφαρμόζοντας την ποσόστωση, αλλά μέσω της εκπαίδευσης και της αλλαγής νοοτροπίας…

Στην συζήτηση θα συμμετάσχουν ακόμα οι Όλγα Μαλέα, σκηνοθέτης και μέλος του ΔΣ του νεοσύστατου WIFT GREECE, Μαρία Κομνηνού, Γενική Γραμματέας του ΔΣ της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, και Βάλερυ Κοντάκος, παραγωγός και μέλος του WIFT GR. Συντονίζει η δημοσιογράφος Ευάννα Βενάρδου.

*Η Helen Ahlsson συμμετέχει στο τριήμερο με μια ακόμα ταινία ντοκιμαντέρ που συν-σκηνοθέτησε με την Lisa Munthe, το Μπρα ντε φερ από τη Μοναξιά (Armwrestler from Solitude) με ηρωίδα μια νεαρή σουηδέζα πρωταθλήτρια του μπρα ντε φερ.

Το αφιέρωμα περιλαμβάνει άλλες τρεις ταινίες:

– Σε πανελλαδική πρεμιέρα την πολυαναμενόμενη ινδική ταινία Κραγιόν κάτω από τη μπούργκα (Lipstick Under My Burkha)   της Alankrita Shrivastava, που ήρθε αντιμέτωπη με την λογοκρισία στην χώρα της καθώς προσεγγίζει με τόλμη τις μικρές επαναστατικές πράξεις των τεσσάρων ηρωίδων της που ασφυκτιούν κάτω από την μπούργκα. Το φιλμ  της ταλαντούχας νεαρής σκηνοθέτριας, έκανε μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό παρά την απαγόρευσή του στην Ινδία.

–  Το ντοκιμαντέρ Η συμμορία του Burlesque (Leage of Exotique Dancers) της Rama Rau από τον Καναδά που μας συστήνει μερικές σταρ του μπουρλέσκ, ηλικιωμένες σήμερα, που μεσουράνησαν την χρυσή εποχή του ’50 αλλά αντιμετώπισαν τον σεξισμό και τις προκαταλήψεις. Η προβολή γίνεται σε συνεργασία με το Exile Room που πρόσφατα συμπεριέλαβε το ντοκιμαντέρ στο αφιέρωμά του Girl Power!

– Και τέλος, το πολυβραβεμένο ντοκιμαντέρ της Ευαγγελίας Κρανιώτη Exotica, Erotica, Etc. Η φωτογράφος και εικαστικός ολοκλήρωσε την ταινία σε διάστημα εννέα ετών, στη διάρκεια των οποίων μπάρκαρε δώδεκα φορές σε ελληνικά πλοία και έπιασε λιμάνι σε είκοσι χώρες -μόνη γυναίκα πάνω σε τάνκερ, φορτηγά και container ships…

Αξίζει να αναφέρουμε πως η Γενική Γραμματεία Ισότητας έχει στο παρελθόν διοργανώσει με μεγάλη επιτυχία ανάλογες κινηματογραφικές εκδηλώσεις, όπως το Πανόραμα με επίκεντρο την βία κατά των γυναικών και το αφιέρωμα «Αρσενικό-Θηλυκό» σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

Αφορμή για το φετινό αφιέρωμα, αποτέλεσε η δημιουργία μιας ομάδας εργασίας στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, υπό την εποπτεία του Eurimages, που έχει βάλει στο τραπέζι το καυτό θέμα της υποεκπροσώπησης των γυναικών στον κινηματογράφο. Το θέμα, απασχόλησε την ομάδα  τον περασμένο Δεκέμβριο στο Παρίσι, ενώ αυτές τις μέρες συνεδριάζει και πάλι στο Στρασβούργο, με την συμμετοχή εκπροσώπων από 15 χώρες αλλά και παρατηρητές/παρατηρήτριες από διάφορους οργανισμούς. Την Ελλάδα εκπροσωπεί το αρμόδιο στέλεχος της Γενικής Γραμματείας Ισότητας για θέματα φύλου και πολιτισμού Κατερίνα Μπαρτζώκα, ενώ τον Δεκέμβριο τη Σουηδία εκπροσώπησε η Helen Ahlsson. Oι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες ετοιμάζουν μια σύσταση προς τους αρμόδιους υπουργούς του Συμβουλίου της Ευρώπης με στόχο τον περιορισμό της ανισομερούς εκπροσώπησης των δύο φύλων στην ευρωπαϊκη οπτικοακουστική βιομηχανία (σινεμά, τηλεόραση, βιντεοπαιχνίδια κλπ).

ΤΑΙΝΙΕΣ

Αγνή Pure

Mυθοπλασία, Σουηδία, 2010, 101’

Σκηνοθεσία: Lisa Langseth | Σενάριο: Lisa Langseth | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Simon Pramsten | Ηθοποιοί: Alicia Vikander, Samuel Fröler, Josephine Bauer | Παραγωγή: Helen Ahlsson

Η Καταρίνα είναι 20 ετών. Με ένα προβληματικό παρελθόν σε ένα μίζερο προάστιο, η ζωή της μοιάζει να είναι ήδη βαλτωμένη –μέχρι που ανακαλύπτει τη μουσική. Όλα αλλάζουν όταν ακούει το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ στο Concert Hall του Γκέτεμποργκ που ξεκλειδώνει την ψυχή της και της ανοίγει καινούργιους κόσμους. Αισθάνεται πως πρέπει να αλλάξει τη ζωή της και να αποδράσει το συντομότερο από την άσχημη καθημερινότητά της, αλλά ο δρόμος που καλείται να ακολουθήσει προκύπτει ολισθηρός, στρωμένος με ψέματα και προδοσία, καθώς η ηρωίδα συνάπτει μία επικίνδυνη σχέση με έναν παντρεμένο διευθυντή ορχήστρας. Όμως η Καταρίνα είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα ώστε να κατακτήσει τη νέα ταυτότητα που τόσο επιθυμεί.

Μπραντεφέρ από τη Μοναξιά Armwrestler from Solitude

Ντοκιμαντέρ, Σουηδία, 2004, 78’

Σκηνοθεσία: Lisa Munthe, Helen Ahlsson | Σενάριο: Lisa Munthe, Helen Ahlsson | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ewa Cederstam, Helen Ahlsson, Simon Pramsten | Ηθοποιοί:  Heidi Andersson, Kent Andersson | Παραγωγή: Helen Ahlsson

Το χωριουδάκι «Μοναξιά» στον μακρινό βορρά της Σουηδίας έχει 16 κατοίκους. Όλοι και όλες είναι μέλη της ίδιας οικογένειας και το χωριό θα μπορούσε να είναι πανομοιότυπο με δεκάδες άλλα. Μόνο που παρουσιάζει μία ιδιαιτερότητα: όλοι και όλες οι κάτοικοί του μοιράζονται το ίδιο, μάλλον ασυνήθιστο, πάθος για το μπράντεφερ. Ανάμεσά τους και η 23χρονη Heidi Andersson, τέσσερις φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια. Το συντροφικό πνεύμα στο χωριό, έχει διδάξει στην Heidi πως «μόνη είμαι δυνατή, μπορώ να φτάσω μακριά. Αλλά μαζί είμαστε δυνατότεροι, μπορούμε να φτάσουμε μακρύτερα». Όλο το χωριό την υποστηρίζει καθώς η νεαρή κοπέλα παλεύει με τα μπράτσα της εναντίον όλου του κόσμου. Ένα ντοκιμαντέρ με χιούμορ και τρυφερότητα.

Exotica, Erotica, Etc.

Ντοκιμαντέρ, Γαλλία, 2015, 73’

Σκηνοθεσία: Ευαγγελία Κρανιώτη | Σενάριο: Ευαγγελία Κρανιώτη | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ευαγγελία Κρανιώτη | Παραγωγή: Aurora films, με την υποστήριξη της Region Ile-de-France, του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου και του Fonds de Dotation Agnes b.

