O Κωνσταντίνος Δανίκας, η Σίσσυ Μαράθου και ο Στράτος Σωπύλης ερμηνεύουν τους τρεις ρόλους του έργου, το οποίο σκηνοθετεί η Θάλεια Γρίβα.

Μια γυναίκα κι ένας άντρας σε ένα απομονωμένο σπίτι. Ένας απροσδόκητος επισκέπτης.

Μια γυναίκα που δεν ξεπέρασε ποτέ τη φυλάκιση και το βασανισμό της, ένας άντρας που στο απόγειο της καριέρας του θέλει να ξεχάσει και να προχωρήσει κι ένας επισκέπτης που τους φέρνει αντιμέτωπους με το παρελθόν τους.

Τρεις άνθρωποι βρίσκονται σε μια συνθήκη που ξεφεύγει από τον έλεγχό τους και τους αναγκάζει να αναμετρηθούν με τον εαυτό τους και τις αλήθειες που αποφεύγουν χρόνια, οδηγώντας τους στα άκρα.

Το θύμα παίρνει τη θέση του θύτη. Αλλά ο θύτης είναι στην πραγματικότητα αυτός που νομίζει το θύμα; Και τι σχέση έχει η σύνθεση του Σούμπερτ «Ο Θάνατος και η Κόρη», με το παρελθόν τους;

Πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή σύγχρονα θεατρικά έργα, γραμμένο το 1990, που έγινε ευρέως γνωστό από την κινηματογραφική του μεταφορά το 1994 σε σκηνοθεσία του Ρομάν Πολάνσκι, με την Σιγκούρνι Γουίβερ, τον Μπεν Κίνγκσλεϊ και τον Στούαρτ Γουίλσον. Έχει παρουσιαστεί σε πολλές χώρες αλλά και στην Ελλάδα. Το 1992 κέρδισε το βραβείο Olivie καλύτερου νέου θεατρικού έργου.


-Σκηνοθετείτε την παράσταση «Ο θάνατος και η κόρη» του Άριελ Ντόρφμαν, ένα εξαιρετικά δημοφιλές έργο, στο οποίο ο φαύλος κύκλος της βίας αποτελεί κεντρική θεματική. Θα θέλατε να μας μιλήσετε λίγο για όσα θα παρακολουθήσουμε;

Το έργο του Ντόρφμαν είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ, για τη σχέση μεταξύ θύτη και θύματος, και την ματιά του τρίτου ατόμου, του συζύγου, που αντιπροσωπεύει την κοινή γνώμη, την οπτική της κοινωνίας θα λέγαμε, που δεν μπορεί να πιστέψει και να δικαιώσει το θύμα, όπως αυτό περιμένει, καθώς ο θύτης φαίνεται υπεράνω πάσης υποψίας. Το θύμα, η γυναίκα που βασανίστηκε και βιάστηκε, θέλει να σταματήσει να φοβάται. Έτσι, παίρνει το νόμο στα χέρια της, μεταλλάσσεται σε τιμωρό και.. η συνέχεια επί σκηνής!

-Τι ήταν αυτό που σας γοήτευσε στο συγκεκριμένο έργο;

Το ότι καταλάβαινα την οπτική όλων των ηρώων και δεν μπορούσα να θεωρήσω κανέναν τους άμοιρο ευθυνών, τουλάχιστον όπως εξελίσσονται τα πράγματα… Αυτή η γυναίκα, το θύμα των βασανιστηρίων, έχει ανάγκη τη δικαίωση, για να καταφέρει να προχωρήσει στη ζωή της. Ταυτοχρόνως, ο άντρας της έχει μια καριέρα την οποία προσπαθεί να υποστηρίξει. Κι ο άνθρωπος που κατηγορείται ως θύτης, ο γιατρός, θέλει να σώσει τη ζωή του. Για όλους τους είναι μια κρίσιμη στιγμή, που διακυβεύεται το μέλλον τους.

-Έχετε δει την ομώνυμη ταινία του Ρομάν Πολάνσκι; Θα λέγατε πως επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίσατε σκηνοθετικά το έργο;

Το θεατρικό έργο, γραμμένο από τον ίδιο το Ντόρφμαν, έχει αρκετές διαφορές από το σενάριο της ταινίας. Αυτό, από μόνο του, με απεγκλώβισε από το να συγκρίνω την παράσταση με την ταινία. Επίσης, η συνθήκη του θεάτρου έχει πολύ διαφορετικούς κώδικες. Αν θα κρατήσω κάτι, είναι η τυχαία ομοιότητα του γιατρού, στην παράσταση (Στράτος Σωπύλης) και στην ταινία (Μπεν Κίνγκσλεϊ).

-Ο συγγραφέας τοποθετεί την ιστορία στη μεταδικτατορική Χιλή. Γιατί επιλέξατε να την αποδεσμεύσετε από αυτόν τον τόπο και χρόνο;

Γιατί, δυστυχώς, βλέπω τα θύματα να φοβούνται να μιλήσουν, την κοινωνία και τους υπεύθυνους να είναι δύσπιστοι απέναντι στις μαρτυρίες των θυμάτων και τους θύτες βίαιων πρακτικών να μην παραδέχονται την ενοχή τους, παρά μόνο όταν έρχονται αντιμέτωποι με αδιάσειστα στοιχεία στο εδώ και τώρα. Το έργο μιλάει για όλα αυτά που ζούμε και ακούμε στα δελτία ειδήσεων, όταν καταφέρνουν να βγουν στις ειδήσεις, και δεν κρύβονται ή δεν παραποιούνται στοιχεία. Έτσι, θέλω οι θεατές να κάνουν τις δικές τους συνδέσεις με το σήμερα και να μην τοποθετήσουν το έργο σε συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο.

-Σήμερα έρχονται στο φως όλο και περισσότερες ιστορίες κακοποίησης και δη γυναικών. Πιστεύετε πως το θέατρο μπορεί να αφυπνίσει τη συνείδηση των θεατών, σχετικά με τέτοιου είδους ευαίσθητα ζητήματα;

Όλες οι μορφές τέχνης μας κάνουν να ερχόμαστε σε επαφή με τη συνείδησή μας. Οι άνθρωποι που θα «δουν» αυτά τα ευαίσθητα ζητήματα έχουν ήδη αφυπνιστεί, τους απασχολούν ήδη αυτά τα θέματα. Μόνο περεταίρω ερεθίσματα τους δίνει το θέατρο!

-Η σκληρή θεματολογία με την οποία ήρθατε αντιμέτωπη, σκηνοθετώντας το έργο, σας επηρέασε σε προσωπικό επίπεδο;

Ναι και όχι. Ήμουν ήδη με τα ανάλογα ερωτηματικά, μέσα μου.. Ασχολούμενη με αυτά, μπορώ να τα αναγνωρίσω, πλέον, καλύτερα και να τα αντιμετωπίσω με μεγαλύτερη κατανόηση, συναισθανόμενη τη σοβαρότητά τους. Στις πρόβες ακούστηκαν πολλές απόψεις, από τους ηθοποιούς και τους συνεργάτες, και κατάλαβα ότι ο καθένας μας αντιμετωπίζει πολύ διαφορετικά αυτά τα ζητήματα. Ένα από τα ζητήματα που με απασχόλησαν είναι το κατά πόσον είναι ζήτημα φύλου. Πόσο «ακούει» η κοινωνία μια γυναίκα που δέχτηκε κακοποίηση. Στο έργο, κάποια στιγμή, λέγεται η ατάκα «δεν είναι καιρός να ξεχάσεις και να συγχωρήσεις;» από το σύζυγο, στη σύζυγό του. Ο ίδιος πιστεύει πραγματικά ότι αυτό που λέει είναι το σωστό, παρόλο που δεν έχει τιμωρηθεί κανείς από τους βιαστές της γυναίκας του.

-Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας κάποια από τα μελλοντικά σας σχέδια;

Το επόμενο έργο ελπίζω ότι θα είναι κωμωδία!

Διαβάστε επίσης:

Ο θάνατος και η κόρη, του Άριελ Ντόρφμαν στο Θέατρο 104