Βιβλίο: Tις μικρές ώρες – Χαρούκι Μουρακάμι

Ένα κείμενο αλληγορικό, ένα παιχνίδι σκιών και φωτός, μια λυρική αφήγηση στην οποία αφηρημένες εικόνες μιας φωτογραφικής αισθητικής.

Χαρακτήρες που τους ακολουθούμε ακόμη κι όταν κοιμούνται, ένας ονειρικός κόσμος, σκέψεις που καταγράφονται, ο ορθολογισμός που αποσύρεται μέσα στο σκοτάδι της νύχτας, άνθρωποι που μέσα στη νύχτα χάνουν την ομοιομορφία που τους υπαγορεύει η μέρα και βρίσκουν ξανά την ατομική τους υπόσταση είναι μερικά από τα στοιχεία που συλλειτουργούν ώστε να δημιουργηθεί από τον συγγραφέα ένας ολόκληρος αφηγηματικός κόσμος που στοχεύει να δείξει κυρίως ότι η ατομική συνείδηση εμφανίζεται τις μοναχικές ώρες, τις μικρές ώρες, τις ώρες της νύχτας.

Μια γυναίκα η Μάρι βρίσκεται τα μεσάνυχτα σε κάποιο κοσμικό εστιατόριο στο κέντρο της πόλης. Το τραπέζι της  θα γίνει το κέντρο της ιστορίας αφού διάφορα συμβαίνουν και διάφοροι τύποι όπως η μάνατζερ ενός ροζ ξενοδοχείου κι ένας τρομπονίστας περνούν από εκεί και της ζητούν διάφορα πράγματα. Κάποιος έχει επιτεθεί σε μια κοπέλα που δουλεύει στο ξενοδοχείο, ένα φορτισμένο περιβάλλον υπάρχει ολόγυρά της, η ατμόσφαιρα είναι θολή και αδιαπέραστη κι ενώ εκείνη δε θέλει να αναμιχθεί σε τίποτα δε θα καταφέρει να παραμείνει αμέτοχη. Θα εμπλακεί σε καταστάσεις ακριβώς επειδή είναι νύχτα και η νύχτα γίνεται η αφορμή να καμφθούν οι αντιστάσεις της.

Η νύχτα συνωμοτεί με το πεπρωμένο, κρύβει αλήθειες και νοσηρές καταστάσεις, αόρατα νήματα κινούνται και μερικοί άνθρωποι ακροβατούν στο χείλος της παρανομίας, του εγκλήματος ενώ δίπλα τους άλλοι αδιαφορούν κι άλλοι εμπλέκονται για πρώτη φορά. Και παράλληλα κάποιοι άλλοι κοιμούνται. Κάποιοι δρουν ενώ κάποιοι άλλοι παραμένουν αδρανείς, κάποιοι παθητικά συνεχίζουν να είναι αδιάφοροι, υπνωτισμένοι στη συλλογική συνείδηση που επιβάλλουν οι κανόνες της μέρας. Και υπάρχουν κι αυτοί που παραμένουν σε λήθαργο σχεδόν τόσο κατά τη διάρκεια της νύχτας όσο και της μέρας. Ο υπαινιγμός του Μουρακάμι είναι σαφής και διατρέχει ολόκληρο το κείμενο.

Κι όλα αυτά συμβαίνουν κάπου στο Τόκιο, χωρίς ο γεωγραφικός αυτός περιορισμός να υποβάλλει τον αναγνώστη σε απαραίτητους συνειρμούς. Το Τόκιο είναι απλώς ένας τόπος, μια γεωγραφική περιοχή για την οποία λίγα πράγματα γνωρίζει ο αναγνώστης αφού η πλοκή του βιβλίου εξελίσσεται σε έναν τόπο που βαθμιαία αρχίζει να οριοθετείται. Άλλωστε ο συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται να θέσει τους γεωγραφικούς άξονες της ιστορίας. Η ιστορία θα μπορούσε να εξελίσσεται οπουδήποτε, σε οποιοδήποτε τόπο που ζει και κινείται στη σφαίρα της αστικής ποικιλομορφίας, όπως ακριβώς συμβαίνει σε συγκεκριμένες μεγαλουπόλεις του κόσμου.

Ένα κείμενο αλληγορικό, ένα παιχνίδι σκιών και φωτός, μια λυρική αφήγηση στην οποία αφηρημένες εικόνες μιας φωτογραφικής αισθητικής ξεδιπλώνονται μπροστά  στα μάτια του αναγνώστη, όπως αυτή που παρουσιάζει το γυμνό δωμάτιο ή τον ύπνο της Έρι της αδελφής της Μάρι που έχει πέσει σε λήθαργο είναι το μικρό αυτό βιβλίο που υπογράφει ο Χαρούκι Μουρακάμι. Η μουσική που ακούγεται στο βάθος και διασπά την προσοχή, το ροζ ξενοδοχείο και η συγκεκριμένη αοριστία με την οποία ο Μουρακάμι παρουσιάζει τους ήρωές του. Ένα παιχνίδι σουρεαλιστικό στο οποίο αρέσκεται ο Μουρακάμι. Ένα παιχνίδι στο οποίο όλα ξεκινούν να εμφανίζονται ακαθόριστα  για να συγκεκριμενοποιηθούν σταδιακά και να μορφοποιήσουν έτσι το αίνιγμα, την ομιχλώδη αντανάκλαση της ζωής στη τέχνη.

Το βιβλίο του Χαρούκι Μουρακάμι, με τίτλο Tις μικρές ώρες, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.