Η ταινία ολοκληρώθηκε σε διάστημα εννέα ετών, στη διάρκεια των οποίων η εικαστικός και φωτογράφος Ευαγγελία Κρανιώτη μπάρκαρε δώδεκα φορές σε ελληνικά πλοία και έπιασε λιμάνι σε είκοσι χώρες. Ούσα  η μόνη γυναίκα πάνω σε τάνκερ, φορτηγά και container ships, η σκηνοθέτιδα διέπλευσε τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, ταξίδεψε στον Ατλαντικό, στα Στενά του Μαγγελάνου και στον Ειρηνικό, από τον Παναμά ως τη Βαλτική, και από εκεί μέχρι τον Βόρειο Πόλο και την Ασία, ακολουθώντας Έλληνες ναυτικούς και παρακολουθώντας με ευαισθησία τους φευγαλέους ή ισόβιους έρωτες που εμπνέει η μοναξιά της θάλασσας. Μία ταινία με εικαστική αξία και μουσική που στοιχειώνει σαν το τραγούδι των σειρήνων, εμπνευσμένη από το ταξίδι του Οδυσσέα αλλά και τους στίχους του Καββαδία.

Κραγιόν κάτω από τη μπούργκα Lipstick Under My Burkha   

Μυθοπλασία, Ινδία, 2016, 117’

Σκηνοθεσία: Alankrita Shrivastava| Σενάριο: Gazal Dhaliwal, Suhani Kanwar | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Akshay Singh| Παραγωγή: Prakash Jha

Η ταινία καταγράφει τις κρυφές ζωές τεσσάρων γυναικών ηλικίας 18 έως 55 ετών σε μία μικρή πυκνοκατοικημένη πόλη της Ινδίας. Αν και νοιώθουν παγιδευμένες στην κοινωνία που τους καταπιέζει, οι τέσσερις αυτές γυναίκες διεκδικούν την εκπλήρωση των επιθυμιών τους μέσα από μικρές γενναίες πράξεις και μυστικές εξεγέρσεις ενάντια σε δεσποτικούς συζύγους και κλειστοφοβικές κοινωνίες. Παρά τη μεγάλη επιτυχία της στο εξωτερικό, η ταινία απαγορεύτηκε στην Ινδία με το σκεπτικό πως είναι «γυναικοκεντρική», περιλαμβάνει «σεξουαλικές σκηνές» και «ακουστική πορνογραφία». Σύμφωνα με τη σκηνοθέτιδα «αυτό που ουσιαστικά μας λένε είναι πως οι δικές μας φωνές δεν μετρούν».

Η Συμμορία του Burlesque  League of Exotique Dancers

Ντοκιμαντέρ, Καναδάς, 2016, 90’

Σκηνοθεσία: Rama Rau | Σενάριο: Rama Rau | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Iris Ng | Παραγωγή: Ed Barreveld

Η σκηνοθέτιδα Rama Rau ανεβάζει και πάλι στη σκηνή εννιά από τις πιο θρυλικές περφόρμερ του Μπουρλέσκ. Ηλικίας 65 έως 86 ετών σήμερα, οι πληθωρικές ηρωίδες του ντοκιμαντέρ, μεσουράνησαν στο παιχνίδι του υπαινιγμού και της αποπλάνησης, από τη χρυσή εποχή της δεκαετίας του ’50, μέχρι και την παρακμή του είδους, στα τέλη του ’70. Είκοσι ή και τριάντα χρόνια μετά την τελευταία τους εμφάνιση στη σκηνή, φορούν και πάλι τα τολμηρά τους κοστούμια και αφηγούνται στην κάμερα απολαυστικές ιστορίες από την εποχή της μεγάλης τους δόξας, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τον ρατσισμό, τον σεξισμό και τις προκαταλήψεις που αντιμετώπισαν πίσω από το αστραφτερό γκλίτερ και τα φτερά των (λιγοστών) ενδυμάτων τους. Αμετανόητες μέχρι τέλους, δίνουν τη δική τους αποστομωτική εκδοχή στο τί εστί φεμινισμός.

Στο αφιέρωμα θα προβάλλονται δύο ταινίες καθημερινά, με ελεύθερη είσοδο.