16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Η συνέχεια του φεστιβάλ

Και το πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του 16ου Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21ου αιώνα συνεχίζει να συγκεντρώνει κόσμο στις κινηματογραφικές αίθουσες και τους χώρους εκδηλώσεων και συζητήσεων.

Δημιουργοί, κινηματογραφιστές, δημοσιογράφοι και κοινό όλες τις μέρες του Φεστιβάλ βρίσκονται σε μια διαρκή διαδικασία ανταλλαγής και διαλόγου που δίνει ένα ιδαίτερο και πολύ έντονο παλμό στην ζωή της πόλης αυτές τις μέρες.

Για πάμε λοιπόν μια βόλτα απο Θεσσαλονίκη  για να δούμε τι έγινε αυτές τι μέρες στο φεστιβάλ:

Προβολές, προβολές και πάλι προβολές. Ντοκιμαντέρ ξένα και ελληνικά παίζονται όλες τι μέρες σε όλες τις αίθουσες και άνθρωποι όλων των ηλικιών έρχονται με εισιτήρια και καρτούλες στα χέρια για να δούν και να κάνουν ερωτήσεις. Σκηνοθέτες κάθονται μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ τους για να λύσουν απορίες, να περιγράψουν τα γυρίσματα, να διηγηθούν τις ιστορίες τους. Τα ντοκιμαντέρ είναι τόσα πολλά που δεν προλαβαίνει κανείς να τα παρακολουθήσει όλα.

Το χαμένο σήμα της δημοκρατίας του Γιώργου Αυγερόπουλου για το κλείσιμο της ΕΡΤ, Η νονά του Στέλιου Κούλογλου για την άνοδο και την κυριαρχία της Άνγκελα Μέρκελ, το Kismet της Νίνας-Μαρίας Πασχαλίδου για τις τουρκικές σαπουνόπερες και την χειραφέτηση που έφεραν στο γυναικείο πληθυσμό των Βαλκανίων και κυρίως της Μέσης Ανατολής, Τα δολλάρια του Αγίου της Αύρας Γεωργίου, ένα λαογραφικό ντοκιμαντέρ για την αρμονική συνύπαρξη τσιγγάνων και αυτόχθονων στην περιοχή του Μεσολογγίου, είναι μερικά μόνο απο τα ελληνικά ντοκιμαντέρ που προβλήθηκαν φέτος στο φεστιβάλ. Αλλα αυτό που δεν γίνεται να αφήσουμε με τίποτα  απ’εξω είναι το Lost in the Bewilderness της Αλεξάνδρας Άνθονυ, ένα πραγματικό αριστούργημα που βασίζεται στην πραγματική ιστορία του ξαδέλφου της σκηνοθέτιδας, που απήχθη σε ηλικία πέντε ετών απο την Ελλάδα και εντοπίστηκε πριν απο τα δέκαταέκτα γενέθλια του στις ΗΠΑ. Η υπόθεση μάλιστα τότε είχε πάρει διεθνείς διαστάσεις.

Τέλος, το Yusef’s song του Κώστα Πλιάκου και Μοχάμεντ Μπεν γκούζι για την μετα-επαναστατική Λιβύη άφησε πολύ καλές εντυπώσεις και κριτικές και προβληματισμούς για το θέμα που αγγίζει, αυτό της επανάστασης και της ζωής μετά απ’αυτήν.

Να μην μιλήσουμε καθόλου για τα ξένα; Ούτε αυτό γίνεται. Το Ταξίδι στο πιο ασφαλές μέρος του κόσμου απο τον Ελβετό κινηματογραφιστή Έντγκαρ Χάγκεν μας ταξίδεψε σε όλα τα μέρη του κόσμου που τα πυρηνικά απόβλητα «ψάχνουν» εναγωνίως να θαφτούν. Εδώ γίνομαστε παρατηρητές στην ανησυχία των μεγάλων και πλούσιων κρατών που παράγουν πυρηνική ενέργεια και αναζητούν ένα μέρος για να κρύψουν το κακό που δημιούργησαν μόνοι τους. Το Τσαπουλτζού: Φωνές απο το Γκεζί μιας πενταμελούς ομάδας ιταλών κινηματογραφιστών μας μεταφέρει στις διαμαρτυρίες των Τούρκων πολιτών κυρίως σε Κωσταντινούπολη αλλά και αλλού με αφορμή την απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν να μετατρέψει το πάρκο Γκεζί σε εμπορικό κέντρο. Λογοκρισία, αντίσταση, social media, βίαιη καταστολή απασχολούν τους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ.

