Η Κατερίνα Πολυχρονοπούλου σκηνοθετεί την παιδική παράσταση «Ένας καλικάντζαρος στο χωριό», ένα έργο της Μαρίας Κυριάκη, το οποίο βασίζεται στη «Νύχτα Χριστουγέννων» του Νικολάι Γκόγκολ.

Η σκηνοθέτις μιλάει στο Culturenow για την παράσταση και τους καλικάντζαρους που μας τριγυρίζουν όλες τις εποχές του χρόνου!

CultureNow: Το Τσάι στη Σαχάρα παρουσιάζει την παιδική παράσταση «Ένας καλικάντζαρος στο χωριό», ένα έργο της Μαρίας Κυριάκη. Πείτε μας λίγα λόγια για το έργο και τη συγγραφέα του.

Κατερίνα Πολυχρονοπούλου: Τη συγγραφέα Μαρία Κυριάκη την έχω συναντήσει πολλές φορές. Άλλοτε ως αναγνώστης των βιβλίων της, άλλοτε ως θεατής έργων της αλλά πολύ πιο συχνά ως σκηνοθέτης έργων της. Είναι μια από τις πολύ ενδιαφέρουσες σύγχρονες Ελληνίδες συγγραφείς. Τα έργα της αποτελούν για μένα πρόκληση για θεατρική πράξη. Έτσι και το έργο «Ένα καλικάντζαρος στο χωριό», το οποίο εμπνεύστηκε από το διήγημα του Νικολάι Γκόγκολ «Νύχτα Χριστουγέννων».

Θέμα του έργου, οι γνωστοί μας καλικάντζαροι που έρχονται στη γη την παραμονή των Χριστουγέννων για να κάνουν τη ζωή μας άνω κάτω και παραμένουν μέχρι την εορτή των Φώτων.

Σ’ ένα πολύ μικρό χωριό, ένας καλικάντζαρος πάει για να αναστατώσει τους κατοίκους του. Όμως αυτοί μπορούν και μόνοι τους να κάνουν τη ζωή τους άνω κάτω. Οι χαρακτήρες γνώριμοι, οικείοι. Και οι συμβολισμοί του παραμυθιού. Στο τέλος όλα επανέρχονται σ’ ένα πανέμορφο γιορταστικό ευτυχές τέλος. Το έργο προσφέρεται για ένα σύγχρονο σκηνικό παιχνίδι.

Εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μου – συντελεστές και ηθοποιούς –  που αγάπησαν το έργο και την παράσταση και με έμπνευση και αληθινό πνεύμα συνεργασίας, δουλέψαμε για να πραγματοποιηθεί η παράσταση αυτή. Αλλά και το Τσάι στη Σαχάρα για τη ζεστή φιλοξενία της δουλειάς μας.

C. N.: Πόσο επίκαιρο είναι το θέμα του καλικάντζαρου, μετά το πέρας των γιορτών; Υπάρχει πάντα ένας καλικάντζαρος στη ζωή μας που θέλει να μας αναστατώσει, αλλά ίσως και να μας διδάξει με κάποιο τρόπο;

Κ. Π.: Οι γιορτές των Χριστουγέννων είναι το χρονικό πλαίσιο στο οποίο εμφανίζονται οι καλικάντζαροι. Θα έλεγα όμως, ότι υπάρχει ένας καλικάντζαρος γύρω μας αλλά και μέσα μας, που δεν μας επιτρέπει να βιώνουμε την καθημερινότητά μας με πνεύμα συνεργασίας, αγάπης, φιλίας, σεβασμού αλλά ακόμα και στις δυσκολίες μας κυριαρχεί ο εγωισμός και η αγωνία για την προσωπική μας καταξίωση αδιαφορώντας συχνά για τον τρόπο που θα πετύχουμε αυτό που επιθυμούμε ή με το οποίο θέλουμε απλώς να κολακεύσουμε τη ματαιοδοξία μας. Κι αυτός εμφανίζεται σε όλες τις εποχές.

C. N.: Πρόκειται για μία παράσταση που απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους. Πώς προσεγγίζει το έργο τα παιδιά και πώς τους ενήλικες;

Κ. Π.: Θεωρώ ότι δεν είναι τυχαίο που η αφήγηση παραμυθιών, η ανάγνωσή τους με τη μορφή αναλογίων αλλά και οι παραστάσεις με θεματική εμπνευσμένη από παραμύθια ελληνικά και όχι μόνο, έχουν μεγάλη ανταπόκριση και στο ενήλικο κοινό. Όλοι κρύβουμε ένα παιδί και ας μην ξεχνάμε, ότι στο παρελθόν η αφήγηση παραμυθιών αποτελούσε και έναν τρόπο επικοινωνίας και ψυχαγωγίας, πολύ πριν μπούμε στο κόσμο του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης και του διαδικτύου. Και αν το καλοσκεφτούμε, δεν είναι πολύ πίσω τα χρόνια αυτά. Έτσι μου δόθηκε η ιδέα για τη διπλή αυτή προσέγγιση. Άλλωστε, το έργο και από γραφής του δεν απευθύνεται μόνο σε παιδιά.

C. N.: Έχετε ασχοληθεί ξανά στο παρελθόν με παραστάσεις για παιδιά; Πώς προσεγγίζετε εσείς το παιδικό κοινό;

Κ. Π.: Πριν από αρκετά χρόνια είχα ασχοληθεί πολύ με το θέατρο για παιδιά και σαν ηθοποιός και σαν σκηνοθέτης. Πιστεύω πως είναι πολύ μεγάλη η ευθύνη όταν απευθύνεσαι σε παιδιά. Και οι απαιτήσεις είναι μεγαλύτερες. Το παιδί οφείλεις να το ακολουθείς και όσο μπορείς να μιλάς με τη δική του γλώσσα. Κι αυτό έχει να κάνει και με θέμα που να το αφορά αλλά και στον τρόπο παρουσίασής του. Είναι απαραίτητες πολλές εναλλαγές και ρυθμός, για να το κερδίσεις.

Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι τώρα πια τα παιδιά έχουν πολλές προσλαμβάνουσες από την τηλεόραση, και από το διαδίκτυο. Άρα, δεν μπορεί κανείς να κάνει μια απλοϊκή προσέγγιση. Μια παράσταση για να ενδιαφέρει το παιδί σήμερα, οφείλει να περνάει τα μηνύματα χωρίς διδακτισμό, αλλά με σύγχρονο προβληματισμό.

Άλλωστε, ο πιο αγνός και ειλικρινής θεατής είναι το παιδί. Αν ο μικρός θεατής φύγει ικανοποιημένος από την παράσταση, τότε το στοίχημα έχει κερδηθεί.

C. N.: Με ποιο τρόπο προβάλλονται τα νοήματα της αγάπης, της συνεργασίας και της φιλίας μέσα από την παράσταση;

Κ. Π.: Υπάρχουν ζεύγη στο έργο, με την έννοια ασφαλώς του παιχνιδιού των ρόλων, τα οποία ξεκινούν από αντιθέσεις οι οποίες οδηγούν σε αδιέξοδο και ανασφάλεια, για να αντιληφθούν στο τέλος με τη συμφιλίωση, πως ο μόνος τρόπος που οδηγεί στη λύτρωση και τη χαρά είναι η συνεργασία, η αγάπη και η φιλία.

C. N.: Εσείς πιστεύετε στους καλικάντζαρους;

Κ. Π.: Πιστεύω πως καραδοκεί συχνά ένας μικρός καλικάντζαρος για να δοκιμάσει τις αντοχές μας και την πίστη μας στις αξίες και τους ανθρώπους ή τον τρόπο ζωής που έχουμε επιλέξει. Κι εκεί αποδεικνύεται πόσο σταθερές είναι οι επιλογές μας.

C. N.: Έχετε κάποια άλλα θεατρικά σχέδια που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;

Κ. Π.: Υπάρχουν κάποιες σκέψεις και συζητήσεις για τις οποίες όμως θα προτιμούσα να μιλήσουμε όταν θα έχουν απολύτως δρομολογηθεί.
Σας ευχαριστώ πολύ.

Η παράσταση Ένας καλικάντζαρος στο χωριό παρουσιάζεται στο Τσάι στη Σαχάρα. Περισσότερες πληροφορίες.