Ευσεβία Μιχαηλίδου: Η αναζήτηση για το πραγματικό δεν είναι ουτοπική

Με αφορμή την τέταρτη ατομική της έκθεση με τίτλο ΟΥΤΟΠΙΑ ή ΑΛΗΘΕΙΑ; στην γκαλερί ArtWall, η Ευσεβεία Μιχαηλίδου μίλησε στο Culturenow.gr. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει αναλάβει ο ιστορικός της τέχνης Εμμανουήλ Μαυρομμάτης.

Συνέντευξη: Στρατής Πανταζής

Culture Now: Γιατί δανειστήκατε, για τίτλο της έκθεσης σας, αυτόν του έργου σας, Ουτοπία ή Aλήθεια; 

Ευσεβία Μιχαηλίδου: Μέσα στο πνεύμα της αναζήτησης αυτής της έκθεσης η Ουτοπία για μένα αντιπροσωπεύει την άγνοια, την έλλειψη συνείδησης, την αυταπάτη των επιθυμιών και τις ψευδαισθήσεις του εγωκεντρισμού. Πολλές κοινωνικές συμπεριφορές κρύβουν αυτές τις ιδιότητες. Η Αλήθεια για μένα αντιπροσωπεύει τις πραγματοποιήσεις, τη γέννηση, τις δημιουργίες, ανάμεσά τους είναι και η τέχνη. Σε μια ένωση, στην αγάπη, στη συνεχή εξέλιξη, υπάρχει αλήθεια. Ο θάνατος είναι επίσης αλήθεια, είναι το τέλος μιας υλικότητας που δεν αναιρεί όμως την πνευματικότητα του δημιουργού και του έργου.

CN: Ως φοιτήτρια ξεκινήσατε από το εργαστήριο του Μυταρά. Γιατί όμως στραφήκατε στη φύση και στην χρήση οργανικών υλικών;  

ΕΜ: Ήμουν στο εργαστήριο του Δημήτρη Μυταρά και είχα την τύχη να έχω δασκάλα την Ρένα Παπασπύρου. Με ενδιέφερε η μελέτη της φύσης και η εξερεύνηση της εσωτερικής φύσης. Το μέσα και το έξω συνεργάζονται, έχουν αλληλεπιδράσεις και αυτό είναι δημιουργία.

CN: Ο κύριος Μαυρομμάτης, επιμελητής της έκθεσης, αναφέρει στο κείμενό του ότι στο έργο σας, η ανακατασκευή οργανικών και φυσικών αντικειμένων συνιστά μια διάταξη, μια οργάνωση, που εξακολουθεί να προέρχεται από τη ζωγραφική σας εμπειρία. Εσείς προσωπικά νιώθετε ζωγράφος; Συμμερίζεστε την άποψη πολλών καλλιτεχνών της δεκαετίας του 60’, όπως του Γιάννη Κουνέλλη και του Donald Judd,  ότι τα γλυπτά και οι εγκαταστάσεις τους είναι πιο κοντά στη ζωγραφική; 

ΕΜ: Τα γλυπτά, οι εγκαταστάσεις, εμπεριέχουν τη δομή, την οργάνωση του σχεδίου καθώς και τη μορφοπλαστικότητα της ζωγραφικής. Μέσα από τα έργα μου ενώνεται η ζωγραφική με τη γλυπτική. Φυσικά και συμφωνώ ότι τα γλυπτά και οι εγκαταστάσεις είναι πιο κοντά στη ζωγραφική.

CN: Τα έργα της έκθεσης, όπου παντρεύετε διάφορα υλικά από τη φύση, όπως μπαχαρικά, χαμομήλι και τριαντάφυλλα, δίνουν μία αίσθηση ηρεμίας και διαλογισμού, κυρίως αυτά με τις ανθρώπινες φιγούρες. Αυτή η τάση σας, έχει επηρεαστεί από ανατολικές θρησκείες, π.χ. τον ινδουϊσμό, τον βουδισμό κι ακόμα από τον ιαπωνικό σίντο όπου ο θεός βρίσκεται σε ζωντανά και μη ζωντανά αντικείμενα της φύσης;    

ΕΜ: Αυτή η τάση των έργων μου προέρχεται κυρίως από προσωπικά βιώματα του εσωτερικού μου κόσμου με τον εαυτό μου. Η εσωτερική μας φύση έχει ηρεμία και απεριόριστη δύναμη. Τα φυσικά υλικά με βοηθούν να αποδώσω ακριβώς αυτό το αίσθημα. Έχω μελετήσει ανατολικές θρησκείες. Δεν έχω επηρεαστεί -απλώς έχουν επιβεβαιώσει τις εσωτερικές μου εμπειρίες. Αλλά και οι διδασκαλίες κατά τη βασική μου παιδεία από την πνευματικότητα της ελληνικής φιλοσοφίας, διαμόρφωσαν τον τρόπο σκέψης μου.

CN: Τα έργα σας αν και σύγχρονα, για μένα, κουβαλούν την ιστορία της ανθρωπότητας, της φύσης λόγω των υλικών που χρησιμοποιείτε. Πιστεύετε ότι η καινοτομία στην τέχνη μπορεί να βασιστεί στο παρελθόν και την ιστορία;  

ΕΜ: Η τέχνη είναι μαρτυρία και καταγραφή της ιστορίας της ανθρωπότητας. Το καλλιτεχνικό έργο μπορεί να είναι διαχρονικό όταν ο καλλιτέχνης είναι σε θέση να διεισδύσει μέσα στο άχρονο. Να επικοινωνεί με το παρελθόν, το μέλλον (ιστορία) και ταυτόχρονα να το υπερβαίνει (καινοτομία).   

CN: Σε ένα από τα βιβλία του ο Andreas Huyssen υποστηρίζει ότι στην εποχή μας όπου κυριαρχεί η εικονική πραγματικότητα, η αναζήτηση για το πραγματικό έχει γίνει ουτοπία. Εσείς πιστεύετε ότι το έργο σας όπως και άλλων καλλιτεχνών που στρέφονται προς την φύση μας υπενθυμίζουν ότι η επαφή με την πραγματικότητα είναι απαραίτητη για να μην χάσουμε τον ανθρωπισμό και τις αξίες μας;  

ΕΜ: Ναι, κυριαρχεί πράγματι η εικονική πραγματικότητα η οποία όμως για μένα, τις περισσότερες στιγμές, είναι εκείνη, ακριβώς, η ουτοπία. Αντίθετα, η αναζήτηση για το πραγματικό δεν είναι  ουτοπική, -αυτή είναι η αλήθεια που προκύπτει από την ανταλλαγή, το διάλογο με το πνεύμα.  

CN: Η επιλογή της παρουσίασης της έκθεσής σας στην ArtWall όπου η μεγάλη τζαμαρία επιτρέπει το εξωτερικό περιβάλλον να εισβάλλει μέσα, στον εσωτερικό χώρο της γκαλερί και  αντίστροφα, έχει να κάνει με το γεγονός ότι και με τα έργα σας εξίσου η φύση εισχωρεί στον εκθεσιακό χώρο, στην συγκεκριμένη γκαλερί ώστε αυτά κατά κάποιο τρόπο να «επιστρέφουν» στο αρχικό τους περιβάλλον.  

ΕΜ: Η συγκεκριμένη γκαλερί με τη μεγάλη τζαμαρία με βοηθάει να αποδώσω την επικοινωνία του μέσα-έξω και αντίστροφα.

CN: Η συνεργασία σας με τον κύριο Μαυρομμάτη, που έχει ξεκινήσει από νωρίς στην καριέρα σας, έχει επηρεάσει το έργο σας; 

ΕΜ: Η συνεργασία μου με τον Μανώλη Μαυρομμάτη ήταν και είναι καθοριστική για την εξέλιξη του έργου μου. Είναι σχέση πολλών ετών με κοινή αναζήτηση του πνεύματος, της αλήθειας που είναι η τέχνη. Είναι ο μέντοράς μου.

Η έκθεση Ουτοπία ή Αλήθεια; της Ευσεβίας Μιχαηλίδου παρουσιάζεται στο ArtWall από τις 19 Φεβρουαρίου 2015. Περισσότερες πληροφορίες.