Η καλή μας Φρίντα του Ράιαν Ουάιτ είναι η γραμματέας των Beatles που μας ξεναγεί στο παρασκήνιο της θρυλικής μπάντας στα χρόνια του Beatlemania και όχι μόνο. Οι Αγώνες του Πούτιν του Αλεξάντερ Γκεντέλεβ περιγράφει την ανεξέλεγκτη διαφθορά και την σπατάλη του μεγαλύτερου ποσού χρημάτων που δαπανήθηκαν ποτέ για Ολυμπιακούς αγώνες. Είναι οι χειμερινοί αγώνες στο τουριστικό θέρετρο της Ρωσίας, το Σότσι. Και η λίστα είναι ακόμη μεγάλη.

Δύο πολύ καλά αφιερώματα παίζουν επίσης αυτές τις μέρες στο φεστιβάλ και οι λάτρεις του ντοκιμαντέρ είναι κάθε φορά εκεί. Το ένα είναι στον Καναδέζο σκηνοθέτη και μεγάλο ντοκιουμαντερίστα Πίτερ Ουιντόνικ που πέθανε πρόσφατα. Το φεστιβάλ τιμά φέτος τον ντοκιομαντερίστα, που μάλιστα τα προηγούμενα έτη συμμετείχε και βοηθούσε το φεστιβάλ, οχι μόνο με την προβολή των φιλμ του αλλα και με το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ , στο οποίο δίνει το  όνομα του.

Όσοι ήθελαν να μάθουν για το ντοκιμαντέρ, την εικόνα και τα μέσα σίγουρα θα βρήκαν τις ταινίες του πάρα πολύ επιμορφωτικές. Το κλασσικό Σινεμά Βεριτέ, το pilgrIMAGE: προσκύνημα στην εικόνα, Κατασκευάζοντας συναίνεση: Ο Νόαμ Τσόμσκι και τα ΜΜΕ είναι ένα δείγμα της δουλειάς του που παρουσιάστηκε και στο φεστιβάλ. Το δεύτερο αφιέρωμα είναι στον γάλλο σκηνοθέτη Νικολά Φιλιμπέρ , εννιά ντοκιμαντέρ του οποίου ανάμεσα του το Νενέτ, Η χώρα των κωφών καθώς και άλλα παίχτηκαν με ιδαίτερα μεγάλη απήχηση.

Στην πλατεία Αριστοτέλους, στο Electra Palace πηγαίνουμε μια βόλτα απο την Αγορά ντοκιμαντέρ (doc market). Εκεί θα συναντήσουμε αγοραστές, διευθυντές φεστιβάλ, παραγωγούς και διανομείς να συζητάνε και να κλείνουν συμφωνίες. Έτσι νιώθεις, οτι το ντοκιμαντέρ σ’αυτήν την χώρα παρά τις οικονομικές στενότητες θα εξακολουθεί να παράγεται, ακριβώς γιατί (ευτυχώς!) υπάρχει ενδιαφέρον και αγάπη για το είδος. Αυτήν την ιδέα την βρίσκει επίσης κανείς και στο masterclass «Διανέμοντας ένα ντοκιμαντέρ του δημιουργού», όπου ο Μπεν Κέμπας, παραγωγός Μάρκετινγκ και Διανομής στο Ινστιτούτο Ντοκιμαντέρ της Σκωτίας, δίνει μαθήματα της δουλειάς του, μοιραζόμενος στρατηγικές και εργαλεία για ν αβρεί μια ταινία μεγαλύτερο κοινό. Ολοι μαζί κουβεντιάζουν σε φιλικό και χαλαρό κλίμα για το ντοκιμαντέρ, χαράσσοντας βήμα-βήμα το μέλλον του αγαπημένου είδους.

Όλα αυτά και ακόμη περισσότερα συμβαίνουν στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21ου αιώνα. Το κέφι δεν λείπει ποτέ, όπως είναι φυσικό. Πάρτυ και συναυλίες διοργανώνονται και ολοκληρώνουν το φεστιβάλ. Δημιουργικό και συνεργατικό το κλίμα αφήνει τις καλύτερες εντυπώσεις και στους ξένους δημιουργούς και δημοσιογράφους που επισκέπτονται την πόλη και δν θέλουν να φύγουν.