Πώς γεννιέται η μοναξιά; Πότε; Ιδανικό θέμα για ποιητές, αβάστακτο συχνά για τους υπόλοιπους, η μοναξιά έχει πολλές όψεις και πολλούς τρόπους να εκφράζεται. Μέχρι σήμερα, όμως, την είχαν αφήσει σχεδόν μόνη και ανεξερεύνητη όλες οι επιστήμες, ακόμα και η ψυχολογία. Το κενό αυτό καλύπτει στην πρωτότυπη μελέτη της η καθηγήτρια Ψυχολογίας Ευαγγελία  Γαλανάκη.

Ξεδιπλώνει όλο το φάσμα της ανθρώπινης μοναξιάς. Μας ταξιδεύει σε κόσμους φανταστικούς, πραγματικούς, κατασκευασμένους, οδυνηρούς, δημιουργικούς για τους οποίους πολλοί είχαν και έχουν λόγο: η θρησκεία, η αρχαιοελληνική γραμματεία, η λαογραφία, η λογοτεχνία, οι εικαστικές τέχνες, η γλωσσολογία, οι νευροεπιστήμες, η ψυχολογία.

Από το παιδάκι που φοβάται το σκοτάδι στον Ντα Βίντσι, από τον Φρόιντ και την Μέλανι Κλάιν στον Σολωμό, τον Παπαδιαμάντη, στον Καβάφη, από τις αρχαίες Μοίρες στον Ρουσό και από τη 12χρονη Χαρούλα στον Ρίλκε δείχνει η επιστημονική προσέγγιση της μοναξιάς δεν διαφέρει από την τέχνη επωνύμων και ανωνύμων.

Ο επιστημονικός της λόγος «σμίγει, αντιπαρατίθεται, ενισχύεται, συγκλίνει, υστερεί ή ρέει παράλληλα με τον ρητό ή άρρητο λόγο της τέχνης», όπως τονίζει στον πρόλογο ο επίσης καθηγητής Ψυχολογίας Γ. Κουγιουμτζάκης. Ανακαλύπτει τις ρίζες της μοναξιάς, επιχειρεί να την ορίσει, αναδεικνύει τα πολλά της πρόσωπα,  τη σχέση της με τη βρεφική και παιδική ηλικία, τον πόνο, την αρρώστια, τον θάνατο, την ξενιτειά, τον πολιτισμό, τη δημιουργικότητα.

«Σήμερα η εξουσία έχει καταργήσει τη μοναξιά δια νόμου» γράφει ο Οκτάβιο Πας, αλλά «που να πάμε, ψυχή, μ΄όλη τούτη/ την εξορία που μέσα μας φέρνουμε;» αναρωτιέται η Ζωή Καρέλλη. Στόχος του βιβλίου είναι να ανοίξει έναν δρόμο προς την αναγνώριση και αποδοχή του παράδοξου που ενυπάρχει στη φύση και τη γένεση της μοναξιάς, με έναν διεπιστημονικό, αλλά όχι αυστηρά ακαδημαϊκό, τρόπο   – με τη βοήθεια της τέχνης «καθώς η τέχνη είναι η κύρια οδός έκφρασης της μοναξιάς κι ένας από τους πιο ισχυρούς τρόπους πιθανής υπέρβασης της».

Βιογραφικό

Η Ευαγγελία Γαλανάκη  είναι αναπτυξιακή και σχολική ψυχολόγος,  καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει τα βιβλία Θέματα Αναπτυξιακής Ψυχολογίας και Η «νεκρή» μητέρα: Αναζητώντας τις αναπτυξιακές ρίζες της ψυχικής διαταραχής. Έρευνες και άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά.