Το AIDS μέσα από τον φακό της Therese Frare

To 1990 το περιοδικό Τimes, αποφασίζει να δημοσιεύσει την μετέπειτα βραβευμένη φωτογραφία της Therese Frare, η οποία δείχνει τον νεαρό οροθετικό David Kirby, στο κρεβάτι μαζί με την οικογένεια του, εμφανώς ταλαιπωρημένο στο τελευταίο στάδιο της ζωής του. Ο πατέρας του τον αγκαλιάζει και η μητέρα του δείχνει παγωμένη από λύπη.

Αυτή η φωτογραφία, λειτούργησε ως γροθιά στην απαξίωση των κοινωνικών συνόλων προς τους θετικούς/θετικές στον HIV, ειδικότερα σε μία περίοδο κατά την οποία η αγωγή ήταν σχεδόν ανύπαρκτη και με την ύπαρξη ανυπόστατων και βάρβαρων αντιλήψεων να αποτελούν τον κορμό του κοινωνικού ρατσισμού για τους οροθετικούς. Διατυμπάνιζαν λοιπόν αυθαίρετα οι μικρόψυχοι όλου το κόσμου, πως το AIDS μεταδίδεται μέχρι και από τον αέρα. Ας φανταστούμε βάση αυτής της άκυρης θεωρίας, την κοινωνική απομόνωση που βίωναν οι άνθρωποι αυτοί.

Η φωτογραφία λοιπόν, είναι ένα μήνυμα σε όλους τους κριτές που με βωμολοχίες και κατηγορίες απομόνωναν τους οροθετικούς, πως σε μια περίοδο που η θετικότητα στον HIV άγγιζε τα ύψη, η πρόληψη και η ενημέρωση είναι η μόνη λύση και πως αυτός ο πόνος που αποθανατίζεται στην εικόνα είναι αποτέλεσμα αδιαφορίας και ρατσισμού από την κοινωνία.

Ο Fernando Aiuti και η Rosario Lardino φιλιούνται

Για τον διεθνής φήμης Ιταλό λοιμωξιολόγο, ο ρατσισμός που βίωναν οι οροθετικοί και οι οροθετικές ήταν ένα είδους «Απαρτχαιντ». Όπως ο ίδιος δήλωνε «Η προκατάληψη ήταν πιο μεταδοτική από τον ίδιο τον ιό. Ήταν τρομακτικοί καιροί, μες στον φόβο και τον ρατσισμό. Οι οροθετικοί πέθαιναν ο ένας μετά τον άλλον και δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Ο πρώτος ασθενής ήρθε στο ιατρείο του το 1983. Εκτός από τον ιό, ήταν μολυσμένος και από ένα τεράστιο κοινωνικό στίγμα, ίσως αυτό ήταν ακόμη πιο επικίνδυνο. Γι’ αυτό φίλησα στο σώμα τη Rosario.  Οι οδοντίατροι αρνούνταν να την αναλάβουν, οι συνάδελφοί μου στο νοσοκομείο ζητούσαν να χειρουργούν σε διαφορετικά δωμάτια από εμένα, οι υπόλοιποι νοσηλευόμενοι ζητούσαν εξιτήριο. Το πιο δύσκολο απ’ όλα, ήταν να βλέπεις μικρά παιδάκια να πεθαίνουν. Αν σκεφτούμε ότι πλέον δεν γεννιούνται οροθετικά μωρά και ότι έχω ακόμη ασθενείς οι οποίοι έμαθαν ότι είναι οροθετικοί το 1987, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο μεγάλη επανάσταση έφεραν σε αυτόν τον τομέα τα φάρμακα».

Ο Fernando Aiuti λοιπόν, έζησε σε μια εποχή που ο πληθυσμός νόμιζε πως το AIDS μεταδίδεται με το φιλί και πως κάθε επαφή με τους οροθετικούς είναι επικίνδυνη. Έτσι, το 1991, σε ένα ιατρικό συνέδριο, φιλιέται με την οροθετική Rosario, στιγμή που αποτυπώνεται στον φακό και αποδεικνύει την σαθρότητα των «αυτοσχέδιων» θεωριών χωρίς ίχνος ιατρικής γνώσης αλλά και με περίσσια κακοψύχια, περί μεταδοτικότητας μέσω αέρα και σάλιου.

Ενάντια στο στίγμα

Ας πάψουμε ακόμα και σήμερα να ονομάζουμε άρρωστους τους οροθετικούς και τις οροθετικές. Ας σταματήσουμε την διαπόμπευση, πόσο μάλλον από θέσεις εξουσίας. Ο HIV πια δεν σκοτώνει. Η κοινωνία που στιγματίζει όμως, σκοτώνει. Η αδιαφορία σκοτώνει. Η έλλειψη ενημέρωσης σκοτώνει. Και αν δεν σκοτώνει, σημαδεύει ανεξίτηλα την ψυχή. Ας αρχίσουμε επιτέλους, να μην φοβόμαστε να μιλήσουμε.

Ας προνοήσουμε ώστε να υπάρξει στήριξη στους ανθρώπους που ζούνε στον δρόμο και είναι θετικοί, οι οποίοι μέχρι στιγμής ζούνε σε άθλιες συνθήκες χωρίς ίχνος κρατικής στήριξης. Ας μην επιδείξουμε καμία ανοχή σε αυτούς που αφήνουν αβοήθητους τους οροθετικούς, με την μεσαιωνική αντίληψη που συμψηφίζετε στο «ας πρόσεχε, ας μην έμπλεκε».

Ιστορίες από την Στέγη

Στο κανάλι ( YouTube) του Ιδρύματος Ωνάση, σήμερα στις 1/12/2020 , Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, με την σφραγίδα του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική φωνή» θα μπορέσουμε να ακούσουμε διηγήσεις ιστοριών από ανθρώπους είτε θετικών είτε όχι στον HIV.

Oι ηθοποιοί Μιχάλης Οικονόμου και Γιώργος Μακρής είναι ένα ομόφυλο ζευγάρι που ανοίγει τη συζήτηση για την υιοθεσία και την αναδοχή. Ο Μάριος Ατζέμης, ένας οροθετικός, πρώην χρήστης ουσιών, μιλάει για την αποδοχή από την κοινωνία.

Ο ηθοποιός Γιώργος Καρκάς, που φυλακίστηκε και στοχοποιήθηκε από αρχές και ΜΜΕ λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού, εμφανίζεται μαζί με τους γονείς του και μιλούν για τη δύναμη της αποδοχής από την οικογένεια.

Η Ερωφίλη Κόκκαλη μιλάει για την αποδοχή και τη συμπερίληψη σε έναν κόσμο που κερδίζεται μέσα από καθημερινές «μάχες» με τα στερεότυπα και τις διακρίσεις.

Ο Ogundimu Olamide Olatunde, ένας Νιγηριανός που έφυγε από το σπίτι του επειδή είναι ομοφυλόφιλος και διώχθηκε από τη χώρα του επειδή εργαζόταν για την υποστήριξη ατόμων με HIV, μιλάει για το στίγμα στη δική του κοινωνία.»

Και κλείνουμε με την φράση του Arthur Miller: « Η ευφυΐα αυτού του κόσμου κατοικεί στην ευαισθησία. Γι’ αυτό και οι ευφυείς δεν υπήρξαν ποτέ κριτές. Ήταν άνθρωποι που κατανοούσαν ανθρώπους.»