Ο Λερντ Χαντ με το μυθιστόρημα αυτό που είναι εμπνευσμένο από αληθινή ιστορία μας πηγαίνει πίσω στη δεκαετία του ’30 στην Αμερική, σε μία εποχή όπου η Αμερική σε παράλληλους βίους με την Ευρώπη βιώνει τον έντονο ρατσισμό εναντίον των έγχρωμων πολιτών. Ο Αμερικανικός εμφύλιος και η δολοφονία Λίνκολν είναι τρανταχτά παραδείγματα των όσων θα συνεχιστούν με ένταση κατά τον εικοστό αιώνα σε μία χώρα που ζει την μάστιγα του ρατσισμού στο πετσί της. Τα όσα περιγράφει ο συγγραφέας είναι χαρακτηριστικά του κλίματος μίσους που επικρατεί ανάμεσα σε λευκούς και μαύρους, με τους τελευταίους να ζουν υπό καθεστώς φόβου και τρόμου με την Κου Κλουξ Κλαν να έχει την πρωτοκαθεδρία και να πρωτοστατεί στα γεγονότα αυτά. 

Ένας κόσμος σε ρατσιστικό παραλήρημα που μοιάζει να πνέει τα λοίσθια και την απόλυτη κατάρρευση

Ο Χαντ με την εξαιρετικά δομημένη αφήγησή του ξεδιπλώνει το κουβάρι της δραματικής κατάστασης που επικρατεί στη χώρα καθώς αφηγείται ένα θλιβερό πλην όμως “φαντασμαγορικό” γεγονός λιντσαρίσματος που πρόκειται να λάβει χώρα με θύματα έγχρωμους πολίτες που κατηγορούνται για τη δολοφονία ενός λευκού χωρίς στοιχεία κατηγορητηρίου. Αυτή ωστόσο είναι η καθημερινή πραγματικότητα. Εμπρησμοί κατά κατοικιών, απάνθρωπες συμπεριφορές και διωγμοί από σχολεία και πανεπιστήμια, βιαιοπραγίες λευκών αστυνομικών εναντίον έγχρωμων πολιτών είναι μόνο μερικά από τα γεγονότα που συγκλόνισαν τη χώρα. Αυτά υπέστησαν εκατομμύρια Αφροαμερικανοί σε μία χώρα που συντελούνταν ραγδαίες αλλαγές και πολιτική αναταραχή, η οποία θα οδηγούσε λίγο αργότερα στη δολοφονία του προέδρου Κένεντι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Ο συγγραφέας λοιπόν χτίζει την προσωπογραφία ηρώων της εποχής που είναι τρομοκρατημένοι από το κλίμα έχθρας και εισπράττουν την μήνι των λευκών. Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα όμως είναι και δύο γυναίκες που βιώνουν η καθεμία το δικό της δράμα, η μία λευκή και η άλλη έγχρωμη είναι πλευρές του ίδιου νομίσματος, είναι και οι δύο τους θύματα ενός κόσμου δίχως καλοσύνη και δίχως οίκτο. Ζουν και οι δύο τον απόλυτο τρόμο και αναζητούν διέξοδο σε αυτό το τέλμα. Τα ίδια μας είχε αφηγηθεί το 1952 και ο κορυφαίος Ραλφ Έλισον στον εμβληματικό Αόρατο άνθρωπο, εκεί όπου μαθαίνουμε για την ιστορία ενός ανθρώπου που λόγω του χρώματός του πασχίζει να επιβιώσει σε μία κοινωνία που δεν επιθυμεί και μισεί την διαφορετικότητα. “Είμαι αόρατος απλά επειδή οι άνθρωποι αρνούνται να με δουν”. Το Μάρβελ όπου εκτυλίσσεται η ιστορία είναι ένας άλλος ακόμα τόπος αιματοχυσίας όπως οι περισσότεροι με πιο αντιπροσωπευτικό το ιστορικό Χάρλεμ.

Ζούμε σε μία εποχή που η στιχομυθία και η αναφορά περί ρατσισμού έχει δυστυχώς επανέλθει πολύ έντονα στο προσκήνιο. Τα κρούσματα ξενοφοβίας και επιθετικότητας έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο και κυρίως στην Ευρώπη, η οποία και πλήττεται σφόδρα λόγω και του μεγάλου προβλήματος του μεταναστευτικού. Παράλληλα, τα κινήματα της λαμβάνουν όλο και πιο αυξημένα ποσοστά στις ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που είχε να συμβεί από την εποχή της ανόδου του ναζισμού και του φασισμού στην γηραιά ήπειρο τη δεκαετία του 1930. Μέσα σε αυτό το σκηνικό κοινωνικού πολέμου και αστάθειας, μέσα στη δίνη των φυλετικών διακρίσεων και του εκφοβισμού, τα μυθιστορήματα του παρελθόντος αλλά και του παρόντος όπως αυτό έρχονται να μας θυμίσουν πόσο εύθραυστος είναι ο κοινωνικός ιστός και πως η ιστορία μπορεί και επαναλαμβάνεται με απρόβλεπτες συνέπειες. 

Ο Χαντ είναι ιδιαίτερα αιχμηρός, δηκτικός και ευθύς στις περιγραφές του και δεν φοβάται να μιλήσει τον λόγο της αλήθειας με βάση και την έρευνα που έχει πραγματοποιήσει. Αναφέρει λοιπόν: “Ήταν καλό πράγμα η Κλαν, γνήσιο κομμάτι της Αμερικής, όπως η φρέσκια ροδακινόπιτα, και θα ένιωθε περήφανος, είπε ο Μπαντ, καθώς εγώ συνέχιζα να ρουθουνίζω, αν ένα από τα μέλη της πήγαινε στο λιντσάρισμα μαζί μ’εκείνον και τους φίλους του, με μια άμαξα κλεμμένη από ένα καλαμποκολούλουδο”. Τα καλομποκολούλουδα οι έγχρωμοι και τα καλαμποκομούστακα οι λευκοί αδυνατούν να ζήσουν στην ίδια χώρα και να συμβιώσουν κάτω από την ίδια κοινωνική σκέπη, είναι ένας κοινωνικός εμφύλιος σε διάρκεια που κανείς δεν γνωρίζει πότε θα ολοκληρωθεί, αφού ακόμα και σήμερα υποδόρια και υπόκωφα λειτουργεί τρώγοντας σάρκες.

Η λογοτεχνία ανέκαθεν υπήρξε ένας τρόπος ανάδειξης των κοινωνικών ζητημάτων και οι συγγραφείς μέσα από τα γραπτά τους και την αφήγησή τους καθρεφτίζουν με γλαφυρό και έμμεσο τρόπο όλα αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία, ανταποκριτές της οι ίδιοι μας καλούν σε συστράτευση και σε συλλογισμό. Εμείς δεν έχουμε παρά να μελετήσουμε το έργο τους και να γίνουμε κοινωνοί των πιο μύχιων σκέψεών τους αναλογιζόμενοι και τον ρόλο μας σε αυτό το κλίμα αναταραχής, η ήπια αντίδραση του καθενός μας απέναντι στο τέρας του ρατσισμού είναι κομβική και επιβεβλημένη. Ο Χαντ είναι ένας από αυτούς τους συγγραφείς, τους οποίους οφείλουμε να διαβάσουμε για να γευτούμε τον πικρό καρπό μήπως και πάψει κάποτε να υπάρχει σε αφθονία όπως συμβαίνει ακόμα.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Παράξενο πώς την πατάει κανείς στη ζωή. Μυστήριο πράγμα η αγάπη. Έσκυψα μπροστά, σούφρωσα τα χείλη και του έδωσα εκείνο το πεταχτό φιλί στο μάγουλο»

Διαβάστε επίσης:

Ο νυχτερινός δρόμος: Το εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα μυθιστόρημα του Λερντ Χαντ