“Νέα Εδέμ” ονομάζεται η έκθεση του εξαιρετικού ζωγράφου Τζουλιάνο Καγκλή, που εγκαινιάζεται στην έκφραση – γιάννα γραμματοπούλου. Και για την επιλογή του τίτλου, μας προϊδεάζει ο ίδιος, αποκαλύπτοντας πως αφετηρία για τις δημιουργίες του είναι η παιδική ηλικία, μια προσωπική, ίσως, Εδέμ.

Με αφορμή την τελευταία αυτή ατομική έκθεση, μιλήσαμε μαζί του για όσα τον γοητεύουν ως καλλιτέχνη, αλλά και πώς αντικρίζει προσωπικά την ελληνική εικαστική πραγματικότητα.


– Η τελευταία σας έκθεση «Νέα Εδέμ», εγκαινιάζεται σε λίγες ημέρες. Ας ξεκινήσουμε μιλώντας σχετικά με το τι συμβολίζει η «Εδέμ» για εσάς και πώς συνδέεται με τις δημιουργίες σας.

Ο τίτλος μεταφέρει περισσότερο μία αίσθηση για τα έργα, παρά μία εξήγηση. Δεν προτιμώ τις εξηγήσεις και τα σύμβολα, μιλάνε πάντα για κάτι, ενώ η εικόνα μιλάει πάντα για πολύ περισσότερα. Η Εδέμ είναι το να βρίσκεσαι σε μία κατάσταση που σου δημιουργεί ασφάλεια, μόνιμη ευδαιμονία, αυτό που δεν υπάρχει στη ζωή. Οι άνθρωποι από πολύ νωρίς ένοιωσαν το τυχαίο της φύσης και του προορισμού τους και πίστεψαν ότι κάπου υπάρχει μία Εδέμ, στην οποία θα νοιώθουν ασφαλείς.

– Πώς θα περιγράφατε το περιεχόμενο των συγκεκριμένων ζωγραφικών έργων;

Προσπάθησα να αφήσω το κάθε έργο να βρει τον εαυτό του και το νόημα του με τη δική μου επέμβαση να είναι όσο γίνεται μικρότερη. Πως γίνεται αυτό όταν εγώ ο ίδιος φτιάχνω τα έργα; Με το να νοιώθω και να «ακούω» τις φόρμες που προέκυπταν  μπροστά μου και να βλέπω πού αυτές θα μπορούσαν να πάνε, αφήνοντας στην άκρη τις αρχικές μου εμμονές για την τελική εικόνα. Κάθε έργο νοιώθω ότι έτσι πάει βαθύτερα, και το νόημα είναι πιο μυστικό. Θέλω να υπάρχει μυστήριο στα έργα, άλλωστε και εγώ ο ίδιος δουλεύοντας τα, ένα μυστήριο θέλω να λύσω για τη ζωγραφική και τον εαυτό μου, που όμως έχει πολλές λύσεις. Έχω φτιάξει τοπία, σκηνές, ή ανθρώπους που θα ήθελα να είναι περισσότερα από αυτό που φαίνονται.

– Από πού αντλήσατε έμπνευση, τι σας επηρέασε τόσο, ώστε να νιώσετε την ανάγκη να το αποδώσετε στον καμβά;

Συνήθως αφετηρία κάθε έργου είναι μία εμμονή της παιδικής μου ηλικίας. Οι μάγοι, η θάλασσα, ο θεός, τα κορίτσια, η οικογένεια, ο κήπος της Εδέμ, τα ζώα, το μυστήριο της φύσης, δημιουργούσαν απορίες στο παιδικό μου μυαλό και μάλλον επιστρέφω εκεί για να τα εξηγήσω… Επίσης, όνειρα, αναμνήσεις ή φαντασιώσεις.

Το Δωμάτιο

– Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι δυσκολίες για έναν ζωγράφο σήμερα, ώστε να εργαστεί και να ξεχωρίσει επαγγελματικά στον τομέα της σύγχρονης τέχνης;

Πιστεύω πως για να πετύχει επαγγελματικά κάποιος σε κάτι, όχι μόνο στην τέχνη, το μυστικό είναι να μην το κάνει «επαγγελματικά» αλλά με το πάθος, τη λόξα και με καθημερινή περιέργεια, όπως το κάνει ένας φανατικός ερασιτέχνης.

– Πριν περίπου τέσσερα χρόνια βραβευτήκατε από την Ακαδημία Αθηνών ως νέος ζωγράφος κάτω των 40 ετών. Σε μία χώρα που ακόμα «οικοδομεί» την ευρύτερη σχέση με τα εικαστικά, τι μπορεί να σημαίνει μια τέτοια βράβευση για έναν δημιουργό;

Τα βραβεία έχουν μια προσωρινή σημασία, πιστεύω, επίκαιρη. Το έργο ενός καλλιτέχνη χρειάζεται χρόνια, αρκετά χρόνια για να το δούμε καθαρά. Και στην ιστορία της τέχνης πολλοί δημοφιλείς καλλιτέχνες οι οποίοι όσο ζούσαν έπαιρναν βραβεία και έχαιραν εκτίμησης, θεωρούνται μέτριοι σήμερα. Εμένα το βραβείο μου έδωσε όμως πραγματική χαρά, γιατί ο ζωγράφος της κριτικής επιτροπής της Ακαδημίας ήταν ο Παναγιώτης Τέτσης, ένας δάσκαλος που σέβομαι και αγαπώ πολύ και που κάποια έργα του ήταν πολύ εμπνευστικά για μένα.

– Πώς θα χαρακτηρίζατε βάσει της εμπειρίας σας την ελληνική εικαστική παραγωγή;

Δεν μου αρέσει που πολλοί καλλιτέχνες αντί να είναι ο εαυτός τους θέλουν να θεωρούνται είτε υπερασπιστές της «παράδοσης», είτε μοντέρνοι hipsters. Το ίδιο και οι γκαλερί, που συνήθως τοποθετούνται κάτω από αυτές τις δύο απλοϊκές κατηγορίες. Δείχνει έλλειψη γούστου και μόρφωσης. Ελάχιστες γκαλερί επιλέγουν βάσει της ποιότητας του έργου χωρίς να δίνουν σημασία στο ύφος. Όμως, αριστούργημα μπορεί να κάνει κάποιος ανεξάρτητα του ύφους ή του μέσου που χρησιμοποιεί.

– Θεωρείτε πως ένας επαγγελματίας του συγκεκριμένου χώρου, πρέπει να έχει πάντα στραμμένο το βλέμμα προς το εξωτερικό ή η Ελλάδα μπορεί κάποια στιγμή να του  προσφέρει ευρύτερη αναγνώριση της δουλειάς του;

Η αλήθεια είναι πως ασχολούμαι πιο πολύ με το να ζωγραφίζω και λιγότερο με το πως να «πετύχω». Οπότε δεν έχω ειδικές γνώσεις. Είμαι όμως ρομαντικός, πιστεύω πως το καλό έργο δεν χάνεται. Προηγείται να φτιάξουμε κάτι ενδιαφέρον και δεν είναι καθόλου εύκολο, πιστέψτε με. Ας το φτιάξουμε λοιπόν και μετά ας δούμε το κοινό στο οποίο θα το απευθύνουμε, είναι πολύ δευτερεύον ζήτημα.


Φωτογραφία καλλιτέχνη: Ξαβιέρα Κουβαρά


Διαβάστε επίσης: 

Νέα Εδέμ: Έκθεση του Τζουλιάνο Καγκλή στην έκφραση – γιαννα γραμματοπουλου | Από 12 Δεκεμβρίου μέχρι 13 Ιανουαρίου