«Το δέκατο έβδομο κιβώτιο»: Ένα βιβλίο υπενθύμιση στα νιάτα και σε όσα μας έκλεψαν

Μου άρεσαν πάντα οι εφηβικές ιστορίες. Οι ιστορίες που είχαν για πρωταγωνιστές παιδιά, οι ιστορίες που έκρυβαν εκπλήξεις, νιάτα, δροσιά, περιπέτεια. Μου άρεσε να τις διαβάζω ως παιδί, μα ακόμα περισσότερο μου αρέσει να τις διαβάζω τώρα, για να θυμάμαι τις ξέγνοιαστες εκείνες ημέρες και να μπαίνω σε έναν κόσμο πιο αθώο και ανέμελο.

Το ίδιο συνέβη όταν διάβασα το «Δέκατο Έβδομο Κιβώτιο» του Διονύση Λεϊμονή, από τις εκδόσεις Πατάκη, ένα μήνα πριν,  το ίδιο ένωσα και όταν τελείωσα πριν λίγες ημέρες και το καινούριο του βιβλίο «Το τέταρτο αλογάκι».

Διάβαζα το «Δέκατο Έβδομο Κιβώτιο» και γέμιζε η ψυχή μου με συγκίνηση, με περηφάνια, με ελπίδα μα και με θυμό. Γιατί το συγκεκριμένο βιβλίο, δεν είναι παρά μια δροσερή, υπέροχη ιστορία, βασισμένη στα πραγματικά γεγονότα της αρπαγής των μαρμάρων από το λόφο της Ακρόπολης από τον Άγγλο Λόρδο Έλγιν! Μια ιστορία που ήρθε να μου θυμίσει αυτή την καταστροφή, αυτή την προδοσία, αυτή την «ληστεία». Μια ιστορία που παραμένει «ανοιχτή» και ακόμα πληγώνει όλους τους Έλληνες και φιλέλληνες του κόσμου, όλους τους ανθρώπους της τέχνης και του πολιτισμού.

Ο συγγραφέας, με εύστοχο τρόπο και με πρωταγωνιστές μια παρέα παιδιών που βρίσκονται όλα μαζί ένα καλοκαίρι στα Κύθηρα, μας βάζει σε ένα κλίμα ξεγνοιασιάς, περιπέτειας, γνώσης και προβληματισμού. Θα καταφέρουν οι ειδικοί με τη βοήθεια των παιδιών να βρουν το Δέκατο Έβδομο κιβώτιο από το ναυάγιο του Έλγιν, θα μπορέσουν όσα μας ανήκουν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, θα καταφέρει τελικά να νικήσει το δίκαιο ή όλα θα μείνουν ένα αθώο και παιδικό όνειρο;

Αυτό, δεν έχουμε παρά να το ανακαλύψουμε διαβάζοντας το βιβλίο. Αυτό που εγώ όμως  έχω να σημειώσω, είναι ότι την παρέα των Κυθήρων τη ζήλεψα, όπως ζήλεψα και την άμεση, δροσερή και ευαίσθητη γραφή του Διονύση Λεϊμονή. Τόσο στο πρώτο, όσο και στο δεύτερο του βιβλίο, που σαν συνέχεια του πρώτου, ήρθε να μας φέρει πίσω την παρέα του νησιού και να μας μιλήσει για ακόμα μια σπουδαία ανακάλυψη. Αυτήν του ναυαγίου των Αντικυθήρων και των σπουδαίων ευρημάτων που για ακόμα μια φορά ήρθαν στο φως…

Για τα δύο αυτά υπέροχα βιβλία όμως, ο πιο κατάλληλος άνθρωπος να μας μιλήσει, είναι ο ίδιος ο συγγραφέα. Τον συναντήσαμε στη βιβλιοθήκη του 3^ου γυμνασίου Νέας Ιωνίας Βόλου, στις βορειοδυτικές παρυφές της πόλης, ανάμεσα στα εργοστάσια της ΜΕΤΚΑ και της ερειπωμένης πια Βαμβακουργίας. Δίπλα στις σιδηροδρομικές γραμμές Βόλου – Λάρισας, σε μια εργατούπολη που οι πρώτοι της κάτοικοι ήταν πρόσφυγες από τα Μικρασιατικά παράλια και τον Πόντο. Και εκεί, σε ένα διάλλειμα από τα μαθήματα, ο Διονύσης Λεϊμονής, που διδάσκει στο συγκεκριμένο γυμνάσιο τα τελευταία εννέα χρόνια, μας «διηγήθηκε» τη δική του όμορφη ιστορία…

Δ. Λεϊμονής:

Δεν θυμάμαι, πραγματικά πότε ξεκίνησα να γράφω, είμαι σίγουρος όμως, πως η γραφή για μένα ήταν μια σωτήρια έκφραση, καταφυγή, λύτρωση, ένα ταξίδι σε κόσμους άγνωρους που λαχταρούσα να τους εξερευνήσω. Σπουδάζοντας ελληνική φιλολογία ένιωθα ότι μένω κοντά στη λογοτεχνία, την σπουδάζω, την κατακτώ, την  μαθαίνω προκειμένου στα επόμενα χρόνια ως δάσκαλος πια, να μεταδώσω αυτήν την αγάπη μου, και τον εξαιρετικό της πλούτο σε άλλους, στους μαθητές μου. Για αυτό το επάγγελμα του εκπαιδευτικού ήρθε ως συνέχεια, ουσιαστικά, της ενασχόλησής μου με τη γραφή και την ανάγνωση. Τη γραφή και την ανάγνωση που είναι ανάγκη να χαρούν και τα παιδιά πηγαίνοντας παραπέρα με τη φαντασία τους τα λογοτεχνικά κείμενα.

Τα παιδιά για μένα είναι η καθημερινή μου ανατροφοδότησή, αφού από την επαφή μου με τους μαθητές και τους μικρούς μου αναγνώστες αντλώ έμπνευση και δύναμη να συνεχίσω το συγγραφικό μου έργο, ένα έργο που με κάνει να αισθάνομαι πως δημιουργώ, αισιοδοξώντας ακόμα κι αν πολλά πράγματα με προβληματίζουν γύρω μου, με κάνουν να ανησυχώ, ενίοτε και να φοβάμαι. Το «αντίδωρο» σ’ αυτά τα παιδιά για μένα, ήταν με τη γραφή μου να τους απευθυνθώ. Έτσι, τα δύο τελευταία βιβλία μου, «Το δέκατο έβδομο κιβώτιο» και «Το τέταρτο αλογάκι» , που κυκλοφορούν στη σειρά «Περιστέρια» των Εκδόσεων Πατάκη, είναι δύο περιπέτειες στις οποίες μια παρέα παιδιών, αφού μάθει για δύο σημαντικότατα ναυάγια, το ναυάγιο του καραβιού του ΄Ελγιν, 200 και πλέον χρόνια πριν και το ναυάγιο των Αντικυθήρων, αναζητά μεταξύ ονείρου και λογικής να τα εξερευνήσει φέρνοντας στο φως θησαυρούς, που μας ανήκουν δικαιωματικά. Στόχος μου, να μάθουν για να διεκδικούν, να χαρούν την ανάγνωση αλλά και να επιστρατεύσουν τη δημιουργική τους φαντασία. Ως Έλληνες θεωρώ σημαντικότατο να μη χάσουμε την ταυτότητα μας και να μην ξεχάσουμε όσα μας ανήκουν, κι αυτό θα γίνει κατακτώντας μια γνώση που, δυστυχώς, δεν είχαμε εμείς στην ηλικία τους και για αυτό ίσως κάναμε τα λάθη μας αφήνοντας την πολιτιστική μας κληρονομιά σε ξένα χέρια. 

Με χαροποιεί ότι οι μικροί αναγνώστες ανταποκρίνονται θετικότατα, ζητούν, διεκδικούν, φωνάζουν λέγοντας τα πράγματα με το όνομά τους, χάρη στην ευαισθησία, τον αυθορμητισμό και την αφοπλιστική ειλικρίνεια τους. Ευαισθητοποιώντας τα παιδιά σ’ αυτό το θέμα, νομίζω ότι θα γεννηθεί πάλι η ελπίδα επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα στο «σπίτι» τους. Στα Κύθηρα, άλλωστε, τον χώρο διεξαγωγής του ενός από τα μυθιστορήματα αυτά, φύεται ένα λουλούδι, το Sempre Viva, που κάνει τα όνειρά μας να αποκτούν πραγματική διάσταση… Έτσι γνώρισα συγγραφικά και αργότερα εκ του σύνεγγυς τα Κύθηρα, μια ευλογημένη γη, τα ζάθεα, όπως την αποκαλούσε ο ΄Ομηρος. Έναν επίγειο Παράδεισο, σαν τη γη που γεννήθηκα και ανδρώθηκα, τη νερένια πολιτεία που πλατσουρίζει στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, το Αιτωλικό, εκεί που από παιδιά συνηθίζαμε τα καλοκαίρια να χαιρόμαστε τη φύση, να γευόμαστε μικροχαρές, να ονειρευόμαστε ανενδοίαστα μια ζωή με πολλές συνέχειες, ξυπόλυτοι στην παραλία ψαρεύοντας ελπίδες. Βλέπετε, το παρελθόν είναι εκείνο που μας προσδιορίζει, μας ενδυναμώνει ώστε να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον, η σκιά που ξαποσταίνουμε κουρασμένοι, σίγουροι πως είμαστε ζωντανοί και δυνατοί προκειμένου να ανταπεξέλθουμε στις αντιξοότητες της ζωής…

Διονύση Λεϊμονή, σε ευχαριστούμε πολύ!

«To δέκατο έβδομο κιβώτιο» και «Το τέταρτο αλογάκι» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη, τις οποίες και ευχαριστούμε πολύ για την παραχώρηση των βιβλίων. Τέλος, ευχαριστούμε τον συγγραφέα Διονύση Λεϊμονή για τη συνομιλία, τη φιλοξενία και τα όμορφα βιβλία που πάντα προσφέρει σε μικρούς και μεγάλους.