Ντίνα Κώτσιου: Η Χαρακτική έχει και σήμερα πολλά να προσφέρει

Η Ντίνα Κώτσιου γράφει για την προσφορά της χαρακτικής, με αφορμή την νέα της έκθεση στον Τεχνοχώρο.

Στην  έκθεσή μου στον Τεχνοχώρο παρουσιάζω σειρά χαρακτικών με μικτές τεχνικές. Πρόκειται για δύο ενότητες.

Η πιο πρόσφατη αφορά στην πολυπλοκότητα του γυναικείου ζητήματος που ορίζεται μέσα από τη νοηματική πολυπλοκότητα της Βραυρωνίας Αρτέμιδος. Εξετάζω τη διττή υπόσταση της θεάς που από τη μια έχει μια δυναμική πλευρά ως «βασίλισσας των άγριων θηρίων» και από την άλλη λειτουργεί ως θεά της κοινωνικής ένταξης και περιορισμού των εφήβων.

Στην παλαιότερη ενότητα το ρούχο γίνεται το σύμβολο της παρουσίας του ανθρώπου όπου η ζωή υπονοείται απλά ως μνήμη. Υπάρχει μια χρονική συνομιλία του ανθρώπου που υπήρξε, με το ρούχο που απέμεινε για να τον θυμίζει. Η συνομιλία αυτή υπάρχει και στην πρόσφατη δουλειά ανάμεσα στην αρχαία θεά και στη σημερινή ύπαρξη με ενδιάμεσο στοιχείο τα αρχαία και νέα τάματα.

Η δουλειά αυτή ξεκίνησε στο γειτονικό προς τον τόπο κατοικίας μου μουσείο της Βραυρώνας. Με μάγεψαν το τοπίο αλλά κυρίως τα εκθέματα του μουσείου με κεντρική φιγούρα την Άρτεμι.

Με ενέπνευσε ο διπλός συμβολισμός που εκπέμπει η θεά της ελευθερίας από τη μια και της κοινωνικής ένταξης από την άλλη. Θέλησα να εκφράσω την αντανάκλαση αυτών των προτύπων στην εποχή μας όπου επίσης η φαινομενικά ελεύθερη γυναίκα εντάσσεται αναγκαστικά στα κοινωνικά πρότυπα και στερεότυπα. Χρειάζεται πάθος και τόλμη για να παλέψει για προσωπική ελευθερία, καλλιέργεια ταλέντων και εκπλήρωση ονείρων.

Το μέσον έκφρασής μου είναι η Χαρακτική. Η εκτύπωση γίνεται από μήτρες από όλο το φάσμα της Χαρακτικής .Τυπώματα από πέτρα, ξύλο, πλεξιγκλάς αλλά και μικτές τεχνικές που προέρχονται από επεμβάσεις πάνω στα τυπώματα με κολάζ άλλων χαρτιών και αντικειμένων. Τυπώνονται και τα κολλημένα χαρτιά ή απλά πιέζονται πάνω σε μήτρες που αφήνουν ως αποτύπωμα μια ανάγλυφη φόρμα.

Υπάρχει γενικότερα  μια ποικιλία στη χρήση των εκφραστικών μέσων της Χαρακτικής και των υλικών μου. Το χαρτί παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο ως βασικό υλικό της εκτύπωσης.  Πρόκειται για χειροποίητα χαρτιά χρωματιστά ή στο φυσικό τους χρώμα, αλλά και ασημόχαρτα και χρυσά χαρτιά περιτυλίγματος που χρησιμοποιούνται με αυθαιρεσία. Τα τσαλακώματα, τσακίσματα, σχισίματα, φορμαρίσματα, frotage, δίνουν το επιθυμητό ανάγλυφο αποτέλεσμα.

Πρόθεση μου είναι  ο συμβολισμός του παρόντος  μέσα από τον όγκο που δίνει το ανάγλυφο στο πρώτο επίπεδο. Η διαφάνεια του χαρτιού που σχηματίζει το ρούχο αφήνει να φανεί η μορφή της θεάς ώστε να συνομιλεί η αρχαία με την σημερινή φιγούρα. Το παρελθόν στο δεύτερο επίπεδο τονίζεται και με τη παλαίωση του χαρτιού.

Η Χαρακτική έχει και σήμερα πολλά να προσφέρει. Είναι γνωστό ότι από τη στιγμή που αυτονομήθηκε από τον συμπληρωματικό ρόλο της στην τυπογραφία, πήρε τη θέση της στις εικαστικές τέχνες και αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας και δημιουργίας μεγάλων καλλιτεχνών διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα όπου πλέον έχουμε γενιές χαρακτών. Σήμερα αποτελεί  βασικό τομέα διδασκαλίας σε όλες της ανώτατες σχολές  εικαστικών τεχνών της χώρας. Η Χαρακτική κατά τη γνώμη μου μπορεί να παίξει ρόλο στην εικαστική αναζήτηση των καλλιτεχνών και να διευκολύνει την αγορά στη διακίνηση χαρακτικών έργων ως οικονομικότερη λύση λόγω των αντιτύπων της.

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, και πριν μας προλάβει η κρίση αλλά και μέσα σ’αυτήν, έχουν γίνει θετικά βήματα. Έχει δημιουργηθεί μια αρκετά μεγάλη ομάδα χαρακτών που μαζί με τους παλιότερους δρουν στο χώρο. Χαράσσουν και τυπώνουν  παρ’όλες τις δυσκολίες  χώρου και εξοπλισμού που είναι απαραίτητος. Κάποιοι βοηθητικοί χώροι-εργαστήρια ελεύθερα ή ιδιωτικά δίνουν τη δυνατότητα να λύνονται αυτά τα προβλήματα. Οι νέοι χαράκτες που αποφοιτούν από τις εικαστικές σχολές  και αυτοί ακόμα που πήραν κάποια στοιχεία χαρακτικής  δημιουργούν χαρακτικά έργα ή χρησιμοποιούν τη Χαρακτική στο εικαστικό τους έργο.

Παλαιότερα η εφορία Χαρακτικής  του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος δραστηριοποιήθηκε με επιτυχία γνωρίζοντας  τη σύγχρονη ελληνική χαρακτική με εκθέσεις σε χώρες της Ευρώπης. Τα τελευταία χρόνια η Ένωση Ελλήνων Χαρακτών προώθησε τη Χαρακτική με πολλές και επιτυχημένες δραστηριότητες. Έχει στο ενεργητικό της δύο διεθνή φεστιβάλ Χαρακτικής, εκθέσεις σε μουσεία και πινακοθήκες σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.

Αυτό το διάστημα το ΕΕΤΕ και η ΕΧ αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα  που προκύπτουν από την μείωση έως εκμηδένιση των κρατικών επιδοτήσεων. Η οικονομική στενότητα έχει χτυπήσει και τα μουσεία και τις ιδιωτικές γκαλερί που παλεύουν για να επιβιώσουν.

Η δυσκολία αυτής της φάσης είναι και το ζητούμενο που με όλες μας τις δυνάμεις και με ό,τι ο καθένας έχει να δώσει , πρέπει να ξεπεραστεί . Αξιέπαινη σ’ αυτά τα πλαίσια  είναι η προσπάθεια της  Ηλέκτρας και του Πέτρου Δουμά με τον Τεχνοχώρο τους . Ένα χώρο προσιτό στους καλλιτέχνες και ιδιαίτερα στους χαράκτες με τους οποίους συνεργάζεται από την ίδρυσή του πριν τέσσερα χρόνια κρατώντας μάλιστα τον τίτλο που χρησιμοποιούσε  η  Ένωση Ελλήνων Χαρακτών όταν είχε το χώρο της εκεί. Στη προσπάθειά τους αυτή χάνουν πολλές φορές στο οικονομικό μέρος, δίνουν όμως  τον καλύτερο εαυτό τους για να κερδηθεί η μάχη στο καλλιτεχνικό επίπεδο, πράγμα που ιδιαίτερα τώρα έχουμε ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε.


Η έκθεση της Ντίνας Κώτσιου «Aναθήματα και ενθυμήματα» παρουσιάζεται στον «Τεχνοχώρο» μέχρι την 1η Μαρτίου

x
Το CultureNow.gr χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη πλοήγηση στο site. Συμφωνώ