Μια αστική παρέμβαση που φέρνει στο προσκήνιο μνήμες, τοπόσημα και αφηγήσεις της πόλης, για να χαρίσει φωνή σε εκείνα που συχνά έμειναν στη σιωπή, είναι «Τα Ντοκουμέντα του Πειραιά».
Η Τρούμπα, οι αλάνες, οι μικρές και μεγάλες γειτονιές, ο αρχαίος Πειραιάς, ο βιομηχανικός Πειραιάς, ο Πειραιάς του έρωτα και της προσφυγιάς, των ψαράδων και των ναυτικών, της θάλασσας, της μπάλας και του ρεμπέτικου, μετατρέπεται από τον Οκτώβριο και για πρώτη φορά στην ιστορία του, σε ένα σκηνικό τοπίο δράσεων, όπου η τέχνη συνομιλεί πραγματικά, ελεύθερα και ζωντανά, καθημερινά με την κοινωνία.
Site-specific παραστάσεις, αφηγήσεις, μουσικές δράσεις κα performances συνθέτουν ένα μωσαϊκό καλλιτεχνικών ενεργειών που αναδεικνύουν την ιστορική πόλη του Πειραιά ως συλλογικό τόπο μνήμης, αγώνων και δημιουργίας.
Όλες οι δράσεις είναι με ελεύθερη είσοδο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Δείτε το πρόγραμμα των 2 πρώτων παρεμβάσεων:
1η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
«Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ – ΠΥΛΕΣ ΜΝΗΜΗΣ»
Α. Περιηγήσεις από το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά
- Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025
Αστικές Πύλες
Ώρα: 12.00
Οι Αστικές Πύλες του Πειραιά, δηλαδή ο Αστικός Πυλώνας και η Διαμέσου των Μακρών Τειχών Πύλη σηματοδοτούν αντίστοιχα την ίδρυση της πόλης στα χρόνια του Θεμιστοκλή και την ακμή της στα χρόνια του Περικλή. Το Πειραϊκό Δίπυλο εξυπηρετούσε παράλληλες λειτουργίες. Στην δυτική Πύλη του Άστεως κατέληγε ο αμαξιτός δρόμος από την Αθήνα και τις περιοχές της ενδοχώρας της δυτικής Αττικής, ενώ από την Διαμέσου Πύλη εξασφαλιζόταν η επικοινωνία του Άστεως με το επίνειο, μέσω του μεγάλου διαδρόμου που διαμορφωνόταν εντός των Μακρών Τειχών. Η θέση του Πειραϊκού Διπύλου συμπίπτει με την σύγχρονη είσοδο στον Πειραιά, διαμέσου της οδού Πειραιώς.
Περιήγηση από την αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων Κυριακή Ψαράκη
Αστικές Πύλες, οδός Πύλης 8 και 34ου Συντάγματος Πεζικού
- Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025
Αρχαίο Θέατρο Ζέας
Ώρα: 12.00
Σημαντικό ιστορικό έμβλημα για την πόλη του Πειραιά, στα κατάλοιπα του οποίου αναζητούμε τις απαρχές της θεατρικής δράσης της πόλης μας. Το μνημείο, πλαισιωμένο από το παλαιό και το νέο μουσείο, τυπικά αρχιτεκτονικά δείγματα των αρχών και των μέσων του 20ου αι. αντίστοιχα, ενσωματώνεται στο σύγχρονο αστικό τοπίο και μοιάζει να γεφυρώνει το χθες με το σήμερα.
Περιήγηση από την αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων Ανδρομάχη Καπετανοπούλου
Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, οδός Χαριλάου Τρικούπη 31
- Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025
Ηετιώνεια Πύλη, Καστράκι Δραπετσώνας
Ώρα: 12.00
Η Ηετιώνεια Πύλη είναι η μια από τις τρεις σωζόμενες πύλες του αρχαίου τείχους και βρίσκεται στο δυτικό όριο της οχύρωσης του αρχαίου Πειραιά. Ο ρόλος της, για την προστασία του εμπορικού λιμένα, του ναυστάθμου αλλά και εν γένει για την άμυνα όλης της πόλης ήταν καθοριστικής σημασίας.
Περιήγηση από την αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων Ελένη Βουλιγέα
Ηετιώνεια Πύλη, οδός Κανάρη και Οδυσσέα Ανδρούτσου, Δραπετσώνα.
Β. Site specific παραστάσεις
Τρεις site – specific παραστάσεις μεταμορφώνουν τους αρχαιολογικούς χώρους εντός του σύγχρονου αστικού ιστού του Πειραιά, σε σκηνή ιστορίας, μνήμης και τραγωδίας. Αυτήν ακριβώς την γειτνίαση αρχαίου σπαράγματος και σύγχρονου υλικού, ακολουθούν και οι τρεις παρεμβάσεις σε δραματουργία και σκηνοθεσία Άρη Λάσκου, διδασκαλία Αντιγόνης Αλικάκου και με τη συμμετοχή ερασιτεχνών ηθοποιών από τα εργαστήρια του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά.
- Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025
Σκευοθήκη του Φίλωνα
Ώρα 17.30
Στη Σκευοθήκη του Φίλωνα, εκεί όπου κάποτε φυλάσσονταν τα εξαρτήματα των αρχαίων τριήρεων, οι Πέρσες του Αισχύλου ηχούν μαζί με αποσπάσματα από τον Θουκυδίδη, αλλά και στίχους του Σεφέρη, φτάνοντας στον εκκωφαντικό θόρυβο του βομβαρδισμού του Πειραιά το 1941. Η ναυτική υπεροχή και η συντριβή δίπλα – δίπλα, ο τόπος ως σημείο πολλαπλών αφηγήσεων.
- Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025
Ηετιώνεια Πύλη
Ώρα 17.30
Στην Ηετιώνεια Πύλη, κατάλοιπο των άλλοτε πανίσχυρων οχυρών του Θεμιστοκλή, θρηνούν οι Τρωάδες. Άλλοτε κραταιές και ισχυρές, ακριβώς όπως και η Πύλη, θρηνούν τη χαμένη τους πατρίδα, φέρνοντας στον νου τους πολλούς πρόσφυγες που, μετά την καταστροφή της Σμύρνης, έχτισαν παράγκες πάνω από τα συντρίμμια των τειχών και τους τάφους που υπήρχαν στον αρχαιολογικό χώρο. Σε μια διαρκή συνομιλία παρόντος και παρελθόντος, κάθε παράσταση φωτίζει τον χώρο από μέσα, ζωντανεύοντας την ιστορική του μνήμη. Οι θεατές δεν βλέπουν απλώς μια παράσταση· βιώνουν την Ιστορία εκεί όπου πραγματικά συνέβη. Ο μύθος παύει να είναι αφήγηση – γίνεται εμπειρία.
- Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025
Μουνιχία
Ώρα 17.30
Στη Μουνιχία, τον λόφο, δηλαδή, όπου το 403 π.Χ. οι Αθηναίοι πολέμησαν για τη δημοκρατία, ανεβαίνει ξανά η Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη. Στίχοι σύγχρονων ποιημάτων και αποσπάσματα της τραγωδίας απηχούν τη φρίκη του πολέμου και τη ματαιότητα της θυσίας του πολίτη. Μετατρέπουν τον τόπο σε βωμό και το κοινό σε συμπορευτή στη σιωπηλή θυσία, εκεί όπου ο μύθος συναντά την πολιτική πράξη.
- Σύλληψη, σκηνοθεσία: Άρης Λάσκος
- Διδασκαλία: Αντιγόνη Αλικάκου
- Συμμετέχουν ερασιτέχνες ηθοποιοί από τα εργαστήρια του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά
***
2η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Ενιαίο καλλιτεχνικό εγχείρημα για την Τρούμπα
Το πρότζεκτ ξεκινά ως μια πράξη καταγραφής, φέρνοντας στο φως μνήμες και αφηγήσεις από την Τρούμπα του Πειραιά, και εξελίσσεται σε θεατρική μυθοπλασία εμπνευσμένη από αυτές. Η Ιστορία μετατρέπεται σε ζωντανό υλικό για τη σκηνή, αναδεικνύοντας πώς ο τόπος και οι άνθρωποί του συνεχίζουν να εμπνέουν καλλιτέχνες μέχρι σήμερα.
Α.«ΘΥΜΑΣΑΙ ΤΑ ΒΟΥΡΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΡΟΥΜΠΑ;
ΚΛΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ: ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΙΟΣ»
Δράση εμπνευσμένη από την Τρούμπα του Πειραιά
3,4,5, & 10,11,12 Οκτωβρίου 2025
Sympan Art Space (Αιτωλικού 7, Πειραιάς 185 45)
Ώρα 19:00, 20.00 & 21:00
Η δράση εκτυλίσσεται σε ένα σύγχρονο δωμάτιο, στην περιοχή της Τρούμπας. Ο Μπάμπης Βενετόπουλος κατασκευάζει μια χαρτογραφική προβολή με αρχειακό φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό σχετικό με την Τρούμπα, δημιουργώντας έναν τόπο υποβολής και εμβύθισης για τους θεατές μέσα στον οποίο διεξάγεται η θεατρική περφόρμανς της Ρόζας Προδρόμου. Κείμενα από ιστορικές αφηγήσεις και προσωπικές μαρτυρίες σχετικές με την Τρούμπα και πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στο παρελθόν αλλά και κείμενα δοκιμιακής μορφής που περιστρέφονται γύρω από την έννοια του αγοραίου είτε πρόκειται για Έρωτα είτε για την Αγορά καθ΄ αυτή με τη σύγχρονη μορφή της, δημιουργούν τον καμβά αφήγησης «γεφυρώνοντας» συμβολικά την Τρούμπα με τον Πύργο…
- Eπιμέλεια όλου του πρότζεκτ: Δημήτρης Τρίκας
- Επιμέλεια κειμένου-δραματουργία: Δημήτρης Τρίκας & Γιώργος Βουδικλάρης
- Εικαστικός καλλιτέχνης: Μπάμπης Βενετόπουλος
- Ηθοποιός – Περφόρμερ: Ρόζα Προδρόμου
Β.«ΠΕΙΡΑΙΑΣ/ΕΝΔΟΤΕΡΑ»
Μια θεατρική τριλογία για την άγνωστη ιστορία της Τρούμπας
3,4,5, & 10,11,12 Οκτωβρίου 2025
Sympan Art Space (Αιτωλικού 7, Πειραιάς 185 45)
Η τριλογία «Πειραιάς/Ενδότερα», είναι μια σπουδή τριών πρωτότυπων νεοελληνικών κειμένων, γραμμένων ειδικά για τα NTOKOYMENTA ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ, μέσα από τα οποία εξερευνώνται τα έργα και οι ημέρες της περίφημης Πειραϊκής Τρούμπας του προηγούμενου αιώνα. Η παρούσα τριλογία γεννήθηκε από την ανάγκη να ριχτεί φως στα «ενδότερα» του Πειραιά, εκεί όπου το λιμάνι δεν ήταν απλώς πέρασμα αλλά τοπίο ζωής, αγώνα και αθέατης ιστορίας. Η Τρούμπα, χώρος κάποτε στιγματισμένος, γίνεται σκηνή και φωνή — όχι πια ως φόντο σκανδάλων ή παρεξηγήσεων, αλλά ως τόπος μνήμης, επιβίωσης και γυναικείας αυτονομίας. Τα κείμενα υπογράφουν ο Άκης Δήμου, η Γλυκερία Μπασδέκη και ο Πάνος Κούγιας, ο οποίος υπογράφει και την σκηνοθεσία. Η παρουσίαση θα γίνει για πρώτη φορά στον χώρο «SympanArtSpace», στον Πειραιά, o οποίος στις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσε ως οίκος ανοχής. Η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου επιτρέπει στην παράσταση να «συνομιλήσει» ουσιαστικά με την ιστορία και τη γεωγραφία της Τρούμπας. Σε μια εποχή όπου το έμφυλο ζήτημα επανέρχεται επιτακτικά στο δημόσιο λόγο, η παράσταση αυτή επιχειρεί να σταθεί στο πλάι εκείνων που, μέσα στη βουή του λιμανιού, έστησαν τον μικρό τους κόσμο, όχι μόνο για να αντέξουν, αλλά και για να ονειρευτούν.
Aναλυτικά:
Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2025
&
Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2025
Πάνος Κούγιας
«Να μιλάτε μόνο σε αγνώστους»
Sympan Art Space (Αιτωλικού 7, Πειραιάς 185 45)
Ώρα 19:30 & 20:30
Στο δικό του κείμενο «Να μιλάτε μόνο σε αγνώστους», ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Πάνος Κούγιας, παρουσιάζει την ιστορία της Σοφίας, μιας γυναίκας που, σημαδεμένη από τα τραύματα και την κακοποίηση που υπέστη από τον προαγωγό της, οδηγείται στους δρόμους του Πειραιά. Η Σοφία μιλά σε αγνώστους, εκφράζοντας τα πιο βαθιά της συναισθήματα χωρίς φόβο, καθώς μόνο έτσι μπορεί να ελαφρύνει τον πόνο της. Μέσα από την αφήγησή της, ξεδιπλώνεται η ζωή της στα Βούρλα, οι πληγές από το παρελθόν, η μοναξιά και η προσπάθεια να κρατηθεί ζωντανή ψυχικά και σωματικά.
- Κείμενο – Σκηνοθεσία: Πάνος Κούγιας
- Παίζουν: Ματίνα Στάμου
- Τραγούδι επί σκηνής: Πάνος Κατσιέρης
- Σκηνογραφία – videoart: Δημήτρης Κοντογιώργης
- Κοστούμια: Ηριάννα Λειβαδίτη
- Βοηθός σκηνοθέτη: Κοσμάς Γκάνιας
Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2025
&
Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025
Γλυκερία Μπασδέκη
«Η Χρήσιμη Γωγώ»
Sympan Art Space (Αιτωλικού 7, Πειραιάς 185 45)
Ώρα 19:30 & 20:30
Η Γλυκερία Μπασδέκη, μία από τις πιο εμβληματικές φωνές της σύγχρονης ελληνικής γραφής, γνωστή για το αιχμηρό, μετα-ποιητικό και συχνά σπαρακτικό της ύφος, παρουσιάζει τη «Χρήσιμη Γωγώ», έναν συγκλονιστικό μονόλογο που ξετυλίγει την πορεία μιας γυναίκας από το Αναμορφωτήριο Θηλέων έως την Τρούμπα. Με χιούμορ, τραγικότητα και ανατριχιαστική ειλικρίνεια, η ηρωίδα εξομολογείται τη διαδρομή της, μετατρέποντας το προσωπικό βίωμα σε συλλογικό σχόλιο για τη θέση της γυναίκας, την υπακοή, την αξιοπρέπεια και την ανάγκη να παραμείνει «χρήσιμη» μέσα σε μια κοινωνία που την περιθωριοποιεί.
- Κείμενο: Γλυκερία Μπασδέκη
- Σκηνοθεσία: Πάνος Κούγιας
- Παίζουν: Ζώγια Σεβαστιανού, Χρόνης Στρίκος
- Σκηνογραφία – video art: Δημήτρης Κοντογιώργης
- Κοστούμια: Ηριάννα Λειβαδίτη
- Sound design: Teo Kougias
- Βοηθός σκηνοθέτη: Κοσμάς Γκάνιας
Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025
&
Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025
Άκης Δήμου
«Κομπάρσα»
Sympan Art Space (Αιτωλικού 7, Πειραιάς 185 45)
Ώρα 19:30 & 20:30
Με γραφή υπαινικτική, βαθιά εσωτερική και λεπταίσθητη ειρωνεία, ο Άκης Δήμου παρουσιάζει στην παράσταση «Κομπάρσα», την Ξανθή Πασπάτη, η οποία μας οδηγεί στο μικρό δωμάτιο ενός ξενοδοχείου στην Τρούμπα το 1964, όπου προετοιμάζεται για τη δουλειά της. Καθώς βάφεται, χτενίζεται και ντύνεται μπροστά στον καθρέφτη, ξεδιπλώνει τον δικό της κόσμο: τις επαφές με πελάτες, τις αναμνήσεις της από ταινίες και καμπαρέ, αλλά και τις καθημερινές μικρές και μεγάλες περιπέτειες της ζωής στην Τρούμπα. Με αιχμηρό χιούμορ και αμεσότητα, η Ξανθή σχολιάζει τους ανθρώπους γύρω της, το επάγγελμά της, αλλά και τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής, δημιουργώντας ένα πλούσιο, ζωντανό πορτρέτο μιας γυναίκας που ισορροπεί ανάμεσα στην προσωπική της ζωή και τη δημόσια σκηνή.
- Κείμενο: Άκης Δήμου
- Σκηνοθεσία: Πάνος Κούγιας
- Παίζουν: Μέγκυ Σούλι
- Σκηνογραφία – videο art: Δημήτρης Κοντογιώργης
- Κοστούμια: Ηριάννα Λειβαδίτη
- Sound design: Teo Kougias
- Βοηθός σκηνοθέτη: Κοσμάς Γκάνιας
Σημείωση: Λόγω περιορισμένης χωρητικότητας, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.