Η Φλωρεντία, για όποιον την έχει επισκεφθεί και καταλαβαίνει τι σημαίνει να είσαι εκεί και να περπατάς στα σοκάκια της, είναι από μόνη της ένα κινητό μουσείο, μια πόλη όπου η τέχνη ξεχειλίζει, όπου η ιστορία χύνεται παντού σαν τον Άρνο, το ποτάμι της και μας συστήνεται σαν ανοιχτό βιβλίο. Η Φλωρεντία των Μεδίκων, του Γαλιλαίου, του Βοκάκιου, του Μποτιτσέλι μεταξύ άλλων είναι μια ιστορία από μόνη της, μια πόλη κράτος με τα παλιά δεδομένα. Είναι μια πόλη που λάμπει όπως η Αθήνα του χρυσού αιώνα. Με αντοχές στον χρόνο, στέκεται αγέρωχη και δέχεται τους αμέτρητους επισκέπτες μέχρι και σήμερα για να τους αφηγηθεί τη μοναδική της ιστορία, μια ιστορία δίχως τελειωμό, μια ιστορία σαγήνης. Δεν είναι τυχαίο πως πήρε το όνομά της από την λέξη άνθος, άρα μια πόλη μονίμως ανθισμένη και αναγεννημένη.

Μια αυτόφωτη και ονειρεμένη πόλη που δεν παύει να συγκινεί τα πλήθη μέχρι σήμερα

Υπήρξε το προπύργιο των Ετρούσκων, των πρώτων Ιταλών που κατοίκησαν και έδρασαν στον χώρο και στον τόπο εκείνο πριν αιώνες. Η ευρύτερη περιφέρεια της Τοσκάνης με τα χρώματά της και τους ήχους της, τον ήλιο της και την φρεσκάδα της έχει την Φλωρεντία ως την Αφροδίτη της που βγαίνει από το όστρακο για να παρουσιαστεί λαμπερή ως οδαλίσκη σε όλους μας. Αντιπαλεύεται σε ομορφιά την αιώνια πόλη και όμως αυτή η προσωπικότητα της πόλης αυτής έχει κάτι το αέναα μαγευτικό και αφροδισιακό. Στα τόσα μουσεία και εκκλησίες της, στις πλατείες της και στα τοπόσημά της, ο επισκέπτης αδυνατεί να συγκεντρωθεί γιατί έρχονται από παντού ραδιοκύματα και μαγνητικά πεδία που τον αιχμαλωτίζουν σε μια εκστασιακή ατμόσφαιρα συμμετοχής. Η Μελίνα Ηλιοπούλου γράφει, ο Φίλιππος Φωτιάδης εικονογραφεί και το αποτέλεσμα είναι εγγυημένο χρόνια τώρα, με ό,τι και αν καταπιαστούν και τους ευχαριστούμε.

Δεν είναι μόνο τα ηχηρά ονόματα του καλλιτεχνικού γίγνεσθαι που περιπλανώνται ακόμα και σήμερα στα μονοπάτια της πόλης σαν να θέλουν να μας φιλοτεχνήσουν, δεν είναι οι ποιητές και οι συγγραφείς που στέκονται σε μια γωνιά για να εμπνευστούν την επόμενη τους ιστορία, δεν είναι οι επιστήμονες που ζουν και αναπνέουν από την αύρα της πόλης και συλλογίζονται τα πονήματά τους, είναι μια νέα Ακαδημία Πλάτωνα η Φλωρεντία καθώς εμβληματικές φυσιογνωμίες κινούνται και αποφασίζουν για το μέλλον της πόλης. Ο Μακιαβέλλι για παράδειγμα, πρωτοπόρος και ρηξικέλευθος για την εποχή του αλλά και για κάθε εποχή, είναι ο συγγραφέας, εκτός από τον Ηγεμόνα και των όχι και τόσο γνωστών στο ευρύ κοινό Φλωρεντινών ιστοριών, ιστοριών που αποτυπώνουν ανάγλυφα την μακραίωνη ιστορία της πόλης της Φλωρεντίας αλλά και της ευρύτερης περιοχής μέσα από τα μάτια ενός σπουδαίου στοχαστή.

Το βιβλίο μοιάζει με έναν οδηγό τουριστικό που όμως πολλοί θα ζήλευαν τόσο για τις πολλές πληροφορίες που μας επιφυλάσσει, όσο και για τον εύληπτο τρόπο με τον οποίο αυτές παρουσιάζονται και εικονογραφούνται. Είναι ένα παράλληλο έργο σε εξέλιξη η ανάγνωση και η οπτική απεικόνιση των όσων γράφονται καθώς ο αναγνώστης και δη ο νεαρός, στον οποίο επίσης απευθύνεται η έκδοση, έχει ανάγκη να εικονοποιεί στο μυαλό του όλα αυτά τα οποία φαντάζεται να συμβαίνουν. Διότι η φαντασία εξάπτεται σαν κάποιος διαβάζει για όλα αυτά τα θεσπέσια μνημεία, τους καλλιτέχνες, τους πολιτικούς, τα φαγητά βεβαίως αλλά και όλα εκείνα τα κομβικά πρόσωπα που άφησαν ανεξίτηλα το σημάδι τους στη μακραίωνη ιστορία της πόλης.

Οι Ιταλοί συχνά δηλώνουν χαρακτηριστικά: “Δεν είναι ανάγκη να πεθάνεις για να δεις τον Παράδεισο. Αρκεί να έχεις δει την Τοσκάνη”. Οι πεδιάδες, οι εικόνες και οι γεύσεις αρκούν. Η Φλωρεντία, το στολίδι της Τοσκάνης, είναι η πρώτη απόβαση που αξίζει κάποιος να επιχειρήσει όχι μόνο για να υμνήσει το απώτατο παρελθόν αλλά και για να έρθει σε επαφή με το ζωντανό παρόν. Καθώς ο Σοφός Σοφοκλής, ο βοηθός της αφηγήτριας, την ξεναγεί στην πόλη δεν στέκεται μόνο στα αναγεννησιακά σημεία αναφοράς, την προσκαλεί να γευτεί και τον σύγχρονο πολιτισμό της πόλης που παραμένει ζωντανός και απαστράπτων στον χρόνο. Εξάλλου, μαθαίνουμε πως η Φλωρεντία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη με λιθόστρωτα δρομάκια ήδη από το 1339, τα οποία βέβαια εξακολουθούν να είναι στη θέση τους με κάποιες προσθαφαιρέσεις, θαρρώ. Μαθαίνουμε επίσης για το ποιος σχεδίασε περίφημες αγορές ενώ εδώ χτυπάει και η καρδιά της ιστορίας της περίφημης και ξακουστής πίτσας.

Τι να πρωτοπεί κάποιος για τα μουσικά και καλλιτεχνικά δρώμενα που λαμβάνουν χώρα στην πόλη σήμερα, για τους καλλιτέχνες που πλημμυρίζουν με την παρουσία τους την πόλη και περιμένουν τον επισκέπτη για να τον διασκεδάσουν. Το εμβληματικό παγωτό είναι ένα άλλο γαστρονομικό στοιχείο που δεν μπορεί να περιμένει γιατί θα λιώσει, άρα η αφηγήτρια δεν χάνει χρόνο για να το δοκιμάσει σε κάποια ανάπαυλα από τις επισκέψεις της. Η Φλωρεντία είναι σαν το φιλί που δεν έχει αποκαλύψει ακόμα όλα τα αρώματά του και εμείς ως αναγνώστες και φερέλπιδες επισκέπτες σημειώνουμε όλα όσα κατατίθενται σε αυτό το τόσο κομψό εγχειρίδιο ενώ παράλληλα έχουμε και την ευκαιρία να ξεκλέψουμε και λίγες λέξεις ιταλικές, οι οποίες σίγουρα θα μας χρειαστούν στη μετάβασή μας. Ας απολαύσουμε λοιπόν την ανάγνωση και ας ανατρέξουμε αρχικά νοερά στα σοκάκια της πόλης για μια πρώτη γνωριμία.

Αποσπάσματα από το βιβλίο:

«Φαντάζομαι τον Γαλιλαίο να περπατάει μέσα στα στενά της πόλης και να αγωνίζεται για την αλήθεια σε μια εποχή σκοταδισμού»

«Η Ακαδημία Καλών Τεχνών ιδρύθηκε το 1563 και αποτέλεσε την πρώτη σχολή στην Ευρώπη στην οποία παραδόθηκαν μαθήματα ζωγραφικής»

Διαβάστε επίσης: 

Μελίνα Ηλιοπούλου – Φανταστική βόλτα στη Φλωρεντία: Ένα βιβλίο για την ιστορική πόλη